Οι αγρότες άρχισαν να ξεσηκώνονται στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου, βλέποντας ότι τα χρόνια προβλήματά τους δεν έβρισκαν λύσεις, αλλά και τα αδιέξοδα στα οποία τους οδηγούσε η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ο Σωκράτης Αλειφτήρας, 43 ετών, είναι ο εκπρόσωπος Τύπου της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λάρισας. Ο ίδιος καλλιεργεί βαμβάκι, σιτάρι, καλαμπόκια, καθώς επέλεξε την καλλιέργεια της γης παρ’ όλες τις πανεπιστημιακές σπουδές του στα οικονομικά. «Ο πρωτογενής τομέας αγκομαχά, δεν είναι θέμα έλλειψης ρευστότητας, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, είναι πολιτική απόφαση», λέει ο κ. Αλειφτήρας.
Κατά την εκτίμησή του, οι αγρότες κέρδισαν ελάχιστα, όπως μια μικρή επιδότηση για το πετρέλαιο που χρησιμοποιούν στα τρακτέρ τους (στην ουσία τα χρήματα επαρκούν για να γεμίσει το ντεπόζιτο μία φορά), ρυθμίσεις για φτηνότερη τιμή κιλοβατώρας στο ρεύμα – τώρα έχει πέσει η τιμή έτσι κι αλλιώς.
Ωστόσο, τα χρόνια προβλήματά τους παραμένουν άλυτα: οι τιμές των αγροτικών εφοδίων παραμένουν στα ύψη, ενώ άλυτος -και δυσεπίλυτος- είναι ο γρίφος της νέας ΚΑΠ. «Για να καλλιεργήσεις ένα στρέμμα βαμβάκι, το κόστος το 2022 ήταν 250 ευρώ και το 2023 280 ευρώ. Αντίστοιχα, το βαμβάκι πωλούνταν 0,72 ευρώ το κιλό το 2022 και το 2023 0,52. Επίσης, τώρα ξεκινάει η επαναδιαπραγμάτευση της ΚΑΠ. Ακόμα κι αν οι επιδοτήσεις μένουν ίδιες, οι νέοι κανόνες καλλιέργειας είναι δύσκολα εφαρμόσιμοι στον ελλαδικό χώρο».
Ο Χρίστος Λιγδής, 36 ετών, είναι ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αταλάντης και πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας. Γεωργός και κτηνοτρόφος, από τα εφτά του χρόνια εργάζεται στα κτήματα της οικογένειάς του. «Ζούμε χειρότερα από τους παππούδες μας, έχουμε περισσότερο άγχος αφού το οικονομικό κόστος είναι αυξημένο και το εισόδημα μειωμένο. Επίσης, δεν υπάρχουν δομές Υγείας σαν κι αυτές που υπήρχαν και προϋποθέσεις ώστε να μεγαλώσουν καλά τα παιδιά μας», λέει ο κ. Λιγδής.
Ωστόσο είναι αισιόδοξος. «Κάθε αγώνας που δίνουμε είναι νικηφόρος, η κυβέρνηση υπαναχώρησε σε κάποια πράγματα υπό την πίεσή μας. Είχαμε θετικά αποτελέσματα ως προς την οργάνωσή μας. Είδαμε νέο κόσμο να βγαίνει στον δρόμο, έβαλαν τις βάσεις για την ενότητα του αγροτικού κινήματος. Επίσης, δεθήκαμε με τους άλλους εργαζόμενους: κατάλαβαν πως το τι προϊόντα θα παράξουμε εμείς και με ποιο κόστος επηρεάζει και τη δική τους ζωή. Κατεβαίνοντας προς την πρωτεύουσα για να διαδηλώσουμε, από την Καβάλα στη Βόρεια Ελλάδα μέχρι την πλατεία Ομονοίας στην καρδιά της Αθήνας, συναντούσαμε κόσμο που έκλαιγε βλέποντας τα τρακτέρ. Νιώσαμε πως η κοινωνία καταλαβαίνει ότι ο αγώνας μας ήταν δίκαιος».
