Οταν η ακρίβεια και η αύξηση του κόστους ζωής βρίσκονται σταθερά, εδώ και τουλάχιστον έναν χρόνο, στην κορυφή των προβλημάτων που ανησυχούν τους Ελληνες, είναι λογικό και αναγκαίο οι καταναλωτικές ενώσεις να βγαίνουν πιο δυναμικά στο προσκήνιο.
Ξεκινώντας από το καλοκαίρι του 2021, όταν η διαβόητη «ρήτρα αναπροσαρμογής» άρχισε πρώτα να «τσιμπάει» τους λογαριασμούς του ρεύματος και σταδιακά να εκτροχιάζει τα έξοδα νοικοκυριών και μικρών επιχειρήσεων, οι καταγγελίες στις ενώσεις καταναλωτών πολλαπλασιάστηκαν δραματικά. Εξέλιξη των δράσεων η κατάθεση συλλογικών αγωγών κατά παρόχων ενέργειας το 2022, με αίτημα την κατάργηση και όχι απλώς το «πάγωμα» της ρήτρας, έχοντας ήδη καταγράψει σημαντικές δικαστικές νίκες.
Παράλληλα, πολλαπλασιάστηκαν οι παρεμβάσεις για την ακρίβεια, κυρίως με καταγγελίες, έρευνες, προτάσεις, ενίοτε και με καλέσματα σε μποϊκοτάζ, χωρίς όμως να υπάρχει ενιαίος συντονισμός. Ετσι, ενώ το Ινστιτούτο Καταναλωτή-Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών κάλεσε τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2023 σε εβδομαδιαίο μποϊκοτάζ σε κατηγορίες προϊόντων -πρώτα στα γαλακτοκομικά και κατόπιν σε όσπρια και ζυμαρικά- ως μέσο πίεσης για να μειωθούν οι τιμές, η πρωτοβουλία αυτή δεν γενικεύτηκε, ούτε πλαισιώθηκε από άλλες οργανώσεις.
Το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτή, το οποίο έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη, κατέθεσε δημοσίως τη διαφωνία του με τα λεγόμενα «οριζόντια» μποϊκοτάζ και πρότεινε στοχευμένο μποϊκοτάζ σε τέσσερις αλυσίδες σουπερμάρκετ, οι επωνυμίες των οποίων γνωστοποιήθηκαν από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων μετά την επιβολή προστίμων για παραβάσεις στον νόμο για την αισχροκέρδεια ή για διαφορές τιμών στο ράφι και στο ταμείο.
Η διάρκεια του μποϊκοτάζ θα ήταν ανάλογη με τον αριθμό των κωδικών στους οποίους διαπιστώθηκαν παραβάσεις, από 2 ώς 23 εργάσιμες ημέρες. Καθώς ο βαθμός επιτυχίας των δύο διαφορετικών πρωτοβουλιών δεν είναι άμεσα μετρήσιμος, η κάθε ένωση μπορεί μόνο με εμπειρικά στοιχεία να κάνει τον δικό της απολογισμό.
Το ΙΝΚΑ από την πλευρά του υποστηρίζει ότι το μποϊκοτάζ στα γαλακτοκομικά είχε ανταπόκριση στο κοινό, με μειωμένη κίνηση κυρίως στους πάγκους με τα τυροκομικά των σουπερμάρκετ και όχι τόσο στα ψυγεία με το γάλα, που δεν ήταν άλλωστε το βασικό ζητούμενο. Το ΚΕΠΚΑ πάλι λέει ότι «θα θέλαμε από την πολιτεία να μας δώσει τους τζίρους των συγκεκριμένων σουπερμάρκετ πριν και κατά το διάστημα που κηρύξαμε το μποϊκοτάζ, για να μπορέσουμε να κάνουμε σύγκριση», ωστόσο διαπιστώνει ότι όσο διήρκεσε το κάλεσμα πολλαπλασιάστηκαν οι τηλεοπτικές διαφημιστικές καμπάνιες αλλά και οι προσφορές στα ράφια, ειδικά από την αλυσίδα που είχε το μεγαλύτερο πρόστιμο.
