«Κίνδυνο» τόσο για την Ιταλία όσο και για την Ευρώπη χαρακτηρίζει το ενδεχόμενο επικράτησης της Τζόρτζια Μελόνι στις επικείμενες ιταλικές εκλογές της Κυριακής, ο Ρομπέρτο Σαβιάνο, με άρθρο του στη βρετανική εφημερίδα Guardian.
Ο συγγραφέας που αποκάλυψε την Ιταλική Μαφία, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η Τζόρτζια Μελόνι αποτελεί κίνδυνο για τη δημοκρατική ισορροπία στην Ευρώπη και τονίζει ότι αυτά που πρεσβεύει φαίνεται να είναι ο αντίποδας αυτού που χρειάζεται η Ιταλία –και όχι μόνο σε αυτή τη δύσκολη στιγμή.
Όπως γράφει ο Σαβιάνο: Ο κίνδυνος αναδύεται στην Ευρώπη γιατί η Ιταλία ήταν ανέκαθεν εργαστήριο: προοιωνίζει τις κρίσεις άλλων χωρών. Η Ιταλία είχε τον Μουσολίνι πριν από τον Χίτλερ και τις αριστερές εξτρεμιστικές Ερυθρές Ταξιαρχίες πριν εμφανιστεί η Action Directe στη Γαλλία και η Φατρία του Κόκκινου Στρατού ακολούθησε το παράδειγμά της στη Γερμανία. Η Ιταλία είχε τον Μπερλουσκόνι πριν οι ΗΠΑ αποκτήσουν τον Τραμπ. Και μετά από χρόνια κακής διακυβέρνησης Μπερλουσκόνι, η Ιταλία δημιούργησε το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, το πρώτο λαϊκιστικό κόμμα υπό την ηγεσία ενός κωμικού, πριν προλάβει η υπόλοιπη Ευρώπη να κάνει κάτι αντίστοιχο. Η ατζέντα των Πέντε Αστέρων ήταν απλά η πολιτική αναστάτωση, συχνά χωρίς καμία σκέψη για τις συνέπειες.
Οι σχέσεις Μελόνι – Όρμπαν
Η ηθική και οικονομική έμπνευση της Μελόνι είναι ο Βίκτορ Όρμπαν, ο άνθρωπος που τα τελευταία χρόνια κατέστρεψε την αντιπολίτευση στην Ουγγαρία και πέτυχε τη νομιμότητα οπλισμένος με τη λαϊκή συναίνεση. Παρείχε μια εφήμερη αίσθηση ασφάλειας, αλλά οι Ούγγροι το πλήρωσαν ακριβά με την οικονομική αστάθεια και, κυρίως, με την απώλεια των δικαιωμάτων τους.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι η Ουγγαρία δεν θα μπορούσε πλέον να θεωρείται πλήρης δημοκρατία. Διενεργούνται εκλογές, αλλά οι ευρωπαϊκοί κανόνες και τα δημοκρατικά πρότυπα αγνοούνται συστηματικά σε σημείο που η Ουγγαρία είναι πλέον μια «εκλογική απολυταρχία». Οι ευρωβουλευτές από τη λαϊκιστική Λέγκα της Ιταλίας και τους ακροδεξιούς «Αδερφούς τους Ιταλίας» καταψήφισαν το ψήφισμα και πώς θα μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά; Η Μελόνι δεν έκρυψε ποτέ ότι συνεργάζεται στενά με τον Όρμπαν και τους συμμάχους του για την επιδίωξη του κοινού στόχου της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής σκληρής δεξιάς στο όνομα του σεβασμού της εθνικής κυριαρχίας, της υπεράσπισης της φυσικής οικογένειας, της χριστιανικής ταυτότητας και της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς.
Μελόνι και Όρμπαν δεν διστάζουν να διαφημίσουν τις συναντήσεις του στα κοινωνικά δίκτυα ανεβάζοντας selfie, ενώ μοιράζονται τις ίδιες απόψεις σχετικά με τις αμβλώσεις, τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ και τη μετανάστευση. Έχουν, εξάλλου, τον ίδιο στόχο: κοινωνίες που δεν βασίζονται σε ατομικά δικαιώματα που εξασφαλίζονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, αλλά στον κυρίαρχο αυταρχισμό.