Εντελώς αντίθετη άποψη έχει ο 45χρονος Σάκης Δρακόπουλος από την Ηλεία. «Δεν κερδίσαμε τίποτα, μετά τη μεγάλη διαδήλωση στην Αθήνα σταματήσαμε. Επρεπε να συνεχίσουμε. Εχουν μείνει ελάχιστοι νέοι στον αγροτικό τομέα – κανένας πια δεν θέλει να ασχολείται με τη γη, αφού δεν μπορούν να επιβιώσουν. Εχω μετανιώσει που επέλεξα αυτή τη δουλειά. Είμαστε όλοι εγκλωβισμένοι. Δεν πιστεύω ότι μπορεί να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο – είναι οι πολιτικές που στοχεύουν να καταστρέψουν τους μικρομεσαίους αγρότες για να μείνουν στην αγορά μόνο οι μεγάλοι».
Στις διαπιστώσεις αυτές συμφωνεί και ο κ. Λιγδής: «Η ΚΑΠ μειώνει το εισόδημά μας. Η πολιτική που οραματίζονται στις Βρυξέλλες δεν βοηθάει τον Ελληνα αγρότη, εδώ και δεκαετίες έχει μειώσει τον αγροτικό πληθυσμό. Εκ του αποτελέσματος, φαίνεται ότι πετάχτηκαν έξω πρώτα οι μικροί παραγωγοί, τώρα πλήττονται και οι μεσαίοι. Το χωράφι μου δεν είναι πια βιώσιμο για μένα και τον διπλανό μου. Η αξία της γης θα πέσει και οι εταιρείες θα αγοράσουν γη και παραγωγή μπιρ παρά. Δεν το δεχόμαστε να μας βγάλουν από τα χωράφια μας».
Στις 24 Απριλίου το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε την πρόταση της Ειδικής Επιτροπής Γεωργίας για τρεις σημαντικές αλλαγές στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ). Με την εν λόγω απόφαση: οι αναθεωρημένες περιβαλλοντικές «προϋποθέσεις» μπορούν ήδη να χρησιμοποιηθούν για την υποβολή αιτημάτων ευρωπαϊκής στήριξης το 2024, είναι πιθανές περισσότερες εξαιρέσεις από ορισμένα πρότυπα σε περίπτωση ακραίων καιρικών φαινομένων και, τέλος, οι μικρότερες αγροτικές μονάδες εξαιρούνται από ελέγχους και κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με ορισμένους από τους κανόνες.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, έκανε λόγο για «τριπλή νίκη»: νίκη για τους αγρότες της Ευρώπης, καθώς το αίτημά τους για μείωση των διοικητικών βαρών γίνεται σε σημαντικό βαθμό αποδεκτό, νίκη για την Ελλάδα που «πρωτοστατεί στην προσπάθεια για αλλαγές», νίκη και «για την ίδια την Ευρώπη, καθώς αποδεικνύει ότι πρόκειται για ζωντανό οργανισμό που ακούει τους πολίτες και τις αγωνίες τους και διορθώνει τυχόν λάθη».
Τη Μεγάλη Δευτέρα, στο πλαίσιο του συμβουλίου υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, η ελληνική κυβέρνηση, διά του κ. Αυγενάκη, και οι υπουργοί άλλων 8 χωρών της Ε.Ε. που συγκροτούν την πρωτοβουλία του ευρωπαϊκού Νότου (EUMED-9) επανέφεραν τα ζητήματα που αφήνει ανοιχτά η τελευταία αναθεώρηση της ΚΑΠ: την προστασία των Ευρωπαίων αγροτών από τον αθέμιτο ανταγωνισμό τρίτων χωρών, τη διάθεση του 2% του προϋπολογισμού της ΚΑΠ για την αντιμετώπιση κλιματικών κρίσεων, εφόσον η χώρα το επιθυμεί, τη δυνατότητα μεταφοράς πόρων μεταξύ οικολογικών προγραμμάτων (Πυλώνας Ι) και γεωργο-περιβαλλοντικών μέτρων (Πυλώνας ΙΙ) όποτε χρειάζεται και την επαναφορά του κανόνα Ν+3, δηλαδή της δυνατότητας απορρόφησης των κονδυλίων της ΚΑΠ μέχρι και τρία χρόνια μετά την περίοδο της αρχικής δέσμευσης του αντίστοιχου ποσού, πρόταση που προδίδει την απειλή απώλειας πόρων από ανολοκλήρωτα επενδυτικά σχέδια και προγράμματα. Ωστόσο, δεν είναι δεδομένο ότι οι προτάσεις αυτές θα εισακουστούν από τα υπόλοιπα 18 κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Το πρόβλημα των ελληνοποιήσεων
Αλλο ένα χρόνιο πρόβλημα των αγροτών και των κτηνοτρόφων της Ελλάδας είναι οι παράνομες ελληνοποιήσεις προϊόντων. «Φασόλια, μήλα, ροδάκινα, αρνιά και κατσίκια, γάλα βαφτίζονται ελληνικά. Χρειάζονται εκτεταμένοι έλεγχοι και οι συνάδελφοί μας στα σύνορα λένε πως δεν γίνονται», μας λέει ο κ. Αλειφτήρας. «Δείτε τι γίνεται αυτές τις μέρες με τα αρνιά. Πολλά αρνιά έρχονται από το εξωτερικό, μένουν 2-3 μέρες στον κτηνοτρόφο, ώστε να πάρουν ελληνική σφραγίδα στα σφαγεία».
