Στη Λατινική Αμερική στράφηκαν τα φώτα της δημοσιότητας τον τελευταίο μήνα του χρόνου που έφυγε και τις αρχές του νέου για διαφορετικά, αλλά πολύ σημαντικά γεγονότα.
Στις 18 Δεκεμβρίου η Αργεντινή του Λιονέλ Μέσι κατέκτησε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου στο Κατάρ, ο μάγος της μπάλας Βραζιλιάνος Πελέ έφυγε από τη ζωή στις 22 Δεκεμβρίου, ενώ την Πρωτοχρονιά του 2023 ορκίστηκε Πρόεδρος της Βραζιλίας ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα πιο γνωστός ως Λούλα.
Αν και η Λατινική Αμερική φημίζεται για τα αστέρια του ποδοσφαίρου που εξάγει σωρηδόν, είναι και η περιοχή που έχει εξάγει περισσότερες επαναστάσεις και αναταραχές από κάθε άλλη περιοχή στον πλανήτη.
Παρότι θυμίζει Βαλκάνια στις εντάσεις, τις εξωτερικές παρεμβάσεις, την διαφθορά και την εγκληματικότητα, είναι μια περιοχή με πάνω από μισό δισεκατομμύριο κατοίκους, με τρεις χώρες Αργεντινή, Βραζιλία και Μεξικό στους G20 και με Βενεζουέλα και Εκουαδόρ στον ΟΠΕΚ.
Το ότι οι ΗΠΑ παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς κι ενίοτε παρεμβαίνουν με καταστροφικά αποτελέσματα για τις χώρες και τους πολίτες, επιβεβαιώνει την μεγάλη αξία που έχει η Λατινική Αμερική.
Ένα άλλο στοιχείο που χρήζει προσοχής είναι ότι τόσο η Κίνα και η Ρωσία όσο και η Τουρκία τελευταία, έχουν δημιουργήσει ιδιαίτερα στενές σχέσεις με τις χώρες της περιοχής.
Βέβαια από ελληνικής πλευράς δεν υπήρξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για να αναπτυχθούν σχέσεις με χώρες όπως η Βραζιλία, η Αργεντινή, Βενεζουέλα κλπ, άλλες φορές λόγω ιδεοληψιών κι άλλες λόγω εσωτερικών προτεραιοτήτων [μνημόνια].
Η πρώτη κίνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να αναγνωρίσει τον Χουάν Γκουαϊδό ως μεταβατικό τον αυτοανακηρυγμένο Πρόεδρο της Βενεζουέλας δεν αποδείχτηκε και η πιο σοφή κίνηση. Ακόμα και η αντιπολίτευση πριν λίγες μέρες τον απομάκρυνε από την ηγεσία της αντιπολίτευσης.
Ούτε η τοποθέτηση ενός δημοσιογράφου, με λατινοαμερικάνικες ρίζες αλλά χωρίς ειδικό βάρος στην περιοχή, ως σύμβουλο του σε θέματα Λατινικής Αμερικής, δεν απέδωσε τίποτα.
Οι λάθος επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη και οι αλλαγές που συντελέστηκαν στην Λατινική Αμερική, έδωσαν μια ευκαιρία για την Ελλάδα να πλησιάσει εκ νέου την περιοχή.
Στη χρονιά που έφυγε η περιοχή έγινε μάρτυρας της νίκης αριστερών κομμάτων στις Προεδρικές εκλογές του 2022, όχι όμως χωρίς ένταση βίαια επεισόδια και διαδηλώσεις.
Στις εκλογές που διεξήχθησαν στη Βραζιλία, την Κολομβία και την Ονδούρα, οι αριστερές κυβερνήσεις έβαλαν τέλος στην κυριαρχία της δεξιάς, ενώ στο Περού, η παραπομπή του αριστερού προέδρου Πέδρο Καστίγιο στο Κογκρέσο και η φυλάκισή του οδήγησαν σε μεγάλης κλίμακας διαδηλώσεις στη χώρα.
Ας δούμε τι έγινε το 2022 σε κάποιες από τις χώρες στην Λατινική Αμερική
Βραζιλία
Στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη στις 30 Οκτωβρίου στη Βραζιλία, τη μεγαλύτερη χώρα της Νότιας Αμερικής, ο αριστερός πρώην πρόεδρος Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος κυβέρνησε τη χώρα για δύο θητείες, κέρδισε τις εκλογές με 50,9% των ψήφων και επικράτησε του ακροδεξιού προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου.
