*Της Αντιγόνης Ζούντα –
Στο έλεος της αγοράς θα βρεθούν τα νοικοκυριά σε τρεις μήνες, καθώς επιστρέφουν τα «παλαιού» τύπου τιμολόγια ρεύματος με τη ρήτρα αναπροσαρμογής, ενώ θα υπάρξουν και νέα προϊόντα, δίνοντας απόλυτη ελευθερία στους προμηθευτές, ιδίως στους καθετοποιημένους, να μετακυλήσουν στη λιανική όλες τις επισφάλειες των αγορών και υποτιθέμενες επιλογές στους καταναλωτές με ενημερώσεις, εξαιρέσεις και τελικά… ατομική ευθύνη.
Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) δημοσιοποίησε χθες την απόφασή της για ρυθμιστικά μέτρα με στόχο «την ομαλή προσαρμογή προμηθευτών και πελατών» μετά το τέλος του σημερινού καθεστώτος -και των επιδοτήσεων- στις 31/12/2023. Η Αρχή είχε θέσει σε διαβούλευση σχετικό κείμενο τον περασμένο Ιούνιο, με τους προμηθευτές να μιλούν για υπερ-ρύθμιση και επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και τις καταναλωτικές οργανώσεις και τον Συνήγορο του Καταναλωτή να τονίζουν την ασυδοσία της ρήτρας, τις καταχρηστικές πρακτικές και ιδίως τη μη εφαρμογή όποιων ρυθμίσεων και την απουσία ελέγχου όλο το προ μέτρων διάστημα.
Στην τελική απόφαση έχουν «στρογγυλέψει» ορισμένες από τις αρχικές προτάσεις, όπως το πώς «τεκμαίρεται» η συναίνεση του καταναλωτή ή ο τύπος της επιστολής προγνωστοποίησης, ενώ διευρύνονται οι υποκατηγορίες των τιμολογίων.
Ενημέρωση καταναλωτών – συμβάσεις
Ειδικότερα, προβλέπεται η υποχρέωση προγνωστοποίησης από τους προμηθευτές προς τους πελάτες τους στις περιπτώσεις
– τροποποίησης των όρων της ισχύουσας σύμβασης προμήθειας,
– λήξης της αρχικώς συμφωνηθείσας διάρκειας ισχύος της σύμβασης ή υπαγωγής του πελάτη σε διαφορετικό προϊόν από το αναφερόμενο στη σύμβαση λόγω απόσυρσής του.
Πρόκειται για ενημέρωση των καταναλωτών επί των συμβατικών-τιμολογιακών όρων που θα ισχύσουν από 1ης/1/2024, με προγνωστοποίηση έως 1/11/2023 (60 ημέρες πριν), με διακριτή έντυπη ή ηλεκτρονική επιστολή (ανάλογα με τον τρόπο που έχουν επιλέξει οι πελάτες να λαμβάνουν τον λογαριασμό τους), αν και αρχικά δεν προβλεπόταν ηλεκτρονικά, προκαλώντας την αντίδραση των προμηθευτών.
Ως προς τους όρους της σύμβασης προμήθειας, επιτρέπεται η τροποποίησή τους μετά την παρέλευση τουλάχιστον 6 μηνών «μόνο μετά από σπουδαίο λόγο που εξειδικεύεται στη σύμβαση και σε συνέχεια της διαδικασίας προγνωστοποίησης». Στις συμβάσεις θα αναγράφεται αναλυτικά στους ειδικούς όρους η μεθοδολογία υπολογισμού της χρέωσης προμήθειας, που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει και μηχανισμούς αναπροσαρμογής της χρέωσης (ρήτρες), το ύψος των σταθερών συντελεστών, τυχόν συμφωνηθέντες ειδικούς όρους τιμολόγησης, παροχή εκπτώσεων, μεθοδολογία υπολογισμού χρεώσεων των «έναντι» λογαριασμών κ.λπ.
Συναίνεση με εξαιρέσεις
Συγχρόνως, ορίζονται εξαιρέσεις σχετικά με το πώς προσδιορίζεται η συναίνεση του καταναλωτή, αλλά και ως προς την ενημέρωσή του, σε ορισμένες περιπτώσεις, αφήνοντας πεδίο δόξης λαμπρό στους προμηθευτές. Στο κείμενο της διαβούλευσης του Ιουνίου η ΡΑΑΕΥ αναφερόταν στη βασική αρχή που ισχύει: «Οποιαδήποτε υπαγωγή Πελάτη σε προϊόν Προμηθευτή προϋποθέτει τη συναίνεσή του, η οποία αποτυπώνεται με την υπογραφή σχετικής Σύμβασης Προμήθειας».
