*Της Ιωάννας Δρόσου –
«Ένα φάντασμα πλανιέται στην Ευρώπη: το φάντασμα του κομμουνισμού. Όλες οι δυνάμεις της γερασμένης Ευρώπης ενώθηκαν σε μια ιερή συμμαχία για να κυνηγήσουν αυτό το φάντασμα». Αυτές είναι οι πρώτες γραμμές από το Μανιφέστο των Μαρξ και Ένγκελς, το οποίο γράφτηκε το 1848, 176 χρόνια πριν. Η φράση αυτή συνεχίζει να στοιχειώνει την Ευρώπη, καθώς και τώρα όχι μόνο ένα αλλά πολλά φαντάσματα πλανιούνται από πάνω της, και η ακόμα γερασμένη Ευρώπη ετοιμάζει ιερή συμμαχία με την ακροδεξιά, για να διατηρήσει την εξουσία στα χέρια της. Το πρόβλημά της το 2024 δεν είναι ότι κάτι κινείται στην Ευρώπη, αλλά το ακριβώς αντίθετο, ότι δεν κινείται απολύτως τίποτα.
Βρισκόμαστε μία βδομάδα πριν τις ευρωεκλογές, με την γενοκτονία του λαού της Παλαιστίνης να εξελίσσεται σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση και τον πόλεμο στην Ουκρανία να λειτουργεί ως το τέλειο προεκλογικό σκηνικό για να συσπειρωθούν οι ευρωπαίοι ηγέτες γύρω από την αγορά όπλων και τα σχέδια για γεωπολιτικές επιθέσεις πάνω από τον άμαχο πληθυσμό. Είναι πολύ πιθανό στην κάλπη της επόμενης Κυριακής να αλλάξουν οι συσχετισμοί άρδην.
Το φάντασμα της ακροδεξιάς
Σύμφωνα με το Politico είναι πιθανό οι ευρωβουλευτές από ακροδεξιά κόμματα να ξεπεράσουν αριθμητικά τους ευρωβουλευτές του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Ωστόσο, όπως εκτιμάται ο συσχετισμός των ευρωομάδων δεν θα ανατραπεί, καθώς η ακροδεξιά είναι κατακερματισμένη. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, αναμένεται το ΕΛΚ να κερδίσει 170 έδρες, και οι δύο (ακρο)δεξιές ευρωομάδες Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) και η Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) να αθροίζουν 144 έδρες. Αν σε αυτές προστεθούν οι έδρες από τα ακροδεξιά κόμματα όπως η Ενναλακτική για τη Γερμανία (16 έδρες), το Fidesz του Όρμπαν (10 έδρες), το γαλλικό Reconquest (5 έδρες), το πολωνικό Konfederacja (6 έδρες) και το βουλγάρικο Revival (3 έδρες), εκτιμάται ότι οι ακροδεξιοί ευρωβουλευτές θα είναι 184. Η επόμενη μέρα είναι πολύ πιθανό να αλλάξει τις ευρωομάδες και να επιχειρηθεί μια συσπείρωση, η οποία θα φέρει προνόμια αλλά και θα ισχυροποιήσει τη θέση της ακροδεξιάς. Η πρόεδρος της Κομισιόν και εκ νέου υποψήφια από το ΕΛΚ, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο debate μεταξύ των υποψηφίων άνοιξε την πόρτα σε μια ενδεχόμενη σύμπραξη του ΕΛΚ με το ECR, στο οποίο περιλαμβάνονται τα Αδέλφια της Ιταλίας της Μελόνι, το κυπριακό ΕΛΑΜ, το ισπανικό Vox και το πολωνικό PiS.
Ήδη η Μαρίν Λεπέν από το ID έτεινε χείρα συνεργασίας στην Τζόρτζια Μελόνι από το ECR για μια υπερομάδα της συντηρητικής Δεξιάς και Ακροδεξιάς, πρόταση που προωθεί και ο Όρμπαν, για να διαμορφωθεί «μέσα από μια ενιαία ομάδα ή έναν συνασπισμό μία ισχυρή δύναμη στην Ευρώπη». Αν καταφέρουν να ξεπεράσουν τις μέχρι τώρα αγεφύρωτες εθνικές τους διαφορές, τότε μπορεί να επιτευχθεί μια συμμαχία τρόμου για το μέλλον της Ευρώπης.