Χιλιάδες υποστηρικτές του Μπολσονάρου βγήκαν στους δρόμους μετά την εκλογική νίκη του Σίλβα, απαιτώντας στρατιωτική επέμβαση κατά του Σίλβα σε διαδηλώσεις σε διάφορες πόλεις της χώρας. Ο Μπολσονάρου, ο οποίος παρέμεινε σιωπηλός για ένα διάστημα παρά τα επίσημα αποτελέσματα, ευχαρίστησε τους υποστηρικτές του στη δήλωσή του στις 2 Νοεμβρίου και δήλωσε ότι θα τηρήσει το σύνταγμα. Λίγες μέρες πριν την ορκωμοσία του Λούλα ο Μπολσονάρου έφυγε στις ΗΠΑ για να μην παραδώσει την εξουσία.
Κολομβία
Στις εκλογές που διεξήχθησαν στην Κολομβία στις 13 Μαρτίου για την ανάδειξη των μελών του Κογκρέσου και την ανάδειξη των προεδρικών υποψηφίων, ο αριστερός συνασπισμός έλαβε τον υψηλότερο αριθμό ψήφων στην ιστορία της δημοκρατίας.
Ο Γκουστάβο Πέτρο, ο οποίος είχε προβάδισμα 12 μονάδων έναντι του αντιπάλου του στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη στις 29 Μαΐου, κέρδισε τις επαναληπτικές εκλογές στις 19 Ιουνίου και σχημάτισε την πρώτη αριστερή κυβέρνηση στην 200χρονη ιστορία της Κολομβίας.
Η εκλογή Πέτρο σηματοδότησε σειρά αλλαγών. Έτσι μετά από 3 χρόνια κάθισαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων η κολομβιανή κυβέρνηση και ο Εθνικός Απελευθερωτικό Στρατός. Επιπρόσθετα ο Πέτρο συναντήθηκε με τον Μαδούρο στο Καράκας και έγινε ο πρώτος Κολομβιανός ηγέτης που επισκέπτεται τη Βενεζουέλα σε προεδρικό επίπεδο εδώ και 6 χρόνια.
Βενεζουέλα
Η ενεργειακή κρίση έσπρωξε τις ΗΠΑ να στείλουν κυβερνητική αντιπροσωπεία για την άρση κάποιων από τις κυρώσεις που είχαν επιβάλει στην Βενεζουέλα. Έτσι ανακοινώθηκε ότι υπογράφηκε σύμβαση με τον πετρελαϊκό κολοσσό Chevron για την εξόρυξη πετρελαίου από τη Βενεζουέλα στις 30 Νοεμβρίου, μετά τη χαλάρωση των μακροχρόνιων οικονομικών κυρώσεων των ΗΠΑ κατά της Βενεζουέλας.
Επιπλέον αφού η κυβέρνηση της Βενεζουέλας αποσύρθηκε από τις διαπραγματεύσεις με την αντιπολίτευση τον Οκτώβριο του 2021, τα μέρη ήρθαν ξανά σε επαφή στις 27 Νοεμβρίου, χάρη στις προσπάθειες της Κολομβίας και του Μεξικού. Έτσι οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης υπέγραψαν μερική συμφωνία.
Ονδούρα
Η Σιομάρα Κάστρο, η οποία κέρδισε τις προεδρικές εκλογές στην Ονδούρα, χώρα της Κεντρικής Αμερικής, ορκίστηκε στις 28 Ιανουαρίου και έγινε η πρώτη γυναίκα επικεφαλής του κράτους της χώρας.
Περού
Παρόλο που η αριστερά κέρδισε εκλογικές αναμετρήσεις στις περισσότερες χώρες που έγιναν εκλογές, στο Περού ο αριστερός πρόεδρος Πέδρο Καστίγιο, του οποίου το αίτημα παραπομπής απορρίφθηκε σε ψηφοφορίες στο Κογκρέσο τον Δεκέμβριο του 2021 και τον Μάρτιο του 2022, διέλυσε το Κογκρέσο για τρίτη φορά, ενώ η συζήτηση για την παραπομπή του στη Γενική Συνέλευση διεξαγόταν εναντίον του.