«Το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό γιατί οι παραγωγοί μας δεν μπορούν να διαθέσουν τα προϊόντα τους, αλλά και οι καταναλωτές δεν μπορούν να είναι σίγουροι για την ποιότητα και την ασφάλεια των αγαθών που αγοράζουν», μας λέει η γεωπόνος Γεωργία Κακαλέτρη, η οποία υποστηρίζει πως δεν γίνονται οι απαραίτητοι έλεγχοι. Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης παρά πολλά γεωργικά φάρμακα έχουν καταργηθεί έπειτα από έρευνες για τις επιπτώσεις στην υγεία των καταναλωτών αλλά και στο περιβάλλον και έχουν αντικατασταθεί από φυτοπροστατευτικά καινούργιας τεχνολογίας. Χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, από τις οποίες γίνονται οι εισαγωγές των προϊόντων που πωλούνται ως ελληνικά, δεν ακολουθούν τους ίδιους κανόνες. Από την πλευρά του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και του κράτους γενικότερα θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι για την προστασία όλων μας.
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής
Οι Ελληνες αγρότες πρέπει να τα βγάλουν πέρα και με την κλιματική κρίση, η οποία χτυπά με αυξανόμενη σφοδρότητα τον ευρωπαϊκό Νότο και έχει ήδη επηρεάσει αρνητικά την αγροτική παραγωγή της Ελλάδας όπως και όλης της ζώνης της Μεσογείου. Η γεωπόνος Δώρα Κανελλοπούλου (41 ετών) μάς αναλύει το χαρακτηριστικό παράδειγμα της ελιάς και του ελαιόλαδου: «Το 2023 σημειώθηκε περίπου 40% μείωση της παραγωγής ελαιόλαδου στην Ε.Ε. και 47% στην Ελλάδα, με τις προβλέψεις για το 2024 να μην είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες. Οι αυξημένες θερμοκρασίες που επικρατούν στη χώρα επηρεάζουν διάφορα στάδια ανάπτυξης του καρπού. Ταυτόχρονα, έχουμε και μείωση των βροχοπτώσεων, που επιτείνει το πρόβλημα εάν λάβουμε υπόψη μας ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ελαιώνων είναι μη αρδευόμενο.
Οι συνέπειες είναι σίγουρα οικονομικές σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, αλλά όχι μόνο. Η ανάπτυξη της υπαίθρου και η κοινωνική συνοχή ενδέχεται να επηρεαστούν αρνητικά. Η αύξηση της τιμής λόγω της μείωσης της παραγωγής οδηγεί σε αντικατάσταση του ελαιόλαδου, με τις γνωστές ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία, από άλλα υποδεέστερα έλαια, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την υγεία του καταναλωτή. Η κλιματική κρίση είναι εδώ και οφείλουμε να αντιδράσουμε σε όλα τα επίπεδα για την ανάσχεση των επιπτώσεών της και των γενεσιουργών αιτιών της».
Στο ρελαντί οι μηχανές των τρακτέρ και σε Βουλγαρία, Πολωνία, Ισπανία και Τσεχία
Βουλγαρία
Οι Βούλγαροι αγρότες θα συμμετάσχουν σε ένα κύμα ταυτόχρονων διαδηλώσεων στις Βρυξέλλες και στις χώρες της Ε.Ε., οι οποίες θα πραγματοποιηθούν στις 4 Ιουνίου, την παραμονή των ευρωεκλογών. Οπως είπε ο Ilia Prodanov, πρόεδρος της Εθνικής Ενωσης Παραγωγών Σιτηρών, στη διαδήλωση διαμαρτυρίας θα συμμετάσχουν αγρότες από την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία, την Ελλάδα και τη Βουλγαρία.
