*Γράφει ο Γιάννης Αλμπάνης – Κι ύστερα ήρθαν ο… «Φραπές» και ο «Χασάπης». Είχαν έρθει πρώτα το έγκλημα των Τεμπών, οι υποκλοπές, οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες. Σε όλα αυτά μείζονα γεγονότα η λειτουργία του κράτους και η στάση της κυβέρνησης βρέθηκαν σε τεράστια απόσταση από την «ευρωπαϊκή κανονικότητα», έτσι όπως την είχαν προσδιορίσει οι «Μένουμε Ευρώπη».
Παίζει παράξενα παιχνίδια η Ιστορία… Δέκα χρόνια μετά το δημοψήφισμα του 2015 όπου το στρατόπεδο του «Ναι» συσπειρώθηκε γύρω από το σύνθημα «Μένουμε Ευρώπη», η κατάσταση μοιάζει να έχει η αντιστραφεί: Η κυβέρνηση Μητσοτάκη που κατεξοχήν εξέφρασε πολιτικά το «Μένουμε Ευρώπη», βρίσκεται αντιμέτωπη με τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για μια εξέλιξη που δεν είχε προβλέψει κανείς και καμιά, είτε από τους υποστηρικτές είτε από τους αντιπάλους της κυβέρνησης.
Σύνθημα-πολιτικό πρόγραμμα
Το «Μένουμε Ευρώπη» δεν ήταν απλώς ένα σύνθημα. Συμπύκνωνε ένα πολιτικό πρόγραμμα, έναν πολιτισμικό αυτοπροσδιορισμό και μια ταξική τοποθέτηση. Το «Μένουμε Ευρώπη» από τη μια μεριά σήμανε την άνευ όρων αποδοχή των απαιτήσεων της τρόικας, προκειμένου να μην απειληθεί η συμμετοχή της Ελλάδα στην ευρωζώνη. Από την άλλη, σηματοδοτούσε το αίτημα για την προσαρμογή του πολιτικού συστήματος στα πρότυπα των αναπτυγμένων χωρών της ΕΕ, μακριά από τις λογικές του «λαϊκισμού» και του «πελατειακού συστήματος». Κατά κύριο λόγο στο «Μένουμε Ευρώπη» αναγνώρισαν τον εαυτό τους τα πιο ευνοημένα στρώματα της κοινωνίας για τα οποία η συμμετοχή στην ΕΕ δεν είναι απλώς μια εθνικά συμφέρουσα επιλογή, αλλά μια ηθική κι αισθητική αξία.
Ο Μητσοτάκης
Το μεγάλο πολιτικό επίτευγμα του Μητσοτάκη ήταν ότι μπόρεσε να εκφράσει πολιτικά το «Μένουμε Ευρώπη». Το 41% της Νέας Δημοκρατίας δεν συγκροτήθηκε μόνο από την παραδοσιακή Δεξιά, αλλά συνολικά το κοινωνικό μπλοκ που στήριξε το «Ναι» στο δημοψήφισμα. Μητσοτάκη ψήφισαν και πολίτες που ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν ψηφίσει Δεξιά, αλλά ήταν πολύ θυμωμένοι με τον ΣΥΡΙΖΑ και επιθυμούσαν να λήξει η περίοδος της μνημονιακής αστάθειας.
Ο μοχλός για να μετατραπεί η ΝΔ στο «κόμμα του Ναι» ήταν το δίλημμα «ευρωπαϊκή κανονικότητα ή λαϊκισμός». Ο «λαϊκισμός» ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ, οι «μαδουρέοι», το «πεζοδρόμιο» και κατά ένα μεγάλο μέρος η Μεταπολίτευση. «Ευρωπαϊκή κανονικότητα» σήμαινε οικονομία της αγορά χωρίς «κρατισμό», τεχνοκρατική κυβερνητική διαχείριση χωρίς ρουσφέτια, σεβασμός στους θεσμούς, σοβαρότητα χωρίς απατηλές υποσχέσεις. Αλλά πάνω από όλα σήμαινε να κερδίσει η Ελλάδα ξανά το σεβασμό των Ευρωπαίων εταίρων.
Αυτήν την υπόσχεση της «ευρωπαϊκής κανονικότητας» έδωσε με πειστικότητα ο Μητσοτάκης και κατάφερε να κερδίσει. Το «Ναι» εμφανίστηκε στις εκλογές ενιαίο μπλοκ την ώρα που το «Όχι» είχε κατακερματιστεί και αλληλοσπαρασσόταν. Η επανεκλογή Μητσοτάκη εκτός από τον πακτωλό του ευρωπαϊκού χρήματος, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επιτυχία του να πείσει η κυβέρνησή του έκανε βήματα προς την «ευρωπαϊκή κανονικότητα».
