*Του Φουάντ Μπακέρ –
Το σχέδιο του Τραμπ να απελάσει τον παλαιστινιακό λαό από τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη δεν μπορεί να ειδωθεί με τον ίδιο τρόπο όπως η ρητορική του για την αγορά της Γροιλανδίας από τη Δανία, τη συγχώνευση του Καναδά με τις Ηνωμένες Πολιτείες ή τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά και του Κόλπου του Μεξικού. Το σχέδιο απέλασης των Παλαιστινίων παρουσιάζεται με μεγάλη σοβαρότητα και οι προετοιμασίες γι’ αυτό λαμβάνουν χώρα παρασκηνιακά για τη μετακίνηση των κατοίκων της Γάζας στην Αίγυπτο και της Δυτικής Όχθης στην Ιορδανία. Το σχέδιο αυτό βασίζεται σε επικοινωνίες μεταξύ του Τραμπ και των ομολόγων του, του Αιγύπτιου προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, του Ιορδανού βασιλιά Αμπντάλα, καθώς και μυστικών επικοινωνιών με άλλες χώρες όπως η Αλβανία, η Ινδονησία και ορισμένα μέλη του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, ειδικά με τη Σαουδική Αραβία.
Ο Τραμπ μεταξύ δύο θητειών
Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, από το 2016 έως το 2021, άλλαξαν οι εξισώσεις που είχαν καθιερωθεί για τον παλαιστινιακό λαό, οι οποίες τόνιζαν ότι καμία περιφερειακή διευθέτηση δεν θα μπορούσε να συμβεί χωρίς την επίλυση του παλαιστινιακού ζητήματος. Ο Ντόναλντ Τραμπ υπονόμευσε αυτή την εξίσωση όταν επέβαλε τη «Συμφωνία του Αιώνα» το 2020, μετέφερε την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και προσάρτησε τα συριακά Υψίπεδα του Γκολάν στην ισραηλινή κατοχική κυριαρχία του 1967. Υπέγραψε επίσης τις Συμφωνίες του Αβραάμ, οι οποίες είναι συνθήκες και συμφωνίες για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένου του Μπαχρέιν, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Μαρόκου και του Σουδάν, καθώς και για τη δημιουργία στρατιωτικής συμμαχίας υπό το πρόσχημα της λεγόμενης οικονομικής ειρήνης.
Με τη νέα του θητεία, από την ανάληψη των καθηκόντων του στις 20 Ιανουαρίου 2025, επανέφερε το ζήτημα της επίλυσης της παλαιστινιακής υπόθεσης, αυτή τη φορά με την επιθυμία του να κερδίσει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης και να τερματίσει τους πολέμους στον κόσμο. Ωστόσο, αυτό γίνεται επίσης εις βάρος του παλαιστινιακού λαού και των αναφαίρετων εθνικών δικαιωμάτων του, όπως περιγράφονται στα διεθνή νομικά ψηφίσματα, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης ενός παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ, του δικαιώματος αυτοδιάθεσης και του δικαιώματος επιστροφής σύμφωνα με το ψήφισμα 194.
Μυστικές διπλωματικές κινήσεις
Η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, μαζί με Ισραηλινούς διπλωμάτες, έχει αρχίσει ήσυχα να συζητά σοβαρά το όραμα του Τραμπ για την απέλαση των Παλαιστινίων. Συνεργάζονται με αρκετές αραβικές πρωτεύουσες για να προωθήσουν αυτό το σχέδιο και να ασκήσουν μεγάλη πίεση, μέσω της πύλης της αποδοχής των Παλαιστινίων ως βραχυπρόθεσμων ανθρωπιστικών προσφύγων, εν αναμονή της ανοικοδόμησης της Γάζας. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει μια περίοδο υποδοχής Παλαιστινίων μεταξύ έξι μηνών και ενός έτους, με την επιστροφή τους στη Γάζα το 2026 μόλις ολοκληρωθεί η ανοικοδόμηση. Το σχέδιο περιλαμβάνει διακριτικά, αν και δεν δηλώνεται ανοιχτά, την πιθανότητα ότι οι Παλαιστίνιοι μπορεί να μην επιστρέψουν στις πόλεις και τα χωριά τους, όπως το 1948, όταν η αναχώρησή τους προοριζόταν να είναι προσωρινή, αλλά δεν έχουν επιστρέψει παρά όλα τα διεθνή ψηφίσματα.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το Ισραήλ επικοινωνεί με ορισμένες χώρες για να δεχτεί τους Παλαιστίνιους ως πρόσφυγες, συγκεκριμένα με την Αλβανία και την Ινδονησία. Οι συζητήσεις επανεξετάζουν πτυχές της «Συμφωνίας του Αιώνα» του 2020, ιδιαίτερα την ενσωμάτωση των Παλαιστινίων που εκτοπίστηκαν το 1948 στις χώρες που τους φιλοξένησαν, όπως ο Λίβανος, η Συρία και η Ιορδανία. Το Ισραήλ έχει επίσης ξεκινήσει διάλογο με ορισμένα μέλη του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) για την επανεγκατάσταση 5.000 Παλαιστινίων προσφύγων ετησίως σε διάστημα δέκα ετών, συνολικά περίπου 50.000 πρόσφυγες.