«Επί 5 χρόνια οι ευρωβουλευτές απέτυχαν να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις στη γεωργία, δεν μπόρεσαν να ακούσουν τη φωνή των αγροτών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο γίναμε μάρτυρες τόσων πολλών διαμαρτυριών σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες αγωνίζονται κατά των συντριπτικών ευρωπαϊκών απαιτήσεων», αναφέρει ο Prodanov.
Οι αγρότες ζητούν αναβολή των απαιτήσεων της «Πράσινης Συμφωνίας» (κυρίως αυτή για μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων κατά 50% έως το 2030). Η πίεσή τους έχει ήδη αποδώσει καρπούς: τον Φεβρουάριο, η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υποσχέθηκε να αποσύρει τον κανονισμό για τη βιώσιμη χρήση των φυτοφαρμάκων. Το δεύτερο αίτημά τους είναι σαφείς κανόνες για τις εμπορικές συμφωνίες με χώρες εκτός Ε.Ε.
Αναμενόμενα, οι σχέσεις με την Ουκρανία είναι επίσης στο στόχαστρο εδώ, αφού αρκετές χώρες της Ε.Ε. ισχυρίζονται ότι η αγορά τους ξεχειλίζει από ουκρανικά σιτηρά. Υστερα από διαμαρτυρίες αγροτών από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, επιβλήθηκε προσωρινά απαγόρευση εισαγωγής καλαμποκιού, σιταριού, ελαιοκράμβης και ηλίανθου για 4 μήνες το 2023. Στα τέλη Μαρτίου, το Συμβούλιο της Ε.Ε. και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με την ανάκτηση των δασμών για μεγάλες ποσότητες γεωργικών προϊόντων που εξάγονται από την Ουκρανία (αυγά, πουλερικά, ζάχαρη, καλαμπόκι, βρώμη, σιμιγδάλι, μέλι). Η διαμαρτυρία στη Βουλγαρία προκάλεσε επίσης την καταβολή κρατικών ενισχύσεων για τους παραγωγούς φρούτων και λαχανικών ύψους επιπλέον 86,9 εκατομμυρίων ευρώ.
Τέλος, οι αγρότες ζητούν επαναπρογραμματισμό ή πλήρη αναθεώρηση της συμφωνίας για την αποκατάσταση της φύσης στην Ε.Ε., η οποία καλεί τα κράτη-μέλη να αποκαταστήσουν τουλάχιστον το 30% των οικοτόπων που καλύπτονται από τον νέο νόμο έως το 2030, αυξάνοντας τις εκτάσεις που καλύπτονται σε 60% έως το 2040 και 90% έως το 2050.
Πολωνία
Εχει περάσει ένας μήνας από τις μεγάλες αγροτικές διαδηλώσεις στην Πολωνία. Αρχικά, οι αγρότες απέκλεισαν τοπικούς δρόμους, στη συνέχεια τους κύριους δρόμους ταχείας κυκλοφορίας και, τέλος, έκαναν πικετοφορία μπροστά από κυβερνητικά γραφεία, καίγοντας λάστιχα, πετώντας χαλασμένα αυγά και σάπια λαχανικά σε κτίρια.
Ο κύριος λόγος της δυσαρέσκειας είναι οι χαμηλές τιμές των σιτηρών, των φρούτων και των λαχανικών – τόσο χαμηλές που πολλοί υποστηρίζουν ότι η παραγωγή τους έχει καταστεί ασύμφορη. Οι αγρότες συνδέουν την πτώση των τιμών με τις εισαγωγές προϊόντων από την Ουκρανία, η οποία άρχισε το 2022, αμέσως μετά το ξέσπασμα του πολέμου, όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατήργησαν τον ΦΠΑ και τις ποσοτικές ποσοστώσεις – οι εισαγωγές σταριού αυξήθηκαν έως και κατά 17.000% και οι εισαγωγές καλαμποκιού κατά 30.000%. Το 10% της ουκρανικής συγκομιδής κατέληξε στην Πολωνία.
