*Της Isobel Cockerell –
Τον Απρίλιο του περασμένου έτους βρέθηκα στην Περούτζια, στο ετήσιο διεθνές φεστιβάλ δημοσιογραφίας. Κατά τη διάρκεια ενός πάνελ για το αν η τεχνητή νοημοσύνη σηματοδοτεί το τέλος της δημοσιογραφίας, έλαβα ένα ηχητικό μήνυμα στο Signal από τον Christopher Wylie, τον data scientist και whistleblower που αποκάλυψε το σκάνδαλο της Cambridge Analytica το 2018. Είχαμε μόλις ξεκινήσει να δουλεύουμε μαζί σε μια νέα έρευνα για την AI, όμως ο Chris είχε παγιδευτεί στο Ντουμπάι, σε ένα πάρτι γεμάτο επενδυτές της Silicon Valley.
«Δεν ξέρω αν με ακούς — είμαι στην τουαλέτα αυτής της εκδήλωσης, εδώ μιλούν για μακροζωία, για το πώς θα ζήσουν για πάντα, αλλά και για προετοιμασία απέναντι σε μια πιθανή εξέγερση και κατάρρευση της κοινωνίας», ψιθύρισε στο κινητό του. «Σε άλλο μέρος του κόσμου, δημοσιογράφοι συζητούν πώς θα σωθεί η δημοκρατία. Εδώ, τεχνολογικοί γκουρού σκέφτονται πώς θα επιβιώσουν μετά τη δημοκρατία.»
Λίγο νωρίτερα, μια σφοδρή καταιγίδα και μια πλημμύρα που συμβαίνει μία φορά σε μια γενιά είχαν παραλύσει το Ντουμπάι. Ο Chris δεν μπορούσε να φύγει, όπως και εκατοντάδες τεχνολόγοι που είχαν συγκεντρωθεί για ένα crypto summit. Παρά τον χαμό, το πάρτι δεν σταμάτησε. «Βαδίζεις σε νερά μέχρι το γόνατο, παντού φωνάζουν άνθρωποι, κι αυτοί… οργανώνουν πάρτι! Έξω ο κόσμος καταρρέει κι εδώ μέσα δισεκατομμυριούχοι διασκεδάζουν», μου είπε ο Chris μέσω Zoom.
Η αθέατη εργασία πίσω από την τεχνητή νοημοσύνη
Μετά από πολλές δυσκολίες καταφέραμε να συναντηθούμε με τον Chris. Για πάνω από έναν χρόνο συνεργαστήκαμε σε ένα podcast που διερευνά τι πραγματικά συμβαίνει στον κόσμο της τεχνολογίας. Εξετάσαμε πώς δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες, νοσηλευτές, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις επηρεάζονται από τις φιλοδοξίες των κολοσσών της τεχνολογίας — και πώς μπορούν να αντισταθούν.
Η Mercy Chimwani ήταν content moderator για τη Meta. Πληρωνόταν περίπου ένα δολάριο την ώρα για μια δουλειά που την τραυμάτισε ψυχολογικά σε σημείο να μην μπορεί να κοιμηθεί. Όταν προσπάθησε να συνδικαλιστεί, απολύθηκε.
Ταξιδέψαμε από τους λόφους του Twin Peaks στο Σαν Φρανσίσκο, όπου συναντήσαμε όσους χτίζουν τα μοντέλα AI, μέχρι τις παραγκουπόλεις της Κένυας, όπου γνωρίσαμε τους εργάτες που τα εκπαιδεύουν. Στην πρόχειρη κατοικία της Mercy έξω από το Nairobi, με λάσπη κάτω από τα πόδια μας και τη βροχή να περνάει μέσα από τρύπες στη σκεπή, μάθαμε ότι εργαζόταν ως content moderator μέσω υπεργολάβων της Meta.
Η δουλειά της Mercy ήταν να παρακολουθεί τα πιο σκληρά βίντεο του διαδικτύου ώστε να εκπαιδεύει τα συστήματα της εταιρείας να τα φιλτράρουν αυτόματα. Πληρωνόταν περίπου ένα δολάριο την ώρα και όταν εκείνη κι οι συνάδελφοί της διεκδίκησαν καλύτερες συνθήκες, απολύθηκαν.
Η Mercy ανήκει στο αόρατο εργατικό δυναμικό του Παγκόσμιου Νότου που διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία του διαδικτύου με ελάχιστα ανταλλάγματα.
Οι δύο όψεις του τεχνολογικού κόσμου
Επισκεφθήκαμε όμως και τις πολυτελείς κατοικίες των άλλων εργαζομένων στην τεχνολογία — τα γυάλινα παλάτια του Σαν Φρανσίσκο όπου οι κάτοικοι πιστεύουν πως η AI θα τους χαρίσει αιώνια ζωή ή τη γνώση ολόκληρου του σύμπαντος.
Στο Twin Peaks μιλήσαμε με τον Jeremy Nixon, δημιουργό του AGI House San Francisco (AGI σημαίνει Artificial General Intelligence). Ο Nixon περιέγραψε ένα ουτοπικό μέλλον όπου δεν θα χρειάζεται να δουλεύουμε ποτέ ξανά και όπου η AI θα μας επιτρέπει να εγκαταστήσουμε όλη τη γνώση στον εγκέφαλό μας.
«Στόχος είναι κάθε άνθρωπος να γνωρίζει όσα έχουν ανακαλυφθεί», μου είπε χαρακτηριστικά. Αργότερα την ίδια μέρα βρεθήκαμε σε μπάρμπεκιου στο Cupertino, όπου συνομιλήσαμε με τον Alan Boehme, πρώην CTO κολοσσών και πλέον επενδυτή σε startups AI.
Ο Boehme τόνισε πόσο σημαντικό θεωρεί να μην εμποδίζεται η τεχνολογική πρόοδος από κρατικούς κανονισμούς. «Πρέπει να φοβόμαστε την υπερρύθμιση – η Ευρώπη είναι η χειρότερη», είπε. Όταν τον ρώτησα αν οι εκλεγμένες κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίζουν την ασφάλεια όλων μπροστά στις αλλαγές που φέρνει η AI, απάντησε: «Ακούγεσαι σαν να είσαι από τη Σουηδία… Αυτό είναι κοινωνική δημοκρατία – δεν είναι αυτό οι ΗΠΑ.»
AI: Θρησκεία ή απειλή για τη δημοκρατία;
Καθώς προχωρούσε η έρευνά μας, συνειδητοποιούσαμε σταδιακά πως στη Silicon Valley δεν χτίζεται απλώς τεχνητή νοημοσύνη — χτίζεται ένας νέος τρόπος ζωής ή ακόμη και μια νέα θρησκεία στην οποία ίσως δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να ενταχθούμε.
Τον Ιανουάριο, το Βατικανό εξέδωσε ανακοίνωση προειδοποιώντας ότι κινδυνεύουμε να λατρέψουμε την AI ως θεότητα — μια ιδέα που είχαμε συζητήσει με τη Judy Estrin, πρωτοπόρο ερευνήτρια του διαδικτύου στη δεκαετία του 1970 στο Stanford. Η Estrin, αν και όχι τεχνοφοβική, ανησυχεί για τον φανατισμό που επικρατεί πλέον στη Silicon Valley.
«Αν λατρεύεις την καινοτομία χωρίς ερωτήσεις, δεν μπορείς να σκεφτείς αναγκαίες ασφαλιστικές δικλείδες», τόνισε σχετικά με την άκριτη αποδοχή της AI. «Έτσι γινόμαστε ευάλωτοι στους τεχνο-λαϊκιστές που υποστηρίζουν ότι αυτός είναι ο μόνος δρόμος.»
Ποιος ορίζει το μέλλον μας;
Το πρώτο βήμα για να ανακτήσουμε τον έλεγχο καθώς η AI επιχειρεί να καταλάβει κάθε πτυχή της ζωής μας είναι απλά… να δώσουμε προσοχή. Συχνά αγνοούμε τις δηλώσεις των ηγετών της τεχνολογίας θεωρώντας τις υπερβολικές ή διαφημιστικές — αλλά τι γίνεται αν λένε αλήθεια; Αν πιστεύουν πράγματι ότι οι άνθρωποι ή οι περισσότεροι άνθρωποι είναι αναλώσιμοι;
Αυτές οι αντιλήψεις δεν είναι απλώς ιδεολογικές — αποτελούν τα θεμέλια του κόσμου που χτίζεται γύρω μας σήμερα. Στη σειρά μας εξερευνούμε πώς η τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζει τον πολιτισμό, την εργασία, τα media και την πολιτική. Ήρθε όμως η ώρα να ρωτήσουμε τι πραγματικά οικοδομούν με την AI οι δημιουργοί της — κι αν το όραμά τους αφήνει χώρο για εμάς ή όχι.
Το ντοκιμαντέρ μας «CAPTURED: The Secret Behind Silicon Valley’s AI Takeover» είναι διαθέσιμο στο Audible. Αξίζει να το ακούσετε για περισσότερες ιστορίες από τη μεγάλη αυτή έρευνα.
ΠΗΓΗ: codastory.com (Αναδημοσίευση-μετάφραση στο libre.gr)