Επιχειρώντας να χαρτογραφήσουμε το πεδίο των καταναλωτικών ενώσεων στην Ελλάδα, αλλά και να δούμε τι είναι αυτό που τις εμποδίζει να συνεργαστούν καλύτερα μεταξύ τους επιτυγχάνοντας την ενότητα στη δράση, απευθύναμε κοινά ερωτήματα σε εκπροσώπους τεσσάρων από τις μεγαλύτερες και πλέον αναγνωρίσιμες οργανώσεις στην Ελλάδα
Πέρα από τη διαφορετική οπτική που έχει ο καθένας, διατυπώνονται κοινές ανησυχίες, τόσο για τη στάση του επίσημου κράτους απέναντι στις ενώσεις, όσο και για την έλλειψη ενός στιβαρού κινήματος καταναλωτών-πολιτών, που να μπορεί να πετυχαίνει όχι μόνο επιμέρους νίκες, αλλά να βάζει φρένο στις κερδοσκοπικές ορέξεις των μεγάλων επιχειρήσεων.
Στα θετικά, οι ενώσεις έχουν να επιδείξουν πλήθος πετυχημένων παρεμβάσεων, σε θέματα όπως οι «φουσκωμένοι» λογαριασμοί ενέργειας, οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, οι υπέρογκες χρεώσεις των τραπεζών, παρέχοντας αξιόπιστη καθοδήγηση και έμπρακτη βοήθεια σε χιλιάδες νοικοκυριά. Το παράδοξο ωστόσο είναι ότι ενώ οι κάτοικοι της Ελλάδας πλήττονται δυσανάλογα από την ακρίβεια σε σύγκριση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, έχοντας τη χαμηλότερη αγοραστική δύναμη στην ευρωζώνη και τη δεύτερη χαμηλότερη στην Ε.Ε. των 27 μετά τη Βουλγαρία, είναι ταυτόχρονα και οι χειρότερα πληροφορημένοι σε θέματα δικαιωμάτων του καταναλωτή, όπως κατέγραψε πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι 4 ερωτήσεις
- Πώς μπορούν οι καταναλωτικές ενώσεις να παίξουν αποφασιστικό ρόλο σε εποχές κρίσης όπως η σημερινή, ειδικά στο μέτωπο της ακρίβειας, αλλά και της ασφάλειας του καταναλωτή-πολίτη;
- Ποιες πρόσφατες δράσεις σας ξεχωρίζετε και τι έχετε πετύχει;
- Είναι επαρκές το υπάρχον νομικό οπλοστάσιο για την προστασία του καταναλωτή και τη στήριξη των καταναλωτικών ενώσεων;
- Πώς χαρακτηρίζετε τη συνεργασία σας με άλλες καταναλωτικές ενώσεις;
Παναγιώτα Καλαποθαράκου, πρόεδρος της Ενωσης Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής-ΕΚΠΟΙΖΩ: «Μην απαξιώνετε τον θεσμικό μας ρόλο»
1 «Οι ενώσεις καταναλωτών, ένας από τους σημαντικούς πυλώνες της κοινωνίας, απαξιώνονται διαρκώς, αγνοείται ο θεσμικός τους ρόλος, υπάρχει παντελής απουσία οικονομικής και θεσμικής υποστήριξής τους, που προφανώς υπαγορεύεται από τη μη κατανόηση της σημασίας ύπαρξής τους και από πλήρη έλλειψη πολιτικής βούλησης. Σε μια γενικευμένη συνεπώς κατάσταση ακρίβειας αλλά και έλλειψης ασφάλειας, οι ενώσεις καταναλωτών είμαστε πολύ αδύναμες να αμυνθούμε. Τα θέματα είναι εξαιρετικά πολύπλοκα και τα λόμπι των επιχειρηματικών συμφερόντων πολύ ισχυρά».