Αναγνωρίζοντας τις χαμηλές τιμές των αγροτικών προϊόντων, το υπουργείο Γεωργίας το 2023 απηύθυνε έκκληση στους αγρότες… να μην τα πουλήσουν και να περιμένουν να αυξηθούν οι τιμές. Ωστόσο οι αποθήκες σιτηρών γέμιζαν και οι τιμές δεν έπεφταν, καθώς η ζήτηση συνέχιζε να καλύπτεται από τις ουκρανικές εισαγωγές.
Τον Μάρτιο του 2024 οι αγρότες υπέγραψαν συμφωνία με την πολωνική κυβέρνηση για την πλήρη διακοπή των εισαγωγών σιτηρών και άλλων γεωργικών προϊόντων από την Ουκρανία. Ωστόσο, οι συμφωνίες αυτές δεν έχουν τεθεί σε ισχύ μέχρι σήμερα, υποστηρίζουν οι αγρότες που έχουν προαναγγείλει μια μεγάλη διαμαρτυρία στη Βαρσοβία για τις 10 Μαΐου.
Ισπανία
Στην Ανατολική Ευρώπη ορισμένοι αγρότες κατηγορούν την Ουκρανία, στη Νότια Ευρώπη οι διαδηλωτές στην Ισπανία έχουν στρέψει το ενδιαφέρον στο Μαρόκο και στις εμπορικές συμφωνίες του με την Ε.Ε., αλλά πολλοί Ευρωπαίοι παραγωγοί καλλιεργούν σε αυτά τα εδάφη εδώ και δεκαετίες και εκμεταλλεύονται τα οφέλη τους.
«Το πετυχημένο μαροκινό γεωργικό μοντέλο είναι αντίγραφο της ημιερημικής περιοχής της νότιας Ισπανίας. Η κοιλάδα Souss ακολουθεί το μοντέλο της Αλμερία. Μεγάλα θερμοκήπια στη μέση της ερήμου και κοντά στη θάλασσα όπου καλλιεργούνται ντομάτες, πιπεριές, φασολάκια, αγγούρια», εξηγεί ο Tomás García Azcárate, ερευνητής και γεωπόνος.
Ο εμπειρογνώμονας αποφεύγει σε μεγάλο βαθμό τη γενική ιδέα ότι για την κακή κατάσταση της ισπανικής υπαίθρου φταίει το Μαρόκο καθώς βλέπει κενά στα επιχειρήματα. «Προφανώς, ανταγωνίζεται και κάνει ζημιά σε μια οικονομία όπως η ισπανική, που είναι σαφώς προσανατολισμένη στις εξαγωγές και υπέρ του εμπορίου. Αλλά δεν είναι διαφορετική περίπτωση από εκείνη πολλών άλλων τομέων στους οποίους χώρες με χαμηλότερο κόστος προσπαθούν να κατακτήσουν τις αγορές. Γίνεται λόγος για αθέμιτο ανταγωνισμό, αλλά αυτό πρέπει να αποδειχθεί. Θα πρέπει να δούμε πώς οι ευρωπαϊκές εταιρείες ανταγωνίζονται σε αυτούς τους τομείς και να προσπαθήσουμε να το μιμηθούμε».
Το πιο κλασικό παράδειγμα είναι αυτό της ντομάτας. Η Ισπανία ήταν μέχρι τώρα ο κύριος εξαγωγέας στην Ε.Ε., αλλά η εμφάνιση του Μαρόκου τής αφαιρεί μερίδιο αγοράς σε σημείο που να θέτει σε κίνδυνο την ηγεμονία της. Πώς το πέτυχε αυτό; Σύμφωνα με τον Azcárate, οι εμπορικές συμφωνίες βοήθησαν πολύ και, κυρίως, εκμεταλλεύτηκαν τις μειώσεις των δασμών που επέβαλε η Ε.Ε. σε θέματα όπως η τιμή αναφοράς.
«Είναι αλήθεια ότι η τιμή είναι ξεπερασμένη και αυτό σημαίνει ότι ο προστατευτικός μηχανισμός δεν λειτουργεί σωστά», σχολιάζει. «Μια επικαιροποίηση των τιμών αυτών απαιτεί μια νέα συμφωνία στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), η οποία θα πρέπει να εγκριθεί με ομοφωνία όλων των μελών του – πράγμα αδύνατο», υποστηρίζει ο Azcárate.