Τι κάνει, όμως, η Ευρώπη για να αποτρέψει αυτό το ενδεχόμενο; Τίποτα. Αντίθετα, έχει περάσει στην ίδια όχθη και διαμορφώνει πολιτικές που ισχυροποιούν και επιβεβαιώνουν την Ακροδεξιά, σε τομείς όπως το μεταναστευτικό, το αγροτικό, την άμυνα, το εμπόριο. Το ίδιο κάνει και η ελληνική κυβέρνηση, η οποία επιδιώκει συνεχώς να είναι πρωτοπόρος σε κοινές πρωτοβουλίες. Και για να συνεχίσει να το κάνει θέλει μια ισχυρή πολιτική νομιμοποίηση στο ευρωκοινοβούλιο. Αυτή δεν εξασφαλίζεται μόνο με μία πρωτιά στην κάλπη, αλλά χρειάζεται και συμμετοχή. Καλού κακού, πάντως, ο Κ. Μητσοτάκης έσπευσε να συνταχθεί με την φον ντερ Λάιεν και το ενδεχόμενο σύμπραξης με την ακροδεξια. Σε συνέντευξή του στο Action24 δήλωσε: «Και η κα φον ντερ Λάιεν έχει πει ότι υπάρχουν κάποιες δυνάμεις στα δεξιά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, όχι πολιτικές ομάδες, αλλά χώρες, πρωθυπουργοί, με τους οποίους υπό προϋποθέσεις μπορούμε να συζητήσουμε. Άρα, εδώ πάμε να διαμορφώσουμε μία νέα πλειοψηφία».
Το φάντασμα της μελαγχολίας
Η συμμετοχή στα κοινά είναι ένας δείκτης εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα. Όπως έδειξε η έρευνα της διαΝΕΟσις και η σχετική ανάλυση των Γ. Μπαλαμπανίδη, Π. Αποστολοπούλου και Στρ. Φαναρά η χώρα έχει περιέλθει σε μια βαθιά κρίση πολιτικής εμπιστοσύνης. Η μεγάλη πλειονότητα εκφράζει την απόστασή της είτε από το κόμμα που επιλέγει (43,1%) είτε από την εκλογική διαδικασία καθαυτή (34,7% δηλώνει ότι απλώς ψηφίζει στις εκλογές και 7,8% ότι δεν ασχολείται/δεν ψηφίζει καν). Επιπλέον, οι πολίτες ως υπεύθυνους για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα δείχνουν το πολιτικό σύστημα (52,7%), τα οργανωμένα συμφέροντα (45,7%) και ακολουθούν οι επιλογές των ίδιων των πολιτών (44,5%).
Αν δε ανατρέξουμε στην εμπιστοσύνη προς τους θεσμούς τότε διαφαίνεται καθαρά η κρίση εμπιστοσύνης, καθώς «σε πενταβάθμια κλίμακα οι θεσμοί που συναποτελούν το πολιτικό σύστημα συγκεντρώνουν μεσαία προς χαμηλά επίπεδα εμπιστοσύνης, αρχής γενομένης από την τοπική αυτοδιοίκηση (2,7 στον Δήμαρχο και 2,4 στον Περιφερειάρχη), την Προεδρία της Δημοκρατίας (2,6), τον πρωθυπουργό (2,5), την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο (2,4), τα πολιτικά κόμματα (1,9)».
Η έλλειψη εμπιστοσύνης και η απογοήτευση από το πολιτικό σύστημα αλλά και την κοινωνία αποτυπώνεται και στα συναισθήματα των πολιτών, με τα αρνητικά (ανασφάλεια 49,9%, απογοήτευση 44,3%, θυμός 29,7%, ντροπή 16,8%) να υπερτερούν των θετικών (αισιοδοξία 21,7%, υπερηφάνεια 12,4%, σιγουριά 10,3%, αυτοπεποίθηση 7,9%). Όπως σημειώνεται από τους πολιτικούς αναλυτές της έρευνας «αν και βρισκόμαστε στην μετά-την-κρίση εποχή, η εικόνα που εκπέμπεται είναι περισσότερο αυτή μιας εθνικής μελαγχολίας, με βασικά συμπτώματα την ανασφάλεια και την απογοήτευση, παρά η εικόνα ενός έθνους που πατάει σταθερά και με αυτοπεποίθηση στα πόδια του».
Η έρευνα της aboutpeople και του eteron για τα 50 χρόνια Δημοκρατία συμπληρώνει το παζλ της απαισιοδοξίας για το παρόν και το μέλλον: το 69,8% είναι δυσαρεστημένο από τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία στην Ελλάδα, το 60,2% θεωρεί ότι η δημοκρατία στην Ελλάδα λειτουργεί χειρότερα από τις άλλες χώρες της ΕΕ, το 53,3% θεωρεί ότι η σημερινή γενιά ζει χειρότερα από αυτή των γονιών της. Ακόμα, θεωρείται ότι οι αποφάσεις των κυβερνήσεων επηρεάζονται από τα μεγάλα συμφέροντα (30,6%), τη διαφθορά (30,2%), την έλλειψη λογοδοσίας των κομμάτων και των πολιτικών (21,7%).