2 «Η ΕΚΠΟΙΖΩ και η Ομοσπονδία μας, ΠΟΜΕΚ “Η Παρέμβαση”, έχουν επικεντρωθεί ιδίως στα προβλήματα της ενέργειας, των τραπεζών/funds με τους πλειστηριασμούς της κύριας κατοικίας και για ευάλωτα νοικοκυριά, τις συνεχείς και απαράδεκτες ανατιμήσεις στα βασικά καταναλωτικά αγαθά. Με τις παρεμβάσεις μας πετύχαμε τη διαγραφή ή τη ρύθμιση οφειλών σε δεκάδες συμπολίτες μας, την επίλυση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα μέλη μας, όπως πωλήσεις μέσω διαδικτύου, τραπεζικές απάτες, τηλεπικοινωνίες, εταιρείες ενέργειας. Μετά τις δικαστικές παρεμβάσεις μας την αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς ενέργειας. Τη βελτίωση της νομοθεσίας με την τροποποίηση του νόμου για την προστασία του καταναλωτή».
3 «Διαπιστώνουμε ότι εν μέσω κρίσεων (οικονομικής-υγειονομικής-ενεργειακής) η προστασία του καταναλωτή έχει υποβαθμιστεί τόσο σε επίπεδο εποπτείας, όσο και σε νομοθετικό και θεσμικό επίπεδο, όπως π.χ. καταργήθηκε ο νόμος για την προστασία της κύριας κατοικίας, συρρικνώθηκε η έννοια του καταναλωτή κτλ».
4 «Κάτω από τις δύσκολες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, υποχωρεί και η δική μας οργάνωση, δηλαδή του κινήματος των καταναλωτών. Δεν κατορθώσαμε όλο αυτό το διάστημα να οργανωθούμε και να συνεννοηθούμε καλύτερα, ώστε η έκφραση και η φωνή μας να γίνουν πιο δυνατές, να γίνουμε πραγματικά ένα ισχυρό, μαζικό και δημοκρατικό κίνημα».
Απόστολος Ραυτόπουλος πρόεδρος Ενωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας: «H διαχείριση των δικαιωμάτων των καταναλωτών υστερεί δραματικά στην Ελλάδα»
1 «Οι αλλεπάλληλες κρίσεις, οικονομική, υγειονομική και ακρίβειας, διαμόρφωσαν έναν πιο συνειδητοποιημένο καταναλωτή, ο οποίος απευθύνεται στις ενώσεις καταναλωτών για καθοδήγηση και προστασία. H διαρκής ενημέρωση του καταναλωτή, η ανάδειξη παθογενειών στη λειτουργία του εμπορίου, ξεκινώντας από τον πρωτογενή τομέα και την εκμετάλλευση των παραγωγών έως την πώληση των προϊόντων στα ράφια, η παροχή πληροφοριών και η υποβολή καταγγελιών για συμπεριφορές αισχροκέρδειας, είναι μερικές από τις ενέργειες των ενώσεων καταναλωτών που ενισχύουν την καταναλωτική συνείδηση».
2 «Θα ξεχωρίσω τρεις δράσεις οι οποίες προστατεύουν το εισόδημα καθώς και την κύρια κατοικία και την περιουσία του καταναλωτή. Στη διαχείριση των “κόκκινων” δανείων, ρυθμίσαμε με πιστωτικά ιδρύματα, funds και εισπρακτικές συνολικό ποσό οφειλής 3,5 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό αποπληρώνεται το 64,67% και διεγράφη το 35,33% των οφειλών. Επιπλέον, παρείχαμε συμβουλευτική υποστήριξη σε καταναλωτές με συνολικό ποσό οφειλής σχεδόν 30 εκατ. ευρώ. Στη διαχείριση των καταγγελιών πετύχαμε την επίλυση διαφορών υπέρ του καταναλωτή σε ποσοστό 99,2%. Στο ζήτημα της αντιμετώπισης της ακρίβειας, αναδείξαμε τη μείωση της ποσότητας και την παράλληλη αύξηση των τιμών των προϊόντων, με αποτέλεσμα την παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Επιβλήθηκαν πρόστιμα μετά τις υποδείξεις της ΕΕΚΕ στο υπουργείο Ανάπτυξης για τις τιμές των προϊόντων εντός και εκτός καλαθιού».
