*Συνέντευξη στη Φωτεινή Λαμπρίδη –
Στο Baumstrasse τον χώρο που δημιούργησε η Μάρθα Φριντζήλα πριν χρόνια, έχει ένα κουτί συνεισφοράς για τους καλλιτέχνες της Γάζας. Εκεί διδάσκει μουσική, εκεί φιλοξενεί την παράσταση του Τσιώλη με τον Μπακιρτζή αλλά και συναυλίες σπουδαίων μουσικών, εκεί φιλοξενεί τον Φοίβο Δεληβοριά με τις σινεφίλ ταινίες του, εκεί έγινε πρόσφατα εξαιρετική εκδήλωση της Σ8Μ, αφιερωμένη στις Παλαιστινιακές συλλογικότητες. Mε αφορμή την επιστροφή ενός αγαπημένου project η Μάρθα Φριντζήλα, μιλώντας στο tvxs, κάνει μια αναδρομή και μιλάει για την κατάσταση στον κόσμο σήμερα που «..είναι χάλια αλλά πρέπει να ζήσουμε».
Όταν πριν από 20 χρόνια «προσγειώθηκε» στην ψυχαγωγική μας ζωή το Kubara Project της Μάρθας Φριτζήλα στη σκηνή του Μετρό στου Γκύζη, κάλυψε ένα μεγάλο κενό της ανάγκης μας. Να ακούμε ένα μεγάλο μέρος από το soundtrack της ζωής μας με ισχυρές δόσεις όχι μόνο συγκίνησης αλλά και χιούμορ. Να τραγουδάμε Μιχάλη Σουγιούλ, Δημήτρη Λάγιο, Μάνο Χατζιδάκι και Kurt Weill -μάλιστα όχι τα πιο πολυακουσμένα του ρεπερτορίου τους- και την ίδια στιγμή λαϊκά διαμάντια αλλά και λαϊκά της πίστας με μια άλλη αισθητική. Το project επιστρέφει με την προσθήκη στην παρέα των πολυτάλαντων διδύμων αδερφών Καλογεράκη (Kalogeraki Bros για τις ανάγκες της παράστασης) τις Δευτέρες του Δεκέμβρη στο Κύτταρο.
Το Kubara Project όχι απλά άντεξε στο χρόνο αλλά δεν έχει παλιώσει και ο κόσμος το ζητά. Με την απόσταση των 20 χρόνων, μπορείς να πεις που οφείλεται η επιτυχία του;
Εχω την εντύπωση πως αυτό που προτείνουμε είναι ένα είδος εναλλακτικής λαϊκής διασκέδασης, τα τραγούδια που επιλέγουμε δεν είναι εύκολα, δεν τα ακούς στο ραδιόφωνο, ίσως δεν είναι οικεία για τους περισσότερους, αλλά είναι τραγουδάρες που αγαπάμε και θέλουμε να τα μάθει όλος ο κόσμος.
Επίσης, κάθε πρόγραμμα που προτείνουμε έχει νέο υλικό, αρκετά ξενόγλωσσα, μπόλικη ποίηση, πολύ χιούμορ σε σημείο να θυμίζει stand up comedy ανάλογα τα κέφια μας, αλλά και γερές δόσεις συγκίνησης. Καθρεφτίζει αυτό που είμαστε ως καλλιτέχνες και ως προσωπικότητες. Δεν επαναλαμβάνουμε τι “επιτυχίες” μας, ούτε τις επιταγές τής μόδας, θα ακούσεις δηλαδή από Kurt Weill μέχρι Ρίτα Σακελλαρίου κι από Πλάτωνος μέχρι Eartha Kitt. Παρατηρούμε λοιπόν μέσα στα χρόνια πως ενδιαφέρει πολλούς αυτό το είδος λαϊκής διασκέδασης που δεν υπακούει στην γνωστή συνταγή της επιτυχίας γι αυτό και πάνω από είκοσι χρόνια έχουμε κόσμο που γοητεύεται από τον κόσμο μας.
Μαθαίνουμε ότι θα ακούσουμε ινδοπρεπή του ’60, πειραγμένα παραδοσιακά, άγνωστα ρεμπέτικα, δικές σας πρωτότυπες συνθέσεις, και πολύ αυτοσχεδιασμό. Τι είναι αυτό που τα ενώνει όλα αυτά;
Τα ενώνω εγώ καταρχάς και ο ήχος που έχουμε φτιάξει ως ομάδα τόσα χρόνια. Είμαι τυχερή που δουλεύω με ανθρώπους που εμπιστεύονται και υποστηρίζουν και την πιο τρελή ιδέα που θα μου κατέβει στο κεφάλι και είναι πάντα πρόθυμοι και διαθέσιμοι να δουλέψουν νέο υλικό.
Η ζωή σου μοιράζεται ανάμεσα στο θέατρο, το τραγούδι, τη διδασκαλία και τώρα γράφεις κιόλας στίχους στο νέο σου δίσκο. Ήταν από νωρίς αυτός ο προσανατολισμός σου ή βρήκες αργότερα τον δρόμο σου;
Από παιδί έγραφα ποιήματα τραγουδούσα και έπαιζα θέατρο. Ήμουν το παιδάκι εκείνο που τραγουδούσε το σόλο στις σχολικές γιορτές και είχε πάντα πρωταγωνιστικό ρόλο στις παραστάσεις. Οι πρώτοι μου μελοποιημένοι στίχοι ήταν στο Baumstrasse, τον πρώτο δίσκο που κάναμε με τον Βασίλη Μαντζούκη το 2007 κι από τότε κατά καιρούς έχουν μελοποιηθεί αρκετά ποιήματά μου, κάποια έχουν ακουστεί σε παραστάσεις, άλλα σε δίσκους. Φέτος λέω να εκδώσω κιόλας, γιατί έχω τόσο πολύ υλικό που πρέπει κάποια στιγμή να φύγει από πάνω μου να πάει να συναντήσει τους φίλους του.