Το φάντασμα της αποχής
Αν ανοίξουμε την εικόνα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και πάλι καταγράφεται απογοήτευση. Σύμφωνα με την έρευνα της διαΝΕΟσις η ΕΕ περιγράφεται κυρίως ως αναξιόπιστη (36,4%), σε πτώση (34,2%), αδύναμη (32,2%), παρά ως ισχυρή (30%), αξιόπιστη (29,5%) ή σε άνοδο (16,7%). Διόλου αιφνίδιες λοιπόν οι εκτιμήσεις για πολύ υψηλά ποσοστά αποχής στις ευρωεκλογές, καθώς αυτή τη φορά μάλιστα δεν θα στηθεί παράλληλα αυτοδιοικητική κάλπη. Ο Θωμάς Γεράκης από την Marc δήλωσε σχετικά στην ΕΡΤ: «θα έχουμε ίσως τη μεγαλύτερη καταγεγραμμένη αποχή σε εκλογές, είτε σε βουλευτικές είτε σε ευρωεκλογές. Υπάρχει ο κίνδυνος η συμμετοχή να μην ξεπεράσει το 50%. Ελπίζω να διαψευστώ». Ο Γ. Τράπαλης αναλυτής δεδομένων στην Good Affairs δήλωσε στο Βήμα ότι «η συμμετοχή δύσκολα θα ξεπεράσει το 45%». Σύμφωνα με την Prorata το 66% δηλώνει ότι είναι πολύ πιθανό να ψηφίσει στις ευρωεκλογές, ενώ το 23,1% εκείνων που θα πάει να ψηφίσει δηλώνει αναποφάσιστο (11,5%) ή αβεβαιότητα για τη δηλωθείσα πρόθεση ψήφου (11,6%).
Εφόσον η αποχή καταγραφεί σε τόσο υψηλά ποσοστά, θα είναι ένα αρνητικό ρεκόρ πρώτα από όλα για τη Δημοκρατία, αλλά και για την Νέα Δημοκρατία, η οποία κραδαίνει την κυριαρχία της στο πολιτικό σύστημα ως τρόπαιο που θα γυαλίζει για πάντα.
Ποια θα είναι η πολιτική νομιμοποίηση της ΝΔ αν έχει πιάσει τον στόχο της μεν σε εκλογικό ποσοστό αλλά σε απόλυτους αριθμούς δείχνει μια γερή πτώση; Γι’ αυτό και ξορκίζει σε όλους τους τόνους την αποχή και ζητά τη συγκράτηση των δικών της ψηφοφόρων. Πώς να το καταφέρει όμως; Στο υπουργείο Εσωτερικών επιβλήθηκε πρόστιμο 400.000 ευρώ, στην Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου 40.000 και η Αρχή Προστασίας Δεδομένων αναμένεται να εκδώσει σε δεύτερο χρόνο απόφαση και για τη Νέα Δημοκρατία και για τον πρ. γραμματέα Αποδήμων της ΝΔ Ν. Θεοδωρόπουλο.
Η ΑΔΑΕ ανακοίνωσε ότι, παρά την αντίθετη απόφαση του ΣτΕ, δεν θα ενημερώσει τον Ν. Ανδρουλάκη για τους λόγους παρακολούθησής του, κατόπιν άρνησης της ΕΥΠ να δώσει στοιχεία. Το μπάζωμα στα Τέμπη αποκαλύφθηκε ότι αποφασίστηκε σε κυβερνητική σύσκεψη με τη συμμετοχή του περιφερειάρχη Λάρισας, Κ. Αγοραστό, του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργό Χρ. Τριαντόπουλο ως εκπρόσωπο του Κ. Μητσοτάκη και τον γγ του υπουργείου Μεταφορών, Γ. Ξιφαρά, ως εκπρόσωπο του Κ. Καραμανλή. Αυτή τη βδομάδα αποδείχτηκε η προσπάθεια συγκάλυψης σε τρία μεγάλα σκάνδαλα. Η κυβέρνηση έχει απαξιώσει πλήρως τους θεσμούς της Δημοκρατίας και αναμένει από τους πολίτες να δείξουν εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα και να πάνε να ψηφίσουν. Εκείνοι, δυστυχώς, επιλέγουν να γυρίσουν την πλάτη. Ένα ακόμα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ευρώπη, το φάντασμα της δημοκρατίας.
Πηγή: epohi.gr
Σκίτσο: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ
