Πόσο έγκυρες είναι οι δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα και πόσο πρέπει να τις λαμβάνουμε, τελικά, υπόψη; Όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές τόσο θ’ αυξάνονται οι δημοσκοπικές έρευνες κι άλλο τόσο θα αναρωτιέται το εκλογικό σώμα πόσο μέσα θα πέσουν στο τέλος.
Στην Ελλάδα το ζήτημα θεωρείται ιδιαιτέρως σοβαρό για δύο λόγους. Πρώτον επειδή υπάρχουν πολλές δημοσκοπικές εταιρείες, με διαφορετικά μεταξύ τους αποτελέσματα που στην ουσία η μία αναιρεί την άλλη και δεύτερον λόγω εσφαλμένων εκτιμήσεων.
Έτσι, τα αποτελέσματα των ερευνών γίνονται συχνά – και όχι άδικα να προσθέσουμε – αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης μεταξύ των στελεχών των δύο μεγαλύτερων κομμάτων. Της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ.
Το τελευταίο διάστημα, για παράδειγμα, τα κυβερνητικά στελέχη υποστηρίζουν ότι σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις είναι εφικτός ο στόχος της αυτοδυναμίας, ενώ από την άλλη τα στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που με φειδώ φιλοξενούνται στα πάνελ των τηλεοπτικών σταθμών, λένε ότι «δεν τις λαμβάνουμε υπόψη επειδή πάντα κάνουν λάθος».
Η αλήθεια είναι ότι, όντως, από το 2012 και μετά οι δημοσκοπήσεις έπεσαν έξω. Αυτό συνέβη και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015 και στο δημοψήφισμα και στις εκλογές του 2019.
Κοινή συνισταμένη σε όλες τις περιπτώσεις ήταν η υποεκτίμηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις τελευταίες έρευνες πριν τις εκλογές της 7ης Ιουλίου του 2019 είναι «εκκωφαντικά». Οι σημαντικότερες (ακριβώς επειδή ήταν οι τελευταίες πριν τις κάλπες) έρευνες εκτίμησης ψήφου των δημοκοπικών εταιρειών έπεσαν έξω, σε σχέση με το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών του ΣΥΡΙΖΑ (31,53%), από -3 μονάδες (-11%) έως -5 μονάδες (-19%).
Η απόκλιση ήταν αρκετά μεγαλύτερη, πάντα εις βάρος του ΣΥΡΙΖΑ, στα αποτελέσματα πρόθεσης ψήφου. Εκεί η απόκλιση ήταν από -2,33 μονάδες (-8%) μέχρι -10,5 μονάδες (-50%).
Την ίδια στιγμή η απόκλιση για τη Νέα Δημοκρατία ήταν αισθητά χαμηλότερη και διαφορετική, καθώς κάποιες εταιρείες την παρουσίασαν με μεγαλύτερο ποσοστό απ’ ότι τελικά συγκέντρωσε. Από +2,65 μονάδες (+6%) έως –2,65 μονάδες (-7%) για την εκτίμηση ψήφου και από +1,15 μονάδες (+3%) μέχρι -8,35 μονάδες (-27%) στην πρόθεση ψήφου. Υπενθυμίζουμε ότι η Νέα Δημοκρατία συγκέντρωσε 39,85% στις εκλογές του 2019.
Στην εκτίμηση ψήφου ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάστηκε συνολικά στις δημοσκοπήσεις με ένα μέσο όρο απόκλισης -15%, ενώ η ΝΔ με απόκλιση μόλις -1%. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και σε ό,τι αφορά στην πρόθεση ψήφου. Ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάστηκε με απόκλιση -25%, ενώ η Νέα Δημοκρατία, αντίθετα, με απόκλιση -13%.
Τα ρεκόρ
Στις πρώτες θέσεις στη λίστα των ερευνών με τις μεγαλύτερες αποκλίσεις στην εκτίμηση ψήφου, πάντα για τον ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκονται οι τελευταίες, πριν τις εκλογές του 2019, έρευνες των εταιρειών PRORATA και PALMOS, οι οποίες έδωσαν στο κυβερνών, τότε, κόμμα 26,5% και 26,6%, αντίστοιχα, παρουσιάζοντας απόκλιση της τάξεως του 19%.
Στις πρώτες θέσεις στη λίστα των ερευνών με τις μεγαλύτερες αποκλίσεις στην πρόθεση ψήφου, βρίσκονται οι έρευνες των εταιρειών Opinion Poll και PALMOS, οι οποίες προέβλεψαν 21,0% και 22,6% για τον ΣΥΡΙΖΑ, παρουσιάζοντας έτσι απόκλιση 50% και 40%, αντίστοιχα. Υπενθυμίζουμε και πάλι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ολοκλήρωσε την τελευταία βουλευτική εκλογική διαδικασία, καταλαμβάνοντας το ποσοστό του 31,53%.
Αναλυτικά:
Εκτίμηση ψήφου
ΕΤΑΙΡΕΙΑ | ΑΠΟ – ΕΩΣ | ΝΔ | ΣΥΡΙΖΑ |
PRORATA | 28/6 – 1/7 | 39,5% | 26,5% |
PALMOS | 1/7 – 3/7 | 37,2% | 26,6% |
PUBLIC ISSUE | 3/7 – 3/7 | 42,5% | 27,0% |
RASS | 1/7 – 4/7 | 39,4% | 27,7% |
MARC | 2/7 – 4/7 | 38,9% | 27,5% |
MRB | 2/7 – 4/7 | 38,8% | 28,5% |
ΚΑΠΑ RESEARCH | 1/7 – 5/7 | 40,0% | 28% |
METRON ANALYSIS | 5/7 – 5/7 | 40,0% | 28% |
Πρόθεση ψήφου
ΕΤΑΙΡΕΙΑ | ΑΠΟ – ΕΩΣ | ΝΔ | ΣΥΡΙΖΑ |
OPINION POLL | 18/6 – 21/6 | 32,1% | 21,0% |
INTERVIEW | 24/6 – 26/6 | 33,8% | 24,6% |
QEB | 25/6 – 27/6 | 41,0% | 29,0% |
PRORATA | 28/6 – 1/7 | 36,0% | 24,0% |
ALCO | 28/6 – 1/7 | 34,0% | 24,3% |
METRON ANALYSIS | 2/7 – 2/7 | 38,6 | 29,2% |
PALMOS | 1/7 – 3/7 | 31,5% | 22,6% |
PULSE | 2/7 – 3/7 | 36,0% | 28,0% |
RASS | 1/7 – 4/7 | 35,2% | 25,4% |
MARC | 2/7 – 4/7 | 35,7% | 24,7% |
MRB | 2/7 – 4/7 | 34,2% | 25,1% |
ΚΑΠΑ RESEARCH | 1/7 – 5/7 | 35,1% | 24,6 % |
Επαναλαμβανόμενη σύμπτωση παύει να είναι σύμπτωση
Οι λόγοι για τους οποίους επαναλαμβάνεται σε όλες τις μεγάλες δημοσκοπήσεις, όλων των εταιρειών από το 2012 μέχρι και σήμερα υποεκτίμηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι κάτι που πρέπει να απαντήσουν οι ίδιοι οι δημοσκόποι. Εμείς αυτό που ξέρουμε είναι ότι επαναλαμβανόμενη σύμπτωση παύει να είναι σύμπτωση.
*Του Μανώλη Καλουδά
Πηγή: ieidiseis.gr