Ούτε καν μια πρόσφατη έκθεση από τον Οικονομικό Επόπτη του ουγγρικού κοινοβουλίου, η οποία προειδοποιούσε ότι η αύξηση των αποφοίτων γυναικών και η εκπροσώπηση των γυναικών στο εργατικό δυναμικό θα αποφέρει μειονεκτήματα για τους άνδρες, απειλώντας την αύξηση του πληθυσμού και την οικονομία, δεν έκανε τη Μελόνι να αμφισβητήσει την υποστήριξή της στον Όρμπαν.
Επιπλέον, ο ενθουσιασμός που δείχνει για τις οικονομικές πολιτικές της Ουγγαρίας, ειδικά τον σταθερό φόρο της, προδίδει την αφέλειά της και θα πρέπει να σημάνει συναγερμό για μια οικονομική κατάρρευση στην Ιταλία.
Μέσω των «φίλων» της διαφαίνεται και ο πραγματικός κίνδυνος στον οποίο θα τεθεί η Ιταλία αν επικρατήσει η Τζόρτζια Μελόνι.
Η Μελόνι και ο φασισμός
Το κόμμα της Μελόνι πέτυχε να επεκτείνει την εκλογική του βάση στην Ιταλία με την πάροδο των ετών, κυνηγώντας μαχητές από άλλα κόμματα, έτοιμους να μεταπηδήσουν σε αυτό που υποτίθεται ότι ήταν κάθε φορά η μπάντα των νικητών. Αυτή η στρατηγική υψηλού κινδύνου λειτούργησε αν και έχει παρασύρει τους «Αδερφούς της Ιταλία» σε διαμάχες και σε αρκετές συνεχιζόμενες δικαστικές έρευνες, σχετικά με την υποτιθέμενη ανάμειξη των υποψηφίων σε διαφθορά, εκβιασμούς και παράνομη διάθεση απορριμμάτων. Ωστόσο, η Μελόνι μπόρεσε να επιβεβαιώσει την αξιοπιστία της εκδιώκοντας τους ταραχοποιούς και αποστασιοποιώντας τους δημόσια. Τα μόνα πρόσωπα που φαίνεται ότι δυσκολεύεται να αποκηρύξει είναι πολιτικοί των οποίων η ταυτότητα βασίζεται στην ακροδεξιά ιδεολογία.
Η Μελόνι αρνείται ότι είναι φασίστρια. Δεν νομίζω ότι είναι το πιο σημαντικό σημείο του προγράμματος του κόμματός της, αλλά αξίζει να αναφερθεί. Είναι ένα απλό παιχνίδι: κόμματα των οποίων η καταγωγή μπορεί να ανιχνευθεί στα νεοφασιστικά κινήματα έχουν καταβάλει κάθε προσπάθεια για να αποτοξινώσουν και να μαλακώσουν την εικόνα τους, δηλώνοντας την αντίθεσή τους στον αντισημιτισμό, τον ρατσισμό και την ιστορική φασιστική εμπειρία.
«Dio, patria, famiglia»
Η Μελόνι, όμως, κλείνει το μάτι στους νεοφασίστες πολιτικούς προγόνους της χρησιμοποιώντας το σύνθημα της εποχής του Μουσολίνι «Θεός, πατρίδα, οικογένεια». Το έκανε το 2019, ουρλιάζοντας από τη σκηνή σε μια συγκέντρωση στο San Giovanni: «Είμαι η Τζόρτζια, είμαι γυναίκα, είμαι μητέρα, είμαι Ιταλίδα, είμαι χριστιανή». Το επαναβεβαίωσε την ίδια χρονιά, στο Παγκόσμιο Συνέδριο Οικογενειών στη Βερόνα, όπου ήταν ακόμη πιο σαφής: «Θα υπερασπιστούμε τον Θεό, την πατρίδα και την οικογένεια».
Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στη διάρκεια της τρέχουσας προεκλογικής εκστρατείας, είπε ότι το «Dio, patria, famiglia» (Θεός, πατρίδα, οικογένεια) δεν ήταν ένα φασιστικό σύνθημα, αλλά μια όμορφη δήλωση αγάπης. Σε όσους θυμούνται με ρίγη ότι ήταν παντού κατά τη διάρκεια του φασιστικού καθεστώτος, γραμμένο στους τοίχους των χωριών, στις εισόδους των γραφείων και τυπωμένο σε σχολικά βιβλία, απάντησε ότι το αρχικό απόσπασμα ήταν από τον Ιταλό επαναστάτη Τζουζέπε Μαζίνι.
Ο Θεός, γι’ αυτήν, δεν φαίνεται να αντιπροσωπεύει την πίστη, αλλά μάλλον ένα σήμα καθολικισμού που επιβάλλεται ως η μόνη θρησκεία που αξίζει δικαιώματα. Τα σύνορα της πατρίδας πρέπει να υπερασπίζονται, με βία αν χρειαστεί, και η οικογένεια δεν είναι κοιτίδα στοργής, αλλά επιβολής και υποχρέωσης. Η οικογένεια είναι πάντα ετεροφυλόφιλη, τα παιδιά της γεννιούνται και αναγνωρίζονται στην επιβεβλημένη μορφή.
Εμείς και Αυτοί
Οι πραγματικές πεποιθήσεις και οι στόχοι της Μελόνι μπορεί να μην φαίνονται ακριβώς οι ίδιοι με του Μουσολίνι, αλλά τα λόγια της συχνά φέρουν τον απόηχό του. Οι ομιλίες της βασίζονται στην ανάγκη για ταυτότητα, στον ίδιο τον ανθρώπινο φόβο ότι θα περιθωριοποιηθεί ή θα παραγνωριστεί. Στα χέρια της η ταυτότητα γίνεται ένα εργαλείο προπαγάνδας για να χωρίσει τον κόσμο σε Εμείς και Αυτοί, όπου «αυτοί» είναι LGBTQ+ κοινότητες, μετανάστες ή εκείνοι που δεν βλέπουν τους εαυτούς τους να εκπροσωπούνται σε καθιερωμένες δομές ή με τις ταμπέλες που επιβάλλονται από άλλους. Η εντύπωση που δίνεται είναι ότι είναι οι κακοί άνθρωποι, που θέτουν σε κίνδυνο την ταυτότητα ολόκληρου του έθνους. Ο ολοκληρωτισμός, από την αρχή του χρόνου, μόχλευε τέτοιους φόβους για να πείσει τους ανθρώπους να στερηθούν οικειοθελώς τα δικαιώματά τους, με την υπόσχεση ότι θα προστατευτούν από έναν εξωτερικό εχθρό.
Αν και αρνείται οποιαδήποτε σχέση με τον φασισμό, η Μελόνι φαίνεται να θέλει να διατηρήσει την υποστήριξη από την πτέρυγα της ριζοσπαστικής δεξιάς που θεωρούν το κόμμα της πολύ μετριοπαθές. Η πλήρης απόρριψη των φασιστικών ριζών του κόμματος, φαίνεται ότι θα σήμαινε απώλεια πολλών από αυτές τις ψήφους.
Από την άλλη, η συνεχιζόμενη σύνδεση με τον νεοφασισμό θα έφερνε τη Μελόνι σε μια πολύ άβολη θέση διεθνώς. Ως εκ τούτου, επέλεξε ένα rebrand, αλλά και αυτό μερικώς. Οι «Αδελφοί της Ιταλίας» διατηρούν το ίδιο λογότυπο –ένα ιταλικό τρίχρωμο με τη μορφή φλόγας– που χρησιμοποιείται από το ανενεργό πλέον νεοφασιστικό Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα (MSI), που ιδρύθηκε το 1946 από υποστηρικτές του καθεστώτος όπως ο Πίνο Ρομουάλντι, ηγετική φυσιογνωμία του φασιστικού κόμματος και ο Τζόρτζιο Αλμιράντε, ο οποίος καταδικάστηκε για συνεργασία με τα ναζιστικά στρατεύματα.
