* Γράφει ο Κώστας Αρβανίτης – Σήμερα θα ήθελα να μη μιλήσουμε για πολιτική. Σήμερα θα ήθελα να μιλήσουμε για γεωγραφία. Για δύο υπέροχες χώρες της βαλκανικής μας γειτονιάς, με δύο ωραίους, εργατικούς και φιλότιμους λαούς: Τη Σλοβενία και την Κροατία. Οι χώρες αυτές, χώρες ευρωπαϊκές, κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι δύο, χωρίζονται από μια μακρά συνοριογραμμή, που ξεπερνά τα 670 χλμ. Μια συνοριογραμμή που έχει κατορθώσει κάτι μοναδικό: Είναι η μοναδική συνοριογραμμή εντός Ευρώπης που έχει αφήσει απέξω… την Ευρώπη! Αλλά για να εξηγήσω πώς γίνεται αυτό, δεν φτάνει η γεωγραφία. Θα πρέπει να μιλήσουμε και για πολιτική… Θα πρέπει να μιλήσουμε λίγο για την Ευρώπη, τις αξίες, τις αρχές της, την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επειδή η Ευρώπη δεν είναι μόνο γεωγραφία, βουνά, ποτάμια, κοιλάδες και θάλασσες. Είναι λαοί, είναι Ιστορία, είναι αίμα και πόνος, αλλά είναι και αρχές και αξίες, είναι δημοκρατία και κράτος δικαίου. Και πάνω σ’ αυτές τις αρχές και τις αξίες εμπνεύστηκαν κάποιοι σπουδαίοι Ευρωπαίοι αυτό που μέσα από αλλαγές, μεταρρυθμίσεις, νέες συνθήκες, που τροποποιούσαν τις παλιές, σήμερα είναι –ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι– η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ενωμένη Ευρώπη. Τι είναι λοιπόν Ευρώπη; Ευρώπη είναι ο υπέρτατος σεβασμός στον άνθρωπο. Η απόλυτη αξία της ανθρώπινης ζωής. Ευρώπη είναι ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και όσα αυτό επιτάσσει. Ευρώπη είναι το άσυλο σε όποιον το έχει ανάγκη, Ευρώπη είναι η ανοιχτή κοινωνία, που χωρά τον μετανάστη, τον ομοφυλόφιλο, τον κάθε διαφορετικό. Ευρώπη είναι η φροντίδα να εξασφαλίσουμε ισότιμη πρόσβαση στον ανάπηρο, ισότητα και σεβασμό στη γυναίκα.
Ε, αυτήν την Ευρώπη δεν την είδαμε στα σύνορα αυτά. Είδαμε ένα ντροπιαστικό συρματόπλεγμα, ακούσαμε μαρτυρίες για αγριότητες, ακόμη και σοβαρές καταγγελίες για εξαφανίσεις προσφύγων, είδαμε τη σκληρή πραγματικότητα της Ευρώπης-«φρούριο», της δυστοπίας που χτίζει η σημερινή δεξιά ηγεσία της ΕΕ, η πρόεδρος της Κομισιόν και ο αντιπρόεδρος για τον περίφημο «ευρωπαϊκό τρόπο ζωής» με το διαβόητο «Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο», το οποίο, χωρίς μεγάλη επιτυχία μέχρι τώρα, προωθούν. Στην πραγματικότητα ένιωσα πως βρίσκομαι σε ένα σύνορο εντός Ευρώπης που αφήνει απέξω την Ευρώπη. Ένα γεωγραφικό και πολιτικό παράδοξο, έναν απάνθρωπο παραλογισμό, ένα βαρύ καθεστώς, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμη και έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Είναι έγκλημα κατά της ανθρωπότητας η φύλαξη των συνόρων, ενδεχομένως να αναρωτηθεί καλοπροαίρετα (ή και… κακοπροαίρετα) κάποιος. Προφανώς και όχι! Η φύλαξη των συνόρων είναι δικαίωμα κάθε κράτους και υποχρέωσή του απέναντι στους πολίτες του. Είναι στοιχειώδης λειτουργία μιας συντεταγμένης πολιτείας. Όμως είναι άλλο πράγμα η φύλαξη των συνόρων από ένοπλους εισβολείς που επιβουλεύονται εθνική κυριαρχία, άλλο πράγμα η φύλαξη των συνόρων από τη δράση συμμοριών που παρανομούν διακινώντας λαθραία εμπορεύματα και άλλο η παντελής φραγή των συνόρων από ανθρώπους που επιχειρούν να τα διασχίσουν προκειμένου να αναζητήσουν άσυλο.
Στα λόγια η διάκριση αυτή γίνεται απόλυτα αντιληπτή. Στην πράξη όχι. Και η κυβέρνηση της Κροατίας βρίσκεται αντιμέτωπη με βαρύτατες κατηγορίες, για τις οποίες πρέπει να δώσει πειστικές απαντήσεις. Παράνομες επαναπροωθήσεις, βασανισμοί, αρπαγές ανθρώπων δεν είναι Ευρώπη, δεν είναι 21ος αιώνας. Και δεν μπορούν να γίνονται ανεκτά ούτε σε ένα σύνορο στη βαλκανική ενδοχώρα, ούτε στη θάλασσα, ούτε πουθενά. Ήταν πολύ δύσκολη στιγμή η επίσκεψη των ευρωβουλευτών της Αριστεράς/The Left σ’ αυτήν την άγρια συνοριογραμμή. Ήταν ένα ταξίδι μέσα στην Ευρώπη και, ταυτόχρονα, πολύ μακριά από αυτήν. Η Ευρώπη πάντως θα επιστρέψει και σ’ αυτήν τη δύσκολη γωνιά. Η υπόλογη κυβέρνηση της Κροατίας υποχρεώθηκε από τις εξελίξεις να αποδεχθεί την ανάγκη ανεξάρτητης έρευνας από ειδικό μηχανισμό για όσα καταγγέλλονται και της καταλογίζονται και όλοι περιμένουμε να δούμε στην πράξη την υλοποίηση αυτής της δέσμευσης απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποτέλεσμα έντονης πίεσης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Της ίδιας δέσμευσης που απροσχημάτιστα αρνείται η κυβέρνηση Μητσοτάκη, δημιουργώντας μείζον θέμα αξιοπιστίας της Ελλάδας εντός της ΕΕ, παίζοντας επικίνδυνα παιχνίδια παρέα με την ακροδεξιά συμμορία του Visegrad. Αλλά αυτό, το Visegrad, και το πόσο κοντά ή μακριά βρίσκεται τελικά από την Ελλάδα είναι μια άλλη συζήτηση. Που δεν αφορά μόνο τη γεωγραφία, αλλά –κυρίως– την πολιτική.
* Άρθρο του Κώστα Αρβανίτη στην εφημερίδα “ΤΟ ΠΑΡΟΝ”
* Ο Κώστας Αρβανίτης είναι Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία / The Left, Μέλος της Επιτροπής LIBE (Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
‘