*Του Σπύρου Γκουτζάνη –
Αν σε κάτι είχε δίκιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης προεκλογικά, ήταν στην πρόβλεψη ότι ένα κακό αποτέλεσμα θα προκαλέσει αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης. Οι ψηφοφόροι δεν τρόμαξαν, τον έστειλαν στο 28% και ο Κ. Μητσοτάκης, με σπασμωδικές και εν μέρει αντιφατικές κινήσεις, επιχειρεί να δείξει ότι έλαβε το μήνυμα των ευρωεκλογών, να περιορίσει την εσωκομματική αμφισβήτηση που διογκώνεται και να ανακόψει την περαιτέρω υποχώρηση της κυβέρνησης. Εις μάτην… Η πείρα δείχνει ότι εφόσον μια κυβέρνηση περάσει το σημείο καμπής -και το 28% ήταν αυτή η επισφράγιση-, η περαιτέρω πτώση προσλαμβάνει χαρακτηριστικά χιονοστιβάδας και είναι μη αναστρέψιμη. Ήδη έχουν αρχίσει και κυκλοφορούν σενάρια για πρόωρες εκλογές μέσα στο 2025 σε συνδυασμό με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και ενώ οι δύο πρώην πρωθυπουργοί της Ν.Δ. Αντώνης Σαμαράς και Κώστας Καραμανλής σχεδιάζουν από κοινού παρέμβαση, όπου θα εκφράσουν τους φόβους τους για την πορεία της χώρας και της κεντροδεξιάς παράταξης. Ο ανασχηματισμός που έκανε ο πρωθυπουργός προκάλεσε μεγαλύτερα προβλήματα από όσα έλυσε, τουλάχιστον στο εσωτερικό της Ν.Δ., καθώς έδειξε ότι επιμένει στην ίδια συνταγή προσώπων και πολιτικών. Με τις πρώτες κινήσεις στο πεδίο της οικονομίας και της ακρίβειας, προσχωρεί στις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., αναφορικά με τις οποίες μέχρι την παραμονή των εκλογών τον κατηγορούσε για λεφτόδεντρα.
Σημείο καμπής
Το βασικό ερώτημα πλέον είναι τι περιθώριο χρόνου και κινήσεων έχει ο Κ. Μητσοτάκης με δεδομένη την κατάσταση στην οικονομία και σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην Κεντροαριστερά. Οι εξαγγελίες του νέου υπουργού Ανάπτυξης ότι θα επιχειρήσει συνεννόηση με τους επιχειρηματίες για τη συγκράτηση της ακρίβειας και ότι θα αναπτύξει πολιτικές για την παραγωγική ανασυγκρότηση, έπειτα από πέντε χρόνια διακυβέρνησης, ακούγονται σαν ανέκδοτο. Το μοντέλο που ακολούθησε ο Κ. Μητσοτάκης εξάντλησε τα όριά του. Ούτε περισσότερες και καλύτερες δουλειές ήρθαν ούτε άνοδος των αμοιβών ούτε, πολύ περισσότερο, brain gain. Οι υποκλοπές, το δυστύχημα των Τεμπών και η συνεχιζόμενη σκανδαλώδης συγκάλυψή του, η ιδιωτικοποίηση της ανώτατης Παιδείας, η ανοχή -αν όχι ενίσχυση- της ακρίβειας, τα καρτέλ σε τρόφιμα, ενέργεια, τράπεζες, η στεγαστική κρίση, συνολικά η υποβάθμιση του επιπέδου διαβίωσης των πολιτών είναι συνειδητές επιλογές. Ο Κ. Μητσοτάκης ούτε θέλει αλλά ούτε και μπορεί πλέον, με τις δεσμεύσεις που έχει, να κάνει διαφορετικές επιλογές και μια στρατηγική στροφή. Ο πρωθυπουργός ενδιαφέρεται για έναν περιορισμένο κύκλο οικονομικών συμφερόντων και διαχέει τη διαφορά μέχρι τη βάση της κοινωνικής πυραμίδας προκειμένου να διατηρήσει το παραδοσιακό πελατειακό σύστημα της οικογένειας. Η απογοήτευση είναι έντονη στα λαϊκά στρώματα και η διάψευση των προσδοκιών παράγει δυσφορία σε κύκλους των υποστηρικτών του. Ο Κ. Μητσοτάκης είναι για πρώτη φορά αντιμέτωπος με την εσωτερική αμφισβήτηση, ενώ οξύνεται η διάσταση μεταξύ κεντρώας και δεξιάς πτέρυγας στη Ν.Δ. Προς το παρόν απαντά στις φωνές για «δεξιά στροφή» απορρίπτοντας την «ιδεολογική περιχαράκωση που στοίχισε στο παρελθόν».