3 «Το νομικό πλαίσιο για την προστασία του καταναλωτή, όπως άλλωστε επιβάλλουν οι Οδηγίες και οι Κανονισμοί της Ε.Ε., είναι ισχυρό αλλά το ζήτημα είναι κατά πόσο εφαρμόζεται σε όλα τα επίπεδα. Το ζητούμενο είναι η επίλυση των καταναλωτικών ζητημάτων να γίνεται άμεσα, αποτελεσματικά και με το ελάχιστο δυνατό κόστος (ή χωρίς κανένα κόστος) για τον καταναλωτή, πράγμα που εγγυώνται οι ενώσεις καταναλωτών».
4 «Η διαχείριση των δικαιωμάτων των καταναλωτών εκ μέρους της πλειονότητας των ενώσεων καταναλωτών υστερεί δραματικά στην Ελλάδα σε σχέση με τη σχετική εμπειρία στην Ευρώπη με συνέπεια τον περιορισμό της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεών τους. Η δικτύωση και εξειδίκευση των ενώσεων καταναλωτών σε πλαίσιο εθνικών και διεθνών συνεργασιών αποτελεί μονόδρομο στην επανατοποθέτηση του καταναλωτικού κινήματος στις νέες συνθήκες»
Γιώργος Λεχουρίτης, πρόεδρος ΙΝΚΑ-Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας: «Εχουμε τη χειρότερη κυβέρνηση στην ακρίβεια»
1 «Ως ΙΝΚΑ-Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας καταγράφουμε 53 χρόνια ιστορίας στο καταναλωτικό κίνημα στην Ελλάδα. Εχουμε περάσει πολλές κυβερνήσεις, με χειρότερη στην ακρίβεια της αγοράς τη σημερινή κυβέρνηση. Παρακολουθεί τα γεγονότα χωρίς ουσιαστική παρέμβαση στην αγορά. Ακρίβεια, μείωση ποσότητας και βέβαια υποβάθμιση της ποιότητας είναι τα στοιχεία που θα κοστίσουν στον κόσμο λόγω αδιαφορίας που επικρατεί στους αρμόδιους υπουργούς».
2 «Ολα αυτά τα χρόνια υπηρετούμε τον πολίτη-καταναλωτή 24 ώρες το 24ωρο ελεύθερα χωρίς να είναι κάποιος μέλος μας. Στο κατά πόσο το μποϊκοτάζ είναι το τελευταίο οχυρό του κόσμου, εμείς έχουμε κάνει αρκετά μποϊκοτάζ μετά το 2000 και είχαν όλα απόλυτη επιτυχία. Τα τελευταία ήταν το 2008, το 2020 και τώρα το 2023 κατά των γαλακτοκομικών 13 έως 20 Φεβρουαρίου και 28 Φεβρουαρίου έως 5 Μαρτίου κατά της κατηγορίας Οσπρια-Ζυμαρικά».
3 «Το 1994 ψηφίστηκε ο Ν. 2251/94 και βέβαια προσπάθησαν οι κυβερνήσεις Ν.Δ. το 2014, ΣΥΡΙΖΑ το 2016 και Ν.Δ. το 2022 απαξιώνοντάς τον να αφανίσουν και τις οργανώσεις καταναλωτών στην Ελλάδα έτσι ώστε να κλείσουν, να μην υπάρχουν για να μπορούν να κάνουν τα κέφια του κεφαλαίου».