Η άποψη για τον Πούτιν
Η Μελόνι εμφανίζεται η πιο επικίνδυνη ιταλική πολιτική φιγούρα όχι επειδή παραπέμπει στον φασισμό, αλλά λόγω της ασάφειάς της. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας προώθησε μια δημοκρατική, φιλελεύθερη-συντηρητική πλευρά. Καταδίκασε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και υποστήριξε έντονα το ΝΑΤΟ και τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο. Αλλά αντιτάχθηκε στις κυρώσεις της ΕΕ στη Ρωσία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Και στο βιβλίο της που κυκλοφόρησε το 2021 με τίτλο «I Am Giorgia» έγραψε ότι η Ρωσία του Πούτιν «υπερασπίζεται τις ευρωπαϊκές αξίες και τη χριστιανική ταυτότητα».
Ο Ματέο Σαλβίνι, ο ηγέτης της Λέγκας, αναλαμβάνει την ευθύνη για τον θαυμασμό του για τον Πούτιν, αλλά η ριζοσπαστική δεξιά στην Ιταλία γενικότερα έχει τοποθετηθεί κοντά στον Πουτινισμό. Η Μελόνι αποφεύγει τα λάθη του Σαλβίνι. Ωστόσο, ήταν και οι δύο, μαζί με τον Μπερλουσκόνι, στην πολιτική συμμαχία που υποστήριξε περισσότερο τους στενότερους οικονομικούς δεσμούς με τη Ρωσία.
Η Μελόνι μέσα στην ασάφειά της, έχει στρέψει τις επιθέσεις της στους μετανάστες. Έχει τροφοδοτήσει τους φόβους των Ιταλών, έχει δημιουργήσει έναν εχθρό, έναν αποδιοπομπαίο τράγο στον οποίο θα φορτωθούν οι ευθύνες για τη δημόσια ανικανότητα και την κακοδιαχείριση.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας προσπάθησε να υποστηρίξει τη μετριοπάθεια, αποσιωπώντας το μήνυμά της και προωθώντας αυτό που ισχυρίζεται ότι είναι νέες ιδέες για την επίλυση της λεγόμενης έκτακτης ανάγκης των μεταναστών και την αποκατάσταση του ιταλικού πνεύματος.
Η ακροδεξιά μπορεί να πετύχει στην Ιταλία επειδή η αριστερά έχει αποτύχει, όπως ακριβώς σε μεγάλο μέρος του κόσμου, να προσφέρει αξιόπιστα οράματα ή στρατηγικές. Η αριστερά ζητά από τον κόσμο να ψηφίσει κατά της δεξιάς, αλλά της λείπει ένα πολιτικό όραμα ή μια οικονομική εναλλακτική. Η αριστερά ακούγεται ελιτίστικη όταν επικοινωνεί, ενώ η δεξιά έχει βρει έναν υπεραπλουστευμένο λόγο: λέξεις-κλειδιά, συνθήματα, έννοιες που περιορίζονται στα πιο βασικά, ειδικά για τους μετανάστες, από τη βία και την τρομοκρατία των οποίων φαίνεται ότι πρέπει να σωθούν οι Ιταλοί. Δεν είναι περίεργο που η Μελόνι δεν διστάζει, παρά τη δημόσια κατακραυγή, να αναρτήσει στο Twitter το βίντεο ενός βιασμού που φέρεται να διέπραξε ένας αιτών άσυλο.
Η Μελόνι είναι επικίνδυνη γιατί πλησιάζει περισσότερο τη σχολή των πολιτικών ψεμάτων του Μπερλουσκόνι και το λαϊκιστικό βιβλίο που λέει ότι όσο πιο ολοκληρωμένο είναι ένα ψέμα, τόσο περισσότεροι άνθρωποι θα το πιστέψουν.
Προσοχή, γιατί όπου πάει η Ιταλία, θα ακολουθήσει σύντομα και η υπόλοιπη Ευρώπη.
Πηγή: The Guardian