Στην απόφαση προσδιορίζεται ότι στις περιπτώσεις παρέλευσης του χρονικού διαστήματος ισχύος της υπογραφείσας σύμβασης και μη υπογραφής νέας και διακοπής της εμπορικής διάθεσης του προϊόντος που προσδιορίζεται στη σύμβαση από 1ης/1/2024, κατ’ εξαίρεση της προναφερθείσας βασικής αρχής, «θεωρείται ότι συνάπτεται σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας κατόπιν κατάλληλης προγνωστοποίησης από τον προμηθευτή των συμβατικών όρων που πρόκειται να ισχύσουν μετά τη λήξη των έκτακτων ρυθμίσεων… εφόσον τεκμαίρεται η συναίνεση του καταναλωτή». Η συναίνεση του καταναλωτή τεκμαίρεται σε περίπτωση μη εναντίωσής του στους νέους συμβατικούς-τιμολογιακούς όρους. Αν δεν αποδέχεται τους νέους όρους, οφείλει να το δηλώσει γραπτώς στον προμηθευτή εντός 30 ημερών από την ενημέρωσή του και αν δεν συναινεί, επιλέγει άλλο προμηθευτή/προϊόν συνάπτοντας σχετική σύμβαση. Αν δεν συναφθεί σύμβαση μέχρι τη λήξη των έκτακτων μέτρων, ο καταναλωτής μεταπίπτει στο (δυσμενέστερο οικονομικά) καθεστώς καθολικής υπηρεσίας. Μοναδικές υποχρεώσεις του προμηθευτή είναι η γνωστοποίηση στον πελάτη της υπαγωγής του στο προϊόν προμήθειας, που αντιστοιχεί στην κατηγορία στην οποία εντάσσεται και στα τυχόν ειδικά χαρακτηριστικά του, και η υπόμνηση του δικαιώματος εναντίωσης…
Επίσης, προβλέπεται ότι εάν μετά τη λήξη των έκτακτων μέτρων αναβιώσουν όλοι οι όροι των συμβάσεων που είχαν ανασταλεί (π.χ., ρήτρα), χωρίς όμως να επέλθει ουδεμία τροποποίηση αυτών, οι προμηθευτές δεν υποχρεούνται να προβούν σε ουδεμία ενημέρωση των πελατών τους, καθώς θα τιμολογούνται βάσει των διατάξεων των υπογεγραμμένων συμβάσεων.
Προϊόντα και χρωματιστές σημάνσεις
Αναφορικά με τα προϊόντα που διαμορφώνουν ελεύθερα οι προμηθευτές και για τα οποία προβλέπονται πλέον χρωματικές «σημάνσεις διαφάνειας», αυτά συνοψίζονται στα εξής:
Α. Προϊόντα σταθερής τιμής ορισμένου χρόνου και σταθερής τιμολόγησης (σταθερά τιμολόγια): μπλε σήμανση.
Β. Προϊόντα κυμαινόμενης τιμολόγησης που προκύπτουν από υπολογιστικό τύπο ο οποίος συνδέεται με δείκτες της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού: πράσινη σήμανση.
Β1. Με ανακοίνωση τιμής εκ των προτέρων, ήτοι την πρώτη ημέρα του μήνα εφαρμογής της.
Β2. Με ανακοίνωση τιμής εκ των υστέρων, ήτοι την πρώτη ημέρα του τρίτου μήνα μετά τον μήνα εφαρμογής της.
Στα τιμολόγια αυτά μπορούν να ενταχθούν και προϊόντα που προκύπτουν από συνδυασμό σταθερής χρέωσης προμήθειας και μηχανισμού διακύμανσης, απλώς διαφοροποιείται ο χρόνος εκκαθάρισης (πριν ή μετά την έναρξη του μήνα κατανάλωσης).
Β3. Προϊόντα μεικτής τιμολόγησης. Επιδεικνύουν χαρακτηριστικά και των σταθερών και των κυμαινόμενων προϊόντων (Β1 ή Β2), οπότε ανάλογα ανακοινώνεται χρονικά και η τιμή τους.
Γ. Προϊόντα δυναμικής τιμολόγησης: πορτοκαλί σήμανση. Είναι κυμαινόμενης χρέωσης και αφορούν καταναλωτές με «έξυπνους» μετρητές.
Πηγή: avgi.gr
Φωτογραφία: EUROKINISSI
