*Του Σπύρου Γκουτζάνη –
Εάν άσκηση εξουσίας σημαίνει να προσδιορίζεις το πεδίο δράσης του αντιπάλου, τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης πέτυχε τον στόχο του, έφερε τον Νίκο Ανδρουλάκη εκεί που ήθελε και θα μπορούσε να έχει υποδεχθεί την περασμένη Τετάρτη τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ στη συνάντησή τους με την προσφώνηση «καλώς τον πελάτη».
Ο Κ. Μητσοτάκης υποχρέωσε τον Ν. Ανδρουλάκη να απολογείται και να προσπαθεί να πείσει (ποιον άραγε;) ότι δεν είναι «πράσινος ΣΥΡΙΖΑ» και πως δεν αρνείται τη συναίνεση που του ζητά. Ο πρωθυπουργός είχε αρχίσει να ξεδιπλώνει την τακτική του ήδη από τη βραδιά της εκλογής του Ν. Ανδρουλάκη, καθώς όταν τον πήρε για να τον συγχαρεί, του πρότεινε συνάντηση και πριν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεχθεί δημοσίως, το άφησε να διαρρεύσει στον μηχανισμό του στα μέσα ενημέρωσης, που φρόντισαν να το επαναφέρουν για να μην ξεχαστεί. Αυτό που ξεχάστηκε ήταν η αρχική απροθυμία του Ν. Ανδρουλάκη να συναντηθεί με τον πολιτικά υπεύθυνο της παρακολούθησής του.
Light δικομματισμός
Είναι σαφές ότι ο Κ. Μητσοτάκης και ο Ν. Ανδρουλάκης επιχειρούν να στήσουν έναν νέο δικομματισμό που δεν θα έχει τα χαρακτηριστικά αντιπαράθεσης του παλαιού, θα είναι «πολιτισμένος και συναινετικός», στο πλαίσιο που θέτει το βαθύ σύστημα εξουσίας. Ο μεν Κ. Μητσοτάκης θα έχει το είδος της αντιπολίτευσης που επιθυμεί, «σοβαρή, υπεύθυνη, αξιόπιστη», δηλαδή light και καθόλου επικίνδυνη για την κυβέρνησή του που είναι σε υποχώρηση. Κερδίζει έτσι πολύτιμο χρόνο για να προετοιμάσει τις επόμενες κινήσεις του ή και την αποχώρησή του με τους όρους του. Ο Ν. Ανδρουλάκης από την πλευρά του πήρε το χρίσμα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης από τον πρωθυπουργό -και όχι από το λαϊκό σώμα-, και μάλιστα πριν καν διασπαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ και χάσει τη δεύτερη θέση στο Κοινοβούλιο. Ο Κ. Μητσοτάκης είχε προβλέψει την επικείμενη τότε διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ ή συμμετείχε κιόλας; Πάντως επέλεξε αντίπαλο, κάτι που δεν στεναχώρησε τον Ν. Ανδρουλάκη. Αυτό, όμως, που δεν άρεσε στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ήταν η σφήνα που έκανε στον συναινετικό δικομματισμό ο Σωκράτης Φάμελλος, μιλώντας την Πέμπτη στη Βουλή. Ήταν εμφανής ο εκνευρισμός του όταν τον ρώτησε «από πού προκύπτει το κλίμα συναίνεσης και εάν ξεχάστηκαν οι υποκλοπές». Η ουσία είναι ότι οι πρώτες κινήσεις Ανδρουλάκη βγάζουν την κυβέρνηση από την πολιτική απομόνωση και δημιουργούν πολιτικό χώρο στον ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο ο Σ. Φάμελλος αξιοποίησε την Πέμπτη στη Βουλή, όπου οι πρωταγωνιστές ήταν τρεις: ο (ασθενής) πρωθυπουργός, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Κυβερνητικό συμπλήρωμα
Το εάν κερδίζει κάτι με τη «συμπολιτευόμενη αντιπολίτευση» ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι ένα ερώτημα. Ενδεχομένως αποφεύγει την εσωτερική αποσταθεροποίηση από το ισχυρό σημιτικό μπλοκ, που με την Άννα Διαμαντοπούλου κατοχύρωσε το 20% του κόμματος. Η κυρία Διαμαντοπούλου έδειξε τις διαθέσεις της όταν συμφώνησε δημοσίως με τον Άδωνη Γεωργιάδη στο θέμα της ένταξης των υγειονομικών στα βαρέα και ανθυγιεινά, αδειάζοντας τον πρόεδρό της. Ο Ν. Ανδρουλάκης θεωρεί ότι κερδίζει την ανοχή ενός τμήματος του επιχειρηματικού-εκδοτικού συστήματος που στηρίζει τον Κ. Μητσοτάκη και το οποίο δεν επιθυμεί αναταράξεις στο εγγύς και απώτερο μέλλον. Παράλληλα απευθύνεται σε ένα τμήμα των μετριοπαθών ψηφοφόρων του ακραίου Κέντρου.
Η συναίνεση φυσικά δεν αφορά το εάν θα συσταθεί «ενιαία Αρχή καταναλωτή» ούτε την Εθνική Επιτροπή για το Δημογραφικό. Η συναίνεση αφορά πρωτίστως τη θέση της χώρας στον διεθνή περίγυρο σε συνδυασμό με τα εθνικά θέματα, όπου το ΠΑΣΟΚ θα τηρήσει «υπεύθυνη στάση και δεν θα τα εργαλειοποιήσει», όπως λέει η Χαριλάου Τρικούπη. Εν ολίγοις θα αφήσει περιθώριο κινήσεων στον Γιώργο Γεραπετρίτη. Αφορά, επίσης, το θέμα του Προέδρου της Δημοκρατίας στο οποίο ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν δείχνει διάθεση συνεννόησης με τα κόμματα της Αριστεράς. Αφορά και την αναθεώρηση του συντάγματος. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει συναίνεση, π.χ., για το άρθρο 16. Ο Ν. Ανδρουλάκης βάζει το ζήτημα της αλλαγής του τρόπου επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης ώστε να γίνεται από τη Βουλή. Πέρα από μείζονα αλλαγή, θα είναι εκχώρηση ελέγχου του Κυριάκου Μητσοτάκη στον πιο νευραλγικό τομέα της εξουσίας – τουλάχιστον κατά τη μητσοτακική αντίληψη. Στην αρχή της πρωθυπουργίας του δεν θα το συζητούσε καν, στην αποδρομή του έχει ενδιαφέρον εάν θα το αποδεχθεί.
Η συναίνεση, όμως, αφορά και το γενικότερο πολιτικό κλίμα σε μια συγκυρία έντονης δυσαρέσκειας απέναντι στην κυβέρνηση. Το ότι ο Ν. Ανδρουλάκης δεν θέλει κοινό μέτωπο με τις δυνάμεις της Αριστεράς απέναντι στην κυβέρνηση ούτε στο θέμα της Προεδρίας της Δημοκρατίας ούτε σε κανέναν άλλο μεγάλο τομέα είναι ακριβώς αυτό που επιθυμεί και ο Κ. Μητσοτάκης. Η έλλειψη συνεργασιών στην ευρύτερη Κεντροαριστερά και Αριστερά στερεί τη δυνάμει εναλλακτική λύση στη Ν.Δ. είτε με τον Κ. Μητσοτάκη είτε χωρίς. Το ΠΑΣΟΚ μόνο του δεν αποτελεί εναλλακτική λύση.
Στόχος πάντα ο ΣΥΡΙΖΑ
Η άσκηση αυτή έχει ενδιαφέρον μέσα από την προβολή στις επόμενες εκλογές ειδικά εάν διεξαχθούν πρόωρα, κάτι που δεν αποκλείεται. Με τα τωρινά στοιχεία η Ν.Δ. θα κερδίσει, αλλά με χαμηλό ποσοστό και μακριά από την αυτοδυναμία. Το ΠΑΣΟΚ φιλοδοξεί να είναι δεύτερο κόμμα, που δεν είναι βέβαιο, και κυβερνητικό συμπλήρωμα. Ο Νίκος Ανδρουλάκης δείχνει να έχει ενδοιασμούς για το αν θα συμφωνήσει σε μία κυβέρνηση συνεργασίας υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Κανένα πρόβλημα, μπορεί η Ν.Δ. να αλλάξει αρχηγό και να έχει τον Νίκο Δένδια. Όλα καλά. Αλλά και αυτό είναι παρακινδυνευμένο. Όπως λένε παράγοντες στο εσωτερικό της Ν.Δ., αυτό θα εξαρτηθεί από τα ποσοστά. Είναι άλλο να έχει το πρώτο κόμμα 25% και το δεύτερο 20% και άλλο να έχει το πρώτο κόμμα 30% και το δεύτερο 18%. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μητσοτάκης και ο Ανδρουλάκης συμπορεύονται. Το έκαναν και πριν από τις εκλογές του 2023, όταν το ΠΑΣΟΚ αρνήθηκε τη συνεργασία στο πλαίσιο της απλής αναλογικής. Κοινός στόχος ήταν και παραμένει να τελειώνουν με τον ΣΥΡΙΖΑ.
ΠΗΓΗ: avgi.gr