4 «Οσο για την καλύτερη δυνατή λειτουργία προστασίας του καταναλωτή με τη συνεννόηση όλων των οργανώσεων καταναλωτών είναι ανέφικτο, και σωστά. Γιατί μια οργάνωση καταναλωτών για όλη την Ελλάδα θα ήταν κακό στην προστασία του πολίτη-καταναλωτή. Εμείς ως ΙΝΚΑ-Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας θα θέλαμε μια οργάνωση καταναλωτών σε κάθε νομό, σε κάθε πρωτεύουσα. Ετσι ώστε τα προβλήματα της τοπικής κοινωνίας να τα λύνουν εκεί και όχι μόνο από την Αθήνα. Η Ελλάδα δεν είναι μόνο η Βαρβάκειος Αγορά και η Αθήνα, υπάρχουν οι Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Πειραιάς, Αλεξανδρούπολη, Αγρίνιο, Γρεβενά, Γιάννενα, Κρήτη, Ρόδος, Λέσβος, Λάρισα, Καστοριά, Δράμα, Καβάλα και τόσες άλλες πόλεις. Ετσι θα μπορούσε άνετα μια κυβέρνηση να χειραγωγεί το καταναλωτικό κίνημα στην Ελλάδα.
Μακριά λοιπόν αυτά από εμάς. Είμαστε ελεύθεροι, ανεξάρτητοι στην υπηρεσία του πολίτη-καταναλωτή. Ελπίζουμε ως Ελληνίδες και Ελληνες να αποκτήσουμε καταναλωτική συνείδηση για το καλό όλων μας.
Τέλος, θέλουμε επαναφορά του τρόπου επιχορήγησης από το κράτος όπως συμβαίνει σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες. Δεν είναι δυνατόν να προσφέρουμε εθελοντικές υπηρεσίες χωρίς την επιχορήγηση του κράτους. Επιχορηγούν ιδρύματα και φορείς χωρίς προσφορά στην κοινωνία, αλλά όχι τις οργανώσεις καταναλωτών.
Θέλουν βέβαια να μας ελέγχουν, να μας πιστοποιούν χωρίς να μας επιχορηγούν. Αυτό πρέπει να σταματήσει άπαξ και διά παντός εάν θέλουμε πραγματικές συνθήκες προστασίας του πολίτη- καταναλωτή».
Νίκος Τσεμπερλίδης, πρόεδρος Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών: «Δεν λένε την αλήθεια οι πάροχοι της ενέργειας»
1 «Το πρώτο που κάνουν οι ενώσεις, εμείς τουλάχιστον ως ΚΕΠΚΕ, είναι η συμμετοχή στη διαβούλευση για τη διαμόρφωση της νομοθεσίας. Τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέσω της BEUC, της Ευρωπαϊκής Ενωσης Καταναλωτικών Ενώσεων, σε συνεργασία με την Κομισιόν, αλλά και σε εθνικό επίπεδο όταν καλούμαστε στη Βουλή, στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή είτε στις ακροάσεις των φορέων.
Επιπλέον ασχολούμαστε με τα προβλήματα που καταγγέλλουν οι καταναλωτές διαμεσολαβώντας με τις επιχειρήσεις για την επίλυσή τους. Για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της καθημερινότητας, όπως είναι η ακρίβεια, ένας τρόπος θα ήταν η συνεργασία των ενώσεων με τους αρμόδιους φορείς, το υπουργείο Ανάπτυξης και τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή – που δεν υπάρχει ως αυτόνομη υπηρεσία αλλά υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου. Αυτό από μόνο του δείχνει την τάση της πολιτείας να βάλει στο περιθώριο τον καταναλωτή.
Ως ΚΕΠΚΑ, από το 2021, όταν ξεκίνησαν τα πρώτα κύματα ανατιμήσεων, είπαμε ότι ο πληθωρισμός και η ακρίβεια χωρίζονται σε δύο κομμάτια: Το ένα κομμάτι οφείλεται σε κοστολογικά στοιχεία που έχουν αλλάξει. Το άλλο κομμάτι οφείλεται στην αισχροκέρδεια, γιατί ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται.
