Στις 9 Μαΐου, την Ημέρα της Ευρώπης, ολοκληρώθηκαν πανηγυρικά οι εργασίες της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. Ενός εγχειρήματος που έφερε στο τραπέζι από κοινού εκπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των πολιτών, την Κομισιόν και το Συμβούλιο. Ενός εγχειρήματος που έθεσε επί τάπητος ένα ερώτημα που – ήδη από την οικονομική κρίση του 2008, αλλά ιδίως στην περίοδο της πανδημίας – έχει καταστεί πιο επίκαιρο από ποτέ: Ποια Ευρώπη θέλουμε;
Αυτή η πρωτόγνωρη διαδικασία συζήτησης και συνεργασίας μεταξύ πολιτών και πολιτικών έλαβε χώρα σε μια επίσης πρωτόγνωρη περίοδο υγειονομικής, κοινωνικής και οικονομικής κρίσης. Μιας κρίσης που ανέδειξε τις αδυναμίες, τις ελλείψεις και τα αδιέξοδα της πεπατημένης των τελευταίων δεκαετιών και ξεκίνησε, έστω και δειλά, να αλλάζει τον τρόπο που σκέφτεται και δρα η ΕΕ.
Οι πολίτες, μέσω των Ομάδων Ευρωπαίων Πολιτών, των εθνικών Ομάδων Πολιτών και της πολύγλωσσης ψηφιακής πλατφόρμας, έθεσαν την ατζέντα στη διαδικασία με χιλιάδες προτάσεις για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον, την υγεία, την οικονομία, την κοινωνική δικαιοσύνη και την απασχόληση, τη θέση της ΕΕ στον κόσμο, τις αξίες, τα δικαιώματα, το κράτος δικαίου, την ασφάλεια, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την ευρωπαϊκή δημοκρατία, τη μετανάστευση, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τη νεολαία και τον αθλητισμό.
Μετά από ένα χρόνο εργασιών, η Διάσκεψη κατέληξε σε μια έκθεση που εστιάζει σε 49 προτάσεις με συγκεκριμένους στόχους και περισσότερα από 320 μέτρα σε εννέα τομείς πολιτικής. Προτάσεις, όπως η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της Ένωσης στον τομέα της υγείας και η προώθηση μιας Ένωσης Υγείας, η κατάργηση της ομοφωνίας στο Συμβούλιο, η μονιμοποίηση μηχανισμών αντιμετώπισης κρίσεων και κλυδωνισμών όπως ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Καθώς και η πραγματική υπεράσπιση και προώθηση του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών αξιών, η επανεξέταση της Συμφωνίας του Δουβλίνου στη βάση της πραγματικής αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής, συμπεριλαμβανομένης της ανακατανομής, μεταξύ των κρατών-μελών.
Αυτές οι προτάσεις καταδεικνύουν την ανάγκη για μια νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, για ακόμα ισχυρότερη κοινή δράση και αλληλεγγύη σε κοινές ανάγκες και προκλήσεις, για περισσότερη δημοκρατία, δικαιοσύνη, βιωσιμότητα, αποτελεσματικότητα και ικανότητα δράσης σε επίπεδο ΕΕ, αλλά και για βελτίωση του τρόπου λειτουργίας των θεσμικών οργάνων της ΕΕ.
Την επόμενη μέρα της Διάσκεψης είναι εξαιρετικά κρίσιμο να διασφαλίσουμε ότι το εγχείρημα αυτό δεν άστραψε απλώς σαν πυροτέχνημα για να σβήσει σχεδόν αμέσως. Η τελική έκθεση της Διάσκεψης δεν είναι μια έκθεση ιδεών ή επιθυμιών για το συρτάρι. Είναι το αποτέλεσμα μιας συμμετοχικής διαδικασίας που καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αναλάβουν δράση. Και είναι χρέος όλων των θεσμικών οργάνων προς τους πολίτες να δώσουν ουσιαστική συνέχεια σε αυτό το εγχείρημα και τις υποβληθείσες προτάσεις.
Τα συμπεράσματα της Διάσκεψης δεν πρέπει να μείνουν κενό γράμμα. Είναι πλέον ώρα για πράξεις, αποφάσεις και τολμηρά βήματα που θα υλοποιούν τις προτάσεις της Διάσκεψης, προκειμένου η Ευρώπη να εξελιχθεί, να μετασχηματιστεί, να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και να ανταποκριθεί στις ανάγκες και τις προσδοκίες των πολιτών.
Πολλές από τις προτάσεις της Διάσκεψης απαιτούν την αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από την πρώτη στιγμή, έθεσε στο επίκεντρο την αναγκαιότητα αυτής της αναθεώρησης, παρά την επιφυλακτικότητα του Συμβουλίου και της Κομισιόν. Και με σχετικό ψήφισμά του της 4ης Μαΐου, ζητά τη σύγκληση Συνέλευσης με την ενεργοποίηση της διαδικασίας αναθεώρησης των Συνθηκών που προβλέπεται στο άρθρο 48 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και καλεί την αρμόδια Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να κινήσει την αναγκαία διαδικασία.
Σε μια κρίσιμη περίοδο για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, οφείλουμε να προχωρήσουμε αποφασιστικά προς το μέλλον. Να διασφαλίσουμε ότι η Ένωση θα ανταποκριθεί στις προσδοκίες και τις ελπίδες που εξέφρασαν οι πολίτες. Είναι μια ευκαιρία για μια πιο ενωμένη, πιο δημοκρατική, πιο δίκαιη και πιο κοινωνική Ευρώπη. Μια ευκαιρία που δεν πρέπει να πάει χαμένη.
* Ο Δημήτρης Παπαδημούλης είναι Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και μέλος της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης
Πηγή: news247.gr
