Με μια σκληρή γλώσσα η εφημερίδα Repubblica καταγράφει την ανυπαρξία θέλησης και συντονισμού των ιταλικών αρχών, με πρόσχημα τη γραφειοκρατία, που οδήγησε τελικά στον θάνατο δεκάδες πρόσφυγες και μετανάστες, μόλις 100 μέτρα από τις νότιες ακτές της χώρας.
«Είδαν το πλοιάριο, το φωτογράφισαν, εντόπισαν ένα τηλεφώνημα πίσω στην Τουρκία, εντόπισαν με θερμικές κάμερες την παρουσία δεκάδων ανθρώπων στο αμπάρι. Και τους εγκατέλειψαν για περισσότερες από επτά ώρες στην τύχη τους, εν μέσω θαλασσοταραχής. Είχαν στη διάθεσή τους όλα εκείνα τα δεδομένα για να καταλάβουν ότι στο αμπάρι της παλιάς βάρκας, που προχωρούσε αργά προς τις ακτές της Καλαβρίας, στη διάρκεια της νύχτας, με έναν μόνο άνθρωπο στο τιμόνι, βρίσκονταν πάνω από 100 μετανάστες και πρόσφυγες, πολλοί εξ αυτών με τις οικογένειες τους, που είχαν πάρει το “δρομολόγιο” από την Τουρκία.
Αλλά όσο απίστευτο κι αν φαίνεται, όλες οι αρμόδιες αρχές, οι οποίες εμφανίστηκαν τελικώς στο σημείο της τραγωδίας, μόλις λίγες ώρες μετά το ναυάγιο – που όπως φαίνεται είναι το δεύτερο πλέον πολύνεκρο στην ιστορία της Ιταλίας – δε σκέφτηκαν να κάνουν αυτό που ήταν υποχρεωμένοι να κάνουν: να σώσουν ανθρώπους που κινδυνεύουν. Με στυγνή, γραφειοκρατική γλώσσα, η υπόθεση με το πλοιάριο χαρακτηρίστηκε “αστυνομική υπόθεση” και όχι “έρευνας και διάσωσης”. Το αεροσκάφος που εντόπισε τη βάρκα, γρήγορα ξέμεινε από καύσιμα και επέστρεψε στη βάση του, τα σκάφη των διωκτικών αρχών, που απέπλευσαν προς αναζήτηση της βάρκας σε μια “επιχείρηση κατά εγκληματικής δραστηριότητας”, επέστρεψαν λόγω της κακοκαιρίας και όλοι πήγαν για ύπνο, ενώ η βάρκα με τους 150-200 τρομοκρατημένους ανθρώπους διαλυόταν μόλις 100 μέτρα από τις ακτές. Έπρεπε να περάσουν 36 ώρες από την τραγωδία για να σπάσουν τη σιωπή τους η ιταλική ακτοφυλακή και η Frontex, αντικρούοντας η μια την άλλη με τις δηλώσεις τους.
“Άμεσα ενημερώσαμε την Ρώμη για την υπερφορτωμένη βάρκα”, είπε η Frontex.
“Κανείς δε μας προειδοποίησε για κατάσταση έκτακτης ανάγκης μέχρι τις 4.30, η Frontex ενημέρωσε για μια βάρκα με ένα άτομο στο τιμόνι που πλέει χωρίς να αντιμετωπίζει πρόβλημα”, απαντά η Ακτοφυλακή.
Ο εισαγγελέας του Κρότονα έχει αναλάβει να λύσει τον γρίφο και να αποφασίσει εάν είναι κάποιος υπεύθυνος για την τραγωδία και ποιος είναι αυτός».
Αντιμέτωπος με τους δημοσιογράφους, ο επικεφαλής της Ακτοφυλακής στον Κρότωνα Βιτόριο Αλόι, επανέλαβε ότι οι άνδρες του συμμετείχαν σε έρευνες στην ξηρά «όταν το ναυάγιο είχε ήδη συμβεί», ότι το πρώτο τηλεφώνημα έγινε στις 04.30 το πρωί και μέχρι τότε δε γνώριζαν απολύτως τίποτα. Όσο για την ενημέρωση για «μια βάρκα που αντιμετωπίζει δυσκολίες», που έλαβε το κέντρο συντονισμού στη Ρώμη, 24 ώρες νωρίτερα, με συγκεκριμένο αίτημα να «είναι σε επιφυλακή» η Ακτοφυλακή, ο Αλόι και γι’ αυτό υποστηρίζει ότι «δε γνωρίζει τίποτα».
Το τηλεφώνημα που δεν έγινε
«Δεν υπήρξε αίτημα για βοήθεια από τη βάρκα» είναι αυτό που επικαλούνται όλοι οι αρμόδιοι, αρχής γενομένης από τον υπουργό Εσωτερικών Ματέο Πιαντεντόσι, ως δικαιολογία για την τραγική κατάληξη του ναυαγίου. Γι’ αυτό λένε, δεν ξεκίνησε επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, μετά τη σχετική αναφορά της Frontex, επτά ώρες πριν τη συντριβή και τη βύθιση του πλοιάριου. Μια δικαιολογία που εύκολα αντικρούεται – γράφει η Repubblica – αφενός διότι δε χρειάζεται τηλεφώνημα SOS για να αρχίσει μια επιχείρηση διάσωσης, δεδομένης και της τραγικής κατάστασης της υπερφορτωμένης βάρκας, εν μέσω θαλασσοταραχής και αφετέρου, διότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς γνωρίζουν ότι όσοι ξεκινούν από τις τουρκικές ακτές, πολύ δύσκολα μπορούν να στείλουν SOS μέσω των τηλεφώνων τους. Κι αυτό διότι στο Αιγαίο, όπως έχει επιβεβαιώσει και ο ίδιος ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών, οι επιχειρήσεις των Ελληνικών αρχών επαναπροώθησης των μεταναστών και των προσφύγων προς την Τουρκία είναι συνεχείς και οι δουλέμποροι δεν επιτρέπουν στους επιβαίνοντες να χρησιμοποιούν τα τηλέφωνά τους, προκειμένου να αποφύγουν τον εντοπισμό τους. Οι επιζώντες του ναυαγίου στο Κούτρο το επιβεβαίωσαν αυτό. Κανείς δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει το κινητό του μέχρι το τελευταίο λεπτό. Το σχέδιο ήταν απλό: να φθάσουν ξημερώματα Κυριακής στις ακτές, όταν οι έλεγχοι είναι πιο χαλαροί, να αποβιβαστούν εκεί οι μετανάστες ή να εγκαταλειφθούν στη βάρκα και οι δουλέμποροι να διαφύγουν με φουσκωτό, όπως καταγγέλλουν διασωθέντες στον Κρότωνα ότι τελικώς έγινε.
Ήταν επομένως ζωτικής σημασίας για τους δουλέμπορους να μην εντοπιστεί το πλοιάριο, πριν αυτοί διαφύγουν. Έτσι οι πρώτες δραματικές εκκλήσεις για βοήθεια στο 112 ή σε μέλη των οικογενειών των επιβατών, άρχισαν γύρω στις τέσσερις τα ξημερώματα, όταν ήταν ήδη πολύ αργά.
*ρεπορτάζ της Αθηνάς Κουφοπάνου
Πηγή: efsyn.gr