Σήμερα, η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί να συνεργαστεί με τη Σαουδική Αραβία για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ και να εγκαταλείψει τους όρους της που σχετίζονται με τη λύση των δύο κρατών και την Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία. Σύμφωνα με πηγές κοντά στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων στη Σαουδική Αραβία, το Βασίλειο έχει γίνει πιο ευέλικτο στην προσέγγισή του στην Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία, με το πρόσχημα ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί μονομιάς, αλλά μάλλον σταδιακά, ξεκινώντας από την εξομάλυνση με το Ισραήλ, για να ανοίξει πολιτικούς διαλόγους και προοπτικές που σχετίζονται με το παλαιστινιακό ζήτημα.
Το δίλημμα της ανασυγκρότησης
Η νέα κυβέρνηση Τραμπ επέστρεψε στην προηγούμενη τακτική της από την πρώτη θητεία, ασκώντας οικονομική πίεση στην Παλαιστινιακή Αρχή. Έχει περικόψει τη βοήθεια και την υποστήριξη για τα αμερικανικά αναπτυξιακά έργα στη Δυτική Όχθη και σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει την ανοικοδόμηση της Γάζας ως μοχλό πίεσης εναντίον της Χαμάς. Ο στόχος είναι να πιεστεί η Χαμάς να μην ανακτήσει την εξουσία στη Γάζα καθυστερώντας τις προσπάθειες ανοικοδόμησης, παρακρατώντας κεφάλαια και δωρεές από άλλες χώρες και εμποδίζοντας τη μεταφορά τους στη Γάζα. Η κυβέρνηση επιδιώκει επίσης να ελέγξει το ταμείο ανοικοδόμησης, το οποίο οργανώνεται επί του παρόντος από ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και ορισμένα επίσημα αραβικά καθεστώτα που αντιτίθενται στον έλεγχο της Χαμάς στη Γάζα.
Σύμφωνα με τεχνικούς εμπειρογνώμονες, η Γάζα θα χρειαστεί αρκετά χρόνια για να ανοικοδομηθεί, να σβήσει τα απομεινάρια της ισραηλινής σιωνιστικής επιθετικότητας και να καθαρίσει τα ερείπια των κατεστραμμένων κτιρίων. Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα κυβέρνηση Τραμπ δικαιολογεί το προσωρινό ανθρωπιστικό καθεστώς πρόσφυγα για τους Παλαιστίνιους στη Γάζα για έξι μήνες, ενώ έχει πλήρη επίγνωση ότι η ανοικοδόμηση θα διαρκέσει τουλάχιστον οκτώ χρόνια εάν προχωρήσει -υποθέτοντας ότι δεν υπάρχουν πολιτικά εμπόδια ή περιορισμοί χρηματοδότησης.
Πιθανά σενάρια
Η σκηνή των Παλαιστινίων που επιστρέφουν στα σπίτια τους στη Γάζα μέσω του σημείου ελέγχου Νετζαρίμ -που τώρα έχει καταστραφεί- απεικονίζει τη βαθιά σύνδεση του παλαιστινιακού λαού με τη γη του, παρά την εκτεταμένη καταστροφή. Αυτό διέλυσε την ψευδαίσθηση της απόλυτης νίκης για την οποία μιλούσε ο Νετανιάχου. Η Χαμάς, με μια κίνηση τακτικής που περιελάμβανε την απελευθέρωση του σιωνιστή κρατούμενου Αρμπέλ Γιεχούντ , πέτυχε μια στρατηγική επιτυχία εξασφαλίζοντας την επιστροφή των κατοίκων από τη βόρεια Γάζα. Έχει γίνει όλο και πιο δύσκολο για το Ισραήλ να επαναλάβει τον πόλεμο, ακόμη και αν η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός των τελευταίων έξι εβδομάδων επρόκειτο να καταρρεύσει.
Επιπλέον, η ανανέωση του πολέμου δεν βρίσκεται πλέον στα χέρια του Νετανιάχου ή του Σμότριτς, οι οποίοι αντιτίθενται στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Η απόφαση τώρα εναπόκειται αποκλειστικά στον Τραμπ, ο οποίος επιδιώκει να σώσει το Ισραήλ από τη στρατιωτική ήττα και να το μετατρέψει σε πολιτική νίκη απελαύνοντας τους Παλαιστίνιους από τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη. Αυτό το σχέδιο θα συνεχίσει την προσάρτηση των παλαιστινιακών εδαφών, θα εξομαλύνει τις σχέσεις με τις αραβικές χώρες -ειδικά τη Σαουδική Αραβία. Η πραγματική συμφωνία αυτή τη φορά θα είναι αμερικανική-σαουδαραβική-ισραηλινή.