Θα έπρεπε το υπουργείο Ανάπτυξης να ζητάει από κάθε κρίκο της αλυσίδας, από το Τελωνείο ώς τη λιανική, όποιος αυξάνει την τιμή να κάνει κοστολογική αποτύπωση των επιβαρύνσεων. Αυτό μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στο ελάχιστο προσωπικό που υπάρχει για τους ελέγχους να εντοπίσει τις επιχειρήσεις που προχωράνε σε υπερβολικές ανατιμήσεις. Οταν προτείναμε να μειωθεί ο ΦΠΑ, ακόμα και στο 0% σε κάποια προϊόντα πρώτης ανάγκης, όπως έγινε στην Ισπανία, ως μέτρο για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών είπε ότι δεν μπορεί να γίνει γιατί δεν θα περάσει η μείωση στους καταναλωτές.
Εχουμε μια ξεκάθαρη ομολογία από την πολιτεία ότι δεν μπορεί να ελέγξει κάτι πολύ απλό. Τότε πώς μπορεί να ελέγξει κάτι πολύ πιο σύνθετο, όπως το αν τηρείται το πλαφόν στο ποσοστό κέρδους; Εμείς ζητούσαμε έλεγχο όλων των κρίκων για να ελέγξουμε τις επιχειρήσεις και τα προϊόντα και η κυβέρνηση δεν συνεργάζεται μαζί μας. Η εκτίμηση η δική μου είναι ότι αν θέλανε να χτυπήσουν την ακρίβεια θα το κάνανε. Δεν θέλουν να τη χτυπήσουν, γιατί παρουσιάζουν μεγαλύτερα έσοδα και για το κράτος. Η έμμεση φορολογία, που είναι η πιο άδικη, είναι αυξημένη σε σύγκριση με πέρυσι».
2 «Ενα ζήτημα στο οποίο δεν έχουμε σταματήσει να δραστηριοποιούμαστε είναι τα προβλήματα στην ενέργεια. Ακόμα και σήμερα, μετά από τόσες παρεμβάσεις, υπάρχουν προβλήματα στον τρόπο που προωθούν οι πάροχοι τα προϊόντα τους. Δεν λένε την αλήθεια στους καταναλωτές. Δεν μπορεί να πουλάς φυσικό αέριο με κυμαινόμενη τιμή και να λες ότι δίνω σταθερή τιμή και από κάτω με ψιλά γράμματα ή με παραπομπή σε άλλη σελίδα να μιλάς για ρήτρα αναπροσαρμογής φυσικού αερίου. Αν κάνει κανείς έναν υπολογισμό η διαφορά μπορεί να είναι ώς και 50% ακριβότερο όταν έχει ρήτρα αναπροσαρμογής, κάτι το οποίο δεν του το εξηγούν επαρκώς. Εχουν φτιάξει τις προωθήσεις τους σύνθετες ώστε να μην τις κατανοεί ο καταναλωτής. Χρειάζεται νομικό, μηχανικό και λογιστή για να καταλάβει τους όρους του συμβολαίου.
Ενα δεύτερο στοιχείο που αφορά την ενέργεια, είναι ότι επειδή διαφοροποιείται η τιμή από μήνα σε μήνα, η αποτύπωση στους λογαριασμούς γίνεται σε μηνιαία βάση υπολογιστικά, όχι με βάση την πραγματική κατανάλωση. Ενώ γίνεται η μέτρηση κάθε τετράμηνο (π.χ. ΔΕΔΔΗΕ) η τιμολόγηση γίνεται ανά μήνα. Μια επιχείρηση μπορεί να μεταφέρει την κατανάλωση εκείνο τον μήνα που είναι ακριβότερη η τιμή, για να χρεώνει μεγαλύτερη κατανάλωση στον καταναλωτή. Υπάρχει τεράστια ευθύνη της πολιτείας που δεν προχώρησε τους “έξυπνους” μετρητές για να πληρώνει οι καταναλωτής αυτό που καταναλώνει».