Δυσκολίες με την υποψηφιότητα Σακελλαροπούλου
Το βασικό σενάριο που τείνει να επικρατήσει είναι ότι ο Κ. Μητσοτάκης σχεδιάζει την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, ακόμη και στις αρχές του επόμενου έτους, ενόσω ακόμη διατηρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων στο πολιτικό και εσωκομματικό πεδίο και δεν έχουν τελεσφορήσει οι κινήσεις ανασυγκρότησης στην ευρύτερη Αριστερά και Κεντροαριστερά. Δείγμα προθέσεων θα δώσει με την επιλογή του προσώπου για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Ενδεικτικό της αδυναμίας του είναι ότι συναντά δυσκολίες να επιβάλει ξανά την Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Αν πάλι τα πράγματα οδηγήσουν σε εξάντληση της τετραετίας, τότε θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα οδηγήσει εκείνος τη Ν.Δ. στις επόμενες εκλογές. Το πότε και με τι εσωτερικές διεργασίες θα γίνει η «αλλαγή εν κινήσει» είναι αντικείμενο εκτεταμένης σεναριολογίας και φημολογίας στους κύκλους της γαλάζιας παράταξης.
Αγώνας δρόμου
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ευνοείται από το ότι δεν αναδείχθηκε από τις ευρωεκλογές αντίπαλο δέος και από τις αναζητήσεις στην ευρύτερη Κεντροαριστερά. Το ΠΑΣΟΚ έχει εισέλθει σε παρατεταμένη περιδίνηση, από την οποία θα βγει με την εκλογή νέου αρχηγού όσο κι αν ο Νίκος Ανδρουλάκης επιχειρεί να το ξορκίσει και να το ακυρώσει. Η στρατηγική αποτυχία του Ν. Ανδρουλάκη να κατεδαφίσει τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. για να τον διαδεχθεί ως δεύτερο κόμμα και ως κυρίαρχη δύναμη στην προοδευτική παράταξη είναι φυσικό ότι προκαλεί όχι μόνο την αποχώρησή του από την ηγεσία αλλά και τον συνολικό αναπροσανατολισμό του ΠΑΣΟΚ στην κατεύθυνση των συγκλίσεων – κυρίως με τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Η προοπτική της συνεργασίας οδηγεί στην εκλογή ενός αρχηγού που θα μπορεί να την υπηρετήσει, ενώ προκαλεί προβληματισμό και συζητήσεις και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Καθώς μάλιστα διαπιστώνεται ως αίτημα στη βάση των δύο κομμάτων, όπως δείχνουν οι πρώτες μετρήσεις, δημιουργεί δυναμική την οποία οι ηγεσίες δεν μπορούν να παραβλέψουν. Φυσικά, το πώς ακριβώς θα γίνει η προγραμματική και ακολούθως η πολιτική σύγκλιση στο πεδίο της πράξης έχει ακόμη πολλά κεφάλαια.
Κάπως έτσι γίνεται ένας αγώνας δρόμου ο μεν Κ. Μητσοτάκης να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, οι δε δυνάμεις της αντιπολίτευσης να διαμορφώσουν το πολιτικό σχήμα που θα του στερήσει μια νίκη στις εκλογές. Καθώς η αυτοδυναμία είτε σε πρόωρες είτε στο τέλος της τετραετίας αποκλείεται, το ερώτημα των συνεργασιών τίθεται και στην ευρύτερη Δεξιά και Κεντροδεξιά και επηρεάζει τη συζήτηση στη Ν.Δ. Σ’ αυτό το νέο τοπίο ο Κ. Μητσοτάκης έχει ξεμείνει από πιθανές συμμαχίες είτε από τα δεξιά του είτε από τα αριστερά. Κερδίζει έδαφος η συζήτηση για έναν νέο αρχηγό, ο οποίος θα εγκαταλείψει το αντικοινωνικό νεοφιλελεύθερο μοντέλο, θα επαναπροσδιορίσει τη φυσιογνωμία της Ν.Δ. και θα επαναπατρίσει τους δεξιούς ψηφοφόρους.
Πηγή: avgi.gr