Τα fake γιδοπρόβατα
Κι ύστερα ήρθαν ο… «Φραπές» και ο «Χασάπης». Για την ακρίβεια, είχαν έρθει πρώτα το έγκλημα των Τεμπών, οι υποκλοπές, οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες. Σε όλα αυτά μείζονα γεγονότα η λειτουργία του κράτους και η στάση της κυβέρνησης βρέθηκαν σε τεράστια απόσταση από την «ευρωπαϊκή κανονικότητα», έτσι όπως την είχαν προσδιορίσει οι «Μένουμε Ευρώπη». Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδειξε περιφρόνηση στους θεσμούς, ιδιοκτησιακή αντίληψη του κράτους, εκκωφαντική διοικητική ανεπάρκεια.
Το μέγα σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ κάνει όμως την… «ευρωπαϊκή» διαφορά.
Πρώτον, έρχεται να προστεθεί σε όλα τα προηγούμενα σκάνδαλα και αποτυχίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, αλλά εν προκειμένω πρόκειται περί… καταρράκτη.
Δεύτερον, τα ποσά που έχουν υφαρπαχτεί είναι τεράστια και προκαλούν σοκ στην κοινωνία.
Τρίτον, το ήθος των διαλόγων των γαλάζιων στελεχών που δημοσιεύονται, δείχνει ότι έχουμε να κάνουμε με ένα ηθικά σάπιο καθεστώς διαφθοράς και ρουσφετιού.
Τέταρτον, η εκτεταμένη διαφθορά που αποκαλύπτεται, αφορά ευρωπαϊκά κονδύλια. Επανερχόμαστε λοιπόν σε πρακτικές που εκθέτουν τη χώρα στην ΕΕ και στο παρελθόν είχαν προβληθεί από τους «Μένουμε Ευρώπη» ως αιτίες της χρεοκοπίας.
Πέμπτον και κυριότερο, το σκάνδαλο προέκυψε από την έρευνα της ευρωπαϊκής εισαγγελίας. Δηλαδή ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός ελέγχου έφερε στο φως το μεγάλο σκάνδαλο με τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Σκάνδαλο μιας κυβέρνησης που υποσχέθηκε να πολιτευτεί κατά τα βέλτιστα ευρωπαϊκά πρότυπα μια να ανορθώσει το κύρος της χώρας στην Ευρώπη.
Αντιμέτωποι με την ΕΕ
Πέρα από τον πολιτικό συμβολισμό που έχει αυτό το καθ’ όλα «ευρωπαϊκό» σκάνδαλο, πρέπει να σταθούμε στο ότι τούτη τη φορά ο αντίπαλος της κυβέρνησης δεν είναι ούτε η αντιπολίτευση, ούτε κάποιοι ανήσυχοι δημοσιογράφοι, ούτε τα θύματα της πολιτικής της. Αντίπαλος της κυβέρνησης αυτή τη φορά είναι η ευρωπαϊκή εισαγγελία. Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση:
1. Δεν μπορεί να κάνει τους «χειρισμούς» που θα έκανε με το ελληνικό δικαστικό σύστημα.
2. Δεν μπορεί να εξαπολύσει τη γνωστή επικοινωνιακή εκστρατεία απαξίωσης. Ποιος μπορεί να εγκαλέσει την ευρωπαϊκή εισαγγελία για πολιτική σκοπιμότητα;
3. Δεν μπορεί να κάνει καμία πρόβλεψη για πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Επομένως, ο σχεδιασμός της πρέπει να διαμορφωθεί σε ένα πλαίσιο αβεβαιότητας και φόβου.
Όσοι-ες είχαν με τον ένα ή τον άλλο υιοθετήσει το κυβερνητικό αφήγημα περί αυξημένου διεθνούς κύρους Μητσοτάκη, ενδεχομένως εκπλήσσονται με την ανυποχώρητη στάση της ευρωπαϊκής εισαγγελίας. Παραβλέπουν όμως δύο παράγοντες.
Ο πρώτος είναι ότι οι καλές σχέσεις που μπορεί να έχει ένα κράτος μέλος με τις Βρυξέλλες ή το Βερολίνο δεν σημαίνουν αυτομάτως ότι θα γίνουν τα σχετικά «τηλέφωνα» (όπως στην Ελλάδα) σε περιπτώσεις εξόφθαλμης και μεγάλης κλίμακας διαφθοράς. Είναι άλλης τάξεως ζήτημα η πολιτική προστασία και δεν παρέχεται σε όλους.
Ο δεύτερος παράγοντας είναι ότι την εκτεταμένη διαφθορά, την προκλητική αλαζονεία και την έλλειψη μέτρου δεν την βλέπουν μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Ειδικά όσοι το προηγούμενο διάστημα κατέβαλαν το μεγαλύτερο κόστος της «ελληνικής διάσωσης» και τώρα βλέπουν τα γνωστά «κόλπα» με τα κοινοτικά κονδύλια και τις προμήθειες (ειδικά στους εξοπλισμούς), έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται ενοχλημένοι. Και κανένας δεν προστατεύει αυτόν που τον ενοχλεί όταν τον πιάνουν με κοπάδια γίδες στην πλάτη.
Εν ολίγοις, οι «Μένουμε Ευρώπη» το βρίσκουν από την… Ευρώπη.
*Ο Γιάννης Αλμπάνης είναι δημοσιογράφος
ΠΗΓΗ: DNEWS.GR