Λαμβάνοντας υπόψη τη διαδρομή σου, από την αγάπη σου για την παράδοση έως τη συνεργασία σου με σημαντικούς καλλιτέχνες όπως ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου και σπουδαίους ηθοποιοιούς, ποιοι ήταν οι πιο καθοριστικοί σταθμοί;
Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου είναι φυσικά ένα μεγάλο κεφάλαιο στην ζωή μου, όπως και οι συναντήσεις με σπουδαίους καλλιτέχνες κι ανθρώπους τόσο στο θέατρο όσο και στην μουσική. Είναι τόσοι πολλοί. Δεν θα κάνω name dropping γιατί δεν θέλω να ξεχάσω κάποιον, αλλά νιώθω πολύ τυχερή που μεγάλοι ηθοποιοί με εμπιστεύτηκαν ως σκηνοθέτρια και συμμετείχαν στις δουλειές μου, νιώθω προνομιούχα που σπουδαίοι καλλιτέχνες μοιράστηκαν την σκηνή μαζί μου και που υπέροχοι συνθέτες μου δώσανε τα τραγούδια τους.
Στους καθοριστικούς σταθμούς στην μέχρι τώρα πορεία μου θα βάλω σίγουρα την πρώτη παράσταση αρχαίου δράματος που σκηνοθέτησα το 2012, ήταν ο Ίωνας του Ευριπίδη στην μετάφραση της αδερφής μου Νικολέττας Φριντζήλα, και ήταν η παράσταση που μου άνοιξε την πόρτα σε έναν κόσμο που θέλω να ζω.
Τι είναι αυτό που αγαπάς περισσότερο στο τραγούδι;
Τα πάντα. Την συγκίνηση και την παρηγοριά που μου προσφέρει, την χαρά, την ηδονή, τον πλούτο, την ευθύτητα. Με το τραγούδι ζω πολλές ζωές σε μία.
Ποιο είναι το περιεχόμενο του νέου δίσκου και ποια η περιπέτεια της δημιουργίας του;
Ο νέος δίσκος έχει τίτλο “Η Ακάλεστη” και είναι δεκατρία ποιήματα δικά μου μελοποιημένα από τον Μιχάλη Καλογεράκη και ενορχηστρωμένα από τον Βασίλη Μαντζούκη. Πριν από δύο χρόνια, κάλεσα τα Καλογεράκια για φαγητό και τους έδωσα να διαβάσουν κάποια ποιήματά μου. Την επομένη ο Μιχάλης μου έστειλε το πρώτο μελοποιημένο ποίημα, μια ακροστιχίδα που έγραψα όταν γεννήθηκε ο ανιψιός μου ο Ίωνας. Συγκινήθηκα τόσο πολύ!
Το γνωρίζεις το συναίσθημα καλά κι εσύ που γράφεις κι έχεις ακούσει μελοποιημένα τα ποιήματά σου. Είναι σαν η μουσική να κατοχυρώνει αυτό που γράφεις. Όταν ο στίχος βρει την φωνή του, γίνεται αλήθεια. Με τον Μιχάλη Καλογεράκη είμαστε σε έναν διαρκή διάλογο. Έχει βρει έναν τρόπο να διαβάζει τα κείμενα που με αγγίζει πολύ. Αυτά τα δύο χρόνια που ασχολούμαστε με το υλικό του δίσκου όλο αλλάζει μορφές, ακόμα δεν έχει πάρει την τελική του μορφή. Μάλλον θα περιλαμβάνει και κάποιες αφηγήσεις, κάποιους διαλόγους, ακόμα δεν το έχω αποφασίσει. Μοιάζει κάπως σαν ημερολόγιο. Περιμένω κι εγώ να ακούσω όλο το υλικό για να το “σκηνοθετήσω”. Θα συμμετέχει φυσικά και ο Παντελής Καλογεράκης. Παίζουν οι μουσικοί του Kubara, ο Τάκης Φαραζής, συμμετέχει η ποιήτρια Carol Sansour που έχει μεταφράσει στα αραβικά ένα ποίημά μου για την Παλαιστίνη, και άλλοι αγαπημένοι φίλοι και συνοδοιπόροι. Στην αρχή της νέας χρονιάς θα το κυκλοφορήσουμε εφόσον δεν γυρίσει ο κόσμος ανάποδα με όλα αυτά που συμβαίνουν.
Έχεις μια διακριτική και καθαρή στάση στα κοινωνικά και πολιτικά πράγματα. Από το Παλαιστινιακό μαντήλι και τη συμμετοχή σου σε συναυλίες αλληλεγγύης έως το Baumstrasse που είναι μια εστία και κοινωνική όχι μόνο πολιτισμική. Πως βλέπεις τη ζωή γύρω μας σήμερα εντός και εκτός της χώρας;
Χάλια. Είναι ζωή όμως και θα την ζήσουμε. Χωρίς φόβο, χωρίς ντροπή και δίχως να μασάμε τα λόγια μας. Έχουμε την δύναμη να αλλάξουμε τα πράγματα. Το πιστεύω, γι αυτό και δεν απελπίζομαι, γι αυτό δεν σταματώ να αγωνίζομαι. Ο ρόλος μας είναι να δίνουμε φωνή σε όσους δεν έχουν φωνή. Αυτό προσπαθώ να κάνω κι εγώ, από το μετερίζι μου, με όση δύναμη έχω.
ΠΗΓΗ: tvxs.gr