Ο ρόλος των αγνοούμενων Παλαιστινίων
Ο Τραμπ προσπαθεί να αντικαταστήσει τη γενοκτονία που επιβλήθηκε στον παλαιστινιακό λαό με μια πολιτική γενοκτονία. Αυτή τη φορά, δεν απευθύνεται μόνο στην αρχή της Γάζας, αλλά και στην Παλαιστινιακή Αρχή στη Ραμάλα. Πολιορκώντας το στρατόπεδο της Τζενίν και καταστέλλοντας τις ένοπλες ομάδες στη Δυτική Όχθη, η Παλαιστινιακή Αρχή επιδιώκει να παρουσιάσει διαπιστευτήρια στη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ σε μια προσπάθεια να διατηρήσει την πολιτική της θέση και να αποτρέψει την κατάρρευσή της.
Ελλείψει μιας ενιαίας παλαιστινιακής εθνικής στρατηγικής, το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ παραμένει άθικτο και είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Αυτό βαρύνει την ευθύνη της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία αποφεύγει να εφαρμόσει τη Διακήρυξη του Πεκίνου, ζητώντας συνάντηση της ενωμένης παλαιστινιακής ηγεσίας και την αποτυχία της να σχηματίσει μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας που θα περιλαμβάνει όλους, αποφεύγοντας έτσι τη συλλογική ευθύνη στην αντιμετώπιση των αμερικανο-ισραηλινών σχεδίων.
Αυτό απαιτεί διεθνείς προσπάθειες για την αντιμετώπιση του διαφαινόμενου κινδύνου για την παλαιστινιακή υπόθεση, με στόχο την πίεση προς την Παλαιστινιακή Αρχή να εφαρμόσει τη Διακήρυξη του Πεκίνου, να σχηματίσει μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας που θα περιλαμβάνει ικανές εθνικές προσωπικότητες, να διεξαγάγει εκτεταμένες παλαιστινιακές εκλογές, να ανοικοδομήσει τη Γάζα και να ξεπεράσει εξωτερικά εμπόδια προκειμένου να εμποδίσει τα αμφισβητήσιμα σχέδια του Ισραήλ.
Συμπέρασμα
Ο παλαιστινιακός λαός έχει επιβεβαιώσει σε ολόκληρο τον κόσμο, μέσω της ισχυρής αντίστασης του, την επιστροφή του στη βόρεια Γάζα, την ακλόνητη προσήλωσή του στη γη του και την απόρριψη του σχεδίου αναγκαστικού εκτοπισμού, παρ’ όλες τις καταστροφές και τις σφαγές που διαπράχθηκαν εναντίον του. Όσο κι αν το Ισραήλ προσπαθεί να επιβάλει ρατσιστικές και αποικιακές πολιτικές εναντίον του, ο παλαιστινιακός λαός θα αντισταθεί μέχρι την τελευταία του πνοή. Όπως αναφέρει ο ιστορικός Iλάν Παπέ στο βιβλίο του η «Εθνοκάθαρση της Παλαιστίνης»: «το ελαιόδεντρο έχει διαπεράσει τα δέντρα που εισήγαγε το Ισραήλ εκτός Παλαιστίνης και φυτεύτηκαν στη παλαιστινιακή γη για να ενισχύσουν τη αφήγησή τους ότι είναι οι νόμιμοι κάτοχοι της γης». Ομοίως, ο παλαιστινιακός λαός θα αψηφήσει όλα αυτά τα σχέδια με τη θέλησή του και την απόρριψη των αποικιακών σχεδίων και των πολιτικών. Θα εφεύρουν νέες μορφές αντίστασης, όπως έχουν κάνει σε προηγούμενα στάδια, και θα καταπλήξουν τον κόσμο με τις ποικίλες στρατηγικές τους.
*Η ανάλυση αυτή δόθηκε από τον Φουάντ Μπακέρ στην Κωνσταντίνα Καρτσιώτη
*Ο Φουάντ Μπακέρ είναι Παλαιστίνιος δικηγόρος, ακτιβιστής, μέλος του δικηγορικού συλλόγου του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και επικεφαλής του νομικού τμήματος του Δημοκρατικού Μετώπου για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Ζει στο Λίβανο και ο κατοχικός στρατός του Ισραήλ δολοφόνησε δεκάδες μέλη της οικογένειας του, τα οποία ζούσαν στην Παλαιστίνη. Πριν ένα χρόνο το ελληνικό κράτος του αρνήθηκε, μέσω της πρεσβείας στην Βηρυτό, την χορήγηση βίζας για να παραβρεθεί σε διεθνές συνέδριο δικηγόρων στην Αθήνα.
*Σκίτσο του Παλαιστίνιου, Mohammad Sabaaneh
ΠΗΓΗ: kosmodromio.gr