Το Κογκρέσο, το οποίο δεν αναγνώρισε την απόφαση του Καστίγιο να διαλύσει το Κογκρέσο, προέβη σε σύντομο χρονικό διάστημα σε αντίποινα και κατήγγειλε επίσημα τον Καστίγιο. Η Εισαγγελία ανέλαβε δράση αμέσως μετά την απόφαση μομφής, δηλώνοντας ότι ο Καστίγιο «παραβίασε τη συνταγματική τάξη» και διέταξε την κράτησή του.
Ο Καστίγιο, καθαιρέθηκε από την προεδρία, συνελήφθη από την αστυνομία καθώς ταξίδευε προς την πρεσβεία του Μεξικού, όπου είχε ζητήσει πολιτικό άσυλο και καταδικάστηκε σε 18 μήνες προληπτικής φυλάκισης.
Χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους αντιδρώντας στην πολιτική κρίση στη χώρα, απαιτώντας την παραίτηση της νέας προέδρου της χώρας Ντίνα Μπολουάρτε, ζητώντας τη διάλυση του Κογκρέσου και πρόωρες εκλογές. Σχεδόν 30 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 500, συμπεριλαμβανομένων 216 αστυνομικών, τραυματίστηκαν στις βίαιες διαδηλώσεις που διήρκεσαν μέρες.
Η κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για 30 ημέρες στις 14 Δεκεμβρίου σε όλη τη χώρα λόγω της βίας και των διαδηλώσεων.
Η κυβέρνηση του Περού κήρυξε τον Μεξικανό πρεσβευτή στη Λίμα, ο οποίος είχε χορηγήσει άσυλο στην οικογένεια του Καστίγιο, persona non grata στις 21 Δεκεμβρίου και του έδωσε 72 ώρες για να εγκαταλείψει τη χώρα.
Το αίτημα του προσωρινού προέδρου του Περού Μπολουάρτε για πρόωρες εκλογές έγινε δεκτό από το Κογκρέσο, το οποίο ψήφισε τη διεξαγωγή τους τον Απρίλιο του 2024.
Μεξικό
Στο Μεξικό, ο λαός υποστήριξε τη συνέχιση της θητείας του προέδρου Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπροντάρ στο δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 11 Απριλίου.
Το Εθνικό Εκλογικό Ινστιτούτο (INE) ανακοίνωσε ότι το 90,3% των ψηφοφόρων ψήφισε υπέρ του Λόπες Ομπραδόρ στο δημοψήφισμα, το οποίο είχε χαμηλή συμμετοχή, και ενέκρινε την παραμονή του προέδρου στη θέση του μέχρι τις εκλογές του 2024.
Στο Μεξικό, το οποίο θεωρείται μία από τις πιο επικίνδυνες χώρες στον κόσμο όσον αφορά το δημοσιογραφικό επάγγελμα, 15 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε ένοπλες επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων σε διάφορες εποχές του έτους.
ΔΝΤ σε Αργεντινή και Εκουαδόρ
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο συμφώνησε με την Αργεντινή για την αποπληρωμή του χρέους της κυβέρνησης, ενώ οι οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης στο Εκουαδόρ που ήταν προσανατολισμένες στο ΔΝΤ προκάλεσαν αντιδράσεις στους δρόμους και 5 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 200 τραυματίστηκαν, 18 από αυτούς σοβαρά.
Χιλή
Στο δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 5 Σεπτεμβρίου σχετικά με το αν το νέο σύνταγμα που αποφασίστηκε στη Χιλή πρέπει να τεθεί σε ισχύ, το 61,9% των συμμετεχόντων ψήφισε «Όχι». Έτσι, το ισχύον σύνταγμα, που συντάχθηκε επί δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ και αναθεωρήθηκε πολλές φορές, παρέμεινε σε ισχύ.
Βολιβία
Η Ζανίν Ανέζ, η οποία αυτοανακηρύχθηκε προσωρινή πρόεδρος της Βολιβίας μετά την αναγκαστική παραίτηση του προέδρου Έβο Μοράλες το 2019, καταδικάστηκε σε 10 χρόνια φυλάκισης σε δίκη στις 11 Ιουνίου του 2022, δικαιώνοντας τον πρώην Πρόεδρο, που όμως παραμένει άγνωστο αν θα επιστρέψει στην πολιτική σκηνή αλλά και στη χώρα του.
*του Σπύρου Σιδέρη
Πηγή: ieidiseis.gr