3 «Το νομικό πλαίσιο που υπάρχει για την προστασία του καταναλωτή είναι επαρκές, γιατί εναρμονίζεται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Εκεί όμως που υστερούμε είναι στη συνεργασία του κράτους με τις ενώσεις. Η διαβούλευση, που θεωρητικά πρέπει να γίνεται στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Βουλής, έχει απαξιωθεί, δεν στέλνουν καν νομοσχέδια. Αυτό που γίνεται σε άλλες επιτροπές που φτάνουν νομοσχέδια, όπως η Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, δεν είναι διαβούλευση αλλά απλή ακρόαση, και σε αυτό δεν μας κάλεσαν».
4 «Η μόνη οργάνωση καταναλωτή που δεν έχει φτιάξει ομοσπονδία είναι το ΚΕΠΚΑ, γατί πιστεύαμε από την ίδρυσή μας ότι πρέπει όλες οι οργανώσεις να συνεργαστούμε σε μια κοινή ομπρέλα. Αλλες οργανώσεις έχουν συστήσει ομοσπονδίες, με μέλη ενώσεις καταναλωτών σε όλη την Ελλάδα, που κάποτε ήταν πολλές δεκάδες, τώρα έχουν μειωθεί, ενώ πολλές είναι είναι απλή σφραγίδα.
Μία αιτία για την έλλειψη οργανωμένου καταναλωτικού κινήματος είναι η στάση του Ελληνα καταναλωτή να μην ενισχύει τις ενώσεις. Το Βέλγιο έχει τη μεγαλύτερη καταναλωτική οργάνωση, με πάνω από ένα εκατομμύριο μέλη, που πληρώνουν συνδρομή 29 ευρώ τον μήνα, έχουν πάνω από 300 επαγγελματικά στελέχη και κάνουν πολύ σοβαρή δουλειά. Εμείς ως ΚΕΠΚΑ έχουμε συνδρομή 25 ευρώ τον χρόνο. Εχουμε 10.200 εγγεγραμμένα μέλη, αλλά ζήτημα είναι αν ανανεώνουν τη συνδρομή τους 1.000 κάθε χρόνο. Το ζητούμενο δεν είναι οι καταναλωτές να έρχονται στις ενώσεις μόνο ευκαιριακά για να λύσουν το πρόβλημά τους και μετά να φεύγουν, επειδή είμαστε φτηνότεροι από δικηγόρο. Το ζήτημα είναι να συμμετέχουν ενεργά, για να έχει φωνή ο καταναλωτής, για να ακούγονται.
Εμείς θεωρούσαμε ότι αν βάλουμε κριτήρια πιστοποίησης των ενώσεων θα ξεκαθαρίσει το τοπίο. Κάποια από αυτά τα κριτήρια τέθηκαν με νομοθετικές ρυθμίσεις. Τα βασικά είναι τέσσερα: ο εθελοντισμός, το Δ.Σ. δεν πρέπει να πληρώνεται, η διαφάνεια στα οικονομικά, με σαφήνεια και λεπτομέρεια -εμείς την εφαρμόζουμε-, η δημοκρατική νομιμοποίηση, με εκλογές παρουσία δικαστικού εκπροσώπου, και το τέταρτο κριτήριο είναι οι αποδεδειγμένες δράσεις. Αυτά τα κριτήρια τέθηκαν με νομοθετικές ρυθμίσεις, το αν τηρούνται είναι άλλο. Δεν έχουμε κίνημα καταναλωτών για τους ίδιους λόγους που και το συνδικαλιστικό κίνημα δεν είναι “στα πάνω” του. Μήπως τα πολιτικά κόμματα λειτουργούν πραγματικά δημοκρατικά, με τη συμμετοχή των πολιτών;»
*Ρεπορτάζ της Αφροδίτης Τζιαντζή
Πηγή: efsyn.gr