Τσεχία
Η γεωργία είναι ένας σχετικά μικρός τομέας στην Τσεχική Δημοκρατία (2% του συνολικού εργατικού δυναμικού). Πάνω από το 80% της τσεχικής γεωργίας ελέγχεται από τους καλούμενους «αγρο-βαρόνους», οι οποίοι απέκτησαν προνομιακή θέση κατά την πτώση του κομμουνισμού και έκτοτε την κατέχουν επί 35 χρόνια, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα των εκλογών.
Πολλοί αγρότες εργάζονται για τους αγρο-βαρόνους, ενώ οι περισσότεροι νοικιάζουν γη και μηχανήματα και αγοράζουν σπόρους και λιπάσματα από εταιρείες των αγρο-βαρόνων και στη συνέχεια πωλούν τα σιτηρά/καλαμπόκι τους στη βιομηχανία τροφίμων που ελέγχεται επίσης από αγρο-βαρόνους. Οι αγρο-βαρόνοι ελέγχουν επίσης μεγάλες γεωργικές οργανώσεις και ιδρύματα, όπως το Αγροτικό Επιμελητήριο και το υπουργείο Γεωργίας. Ο πλουσιότερος και με τη μεγαλύτερη επιρροή αγρο-βαρόνος -Andrej Babiš- είναι σήμερα ο ηγέτης του κυρίαρχου κόμματος της αντιπολίτευσης (ANO) και κορυφαίοι αξιωματούχοι του σημερινού υπουργείου Γεωργίας εξακολουθούν να προωθούν τα οικονομικά του συμφέροντα!
Ετσι, οι διαμαρτυρίες των αγροτών έγιναν αντιληπτές μάλλον ως ενέργειες των αγρο-βαρόνων. Οι μικροί ανεξάρτητοι αγρότες απομακρύνθηκαν επιδεικτικά από τις διαμαρτυρίες και η προσέγγιση των πολιτών σε αυτές δεν ήταν εκ των προτέρων πολύ θερμή.
Ο πιο ορατός ηγέτης των ριζοσπαστών αγροτών -ο Zdeněk Jandejsek, ένας από τους μικρότερους βαρόνους- ζητά την πλήρη απόσυρση της Τσεχικής Δημοκρατίας από την Πράσινη Συμφωνία, η οποία είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλής στη χώρα. Ολα τα σημαίνοντα λόμπι μάχονται εναντίον της και όλα τα πολιτικά κόμματα, συμπεριλαμβανομένων των Πρασίνων, την αντιμετωπίζουν τουλάχιστον κριτικά. Η άλλη ομάδα των αγροτών που οργανώθηκε από το Αγροτικό Επιμελητήριο υπέβαλε στην κυβέρνηση έναν κατάλογο με τέσσερα αιτήματα: μεγαλύτερη ελάφρυνση στην κοινωνική ασφάλιση και συνολική αύξηση των εθνικών επιδοτήσεων, μείωση των φόρων ακίνητης περιουσίας επί της γεωργικής γης ή μη φορολόγηση των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων, μείωση των εισαγωγών από την Ουκρανία, επιτάχυνση των χρηματοδοτικών μεταβιβάσεων.
Η κυβέρνηση υποσχέθηκε διαπραγματεύσεις με το Αγροτικό Επιμελητήριο, αλλά αρνήθηκε να συναντηθεί με τους ριζοσπάστες. Περαιτέρω διαμαρτυρίες προγραμματίζονται για τον Μάιο.
*Συνεργασία των δημοσιογράφων: Ντίνας Δασκαλοπούλου («Εφημερίδα των Συντακτών», Ελλάδα), Michał Kokot (Gazeta Wyborcza, Πολωνία), Guillmero Cid (El Confidencial, Ισπανία), Dragomir Nikolov (Mediapool.bg, Βουλγαρία), Petr Jedlička (Denik Referendum, Τσεχία)
● Το άρθρο αυτό γράφτηκε στο πλαίσιο του προγράμματος PULSE, μιας ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας που διευκολύνει τη διεθνή δημοσιογραφική συνεργασία. Η «Εφημερίδα των Συντακτών» συνεργάζεται με εννέα άλλα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης για να προσφέρουν στον αναγνώστη πανευρωπαϊκά ρεπορτάζ και έρευνες.
Πηγή: efsyn.gr
