*Του Κώστα Σαββόπουλου –
Το ποτάμια που προκάλεσε η επέλαση της κακοκαιρίας «Daniel» στη Θεσσαλία και τη Μαγνησία κατάπιαν και τη γαλάζια επιτελική μηχανή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ανεπανόρθωτα εκτεθειμένος για τις τραγικές συνέπειες που προκάλεσε η «αναποδιά» -όπως είπε κυνικά-, καθώς αποδεικνύεται ότι είχε έγκαιρη ενημέρωση για την ένταση του φαινομένου, την ποσότητα του νερού που θα έπεφτε και τον κίνδυνο πλημμυρών.
Στις πρώτες συσκέψεις για την κακοκαιρία, στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, συμμετείχε άλλωστε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός και μάλιστα η σχετική συζήτηση φέρεται να εστίασε στην Καρδίτσα. Μάλιστα, στην ίδια σύσκεψη, φέρεται να τέθηκε εγκαίρως -από τους ειδικούς- η αναγκαιότητα να εκπονηθούν σχέδια εκκένωσης των χωριών της Καρδίτσας, που βυθίστηκαν από τις βροχοπτώσεις. Οι εισηγήσεις αυτές, ωστόσο, απορρίφθηκαν από την κυβερνητική πλευρά.
Μηδενική η αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης
Παράλληλα, η κυβέρνηση είναι υπόλογη για το γεγονός ότι αγνόησε και τις σχετικές προειδοποιήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καθυστέρηση στην υλοποίηση των Σχεδίων Κινδύνου Πλημμύρας, που παρέλαβε το 2019. Ενώ, μάλιστα, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι έχει έρθει σε επαφή με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για να λάβει η χώρα ευνοϊκό δάνειο για τις παρεμβάσεις στα έργα υποδομής, παραμένει το εκκωφαντικό ερώτημα για τους λόγους μη αξιοποίησης των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την Πολιτική Προστασία.
Το ποσοστό απορρόφησης είναι σχεδόν μηδενικό (0,5%) καθώς από έναν συνολικό προϋπολογισμό 187,5 εκατ. ευρώ έχουν προχωρήσει έργα μόλις 938 χιλ. ευρώ. Σύμφωνα, μάλιστα, με τους ειδικούς, υπάρχουν περιθώρια αλλαγής της κατανομής των κοινοτικών κονδυλίων, υπό την προϋπόθεση ότι θα αφαιρεθούν έργα που έχουν σχεδιαστεί και θα τεθούν άλλες προτεραιότητες, όπως η Πολιτική Προστασία. Υπενθυμίζεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. έχει ζητήσει αναλυτική ενημέρωση στη Βουλή για το σχέδιο αναθεώρησης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που κατέθεσε η κυβέρνηση στις Βρυξέλλες, αφού, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, απεντάσσονται πάρα πολλά έργα, μεταξύ των οποίων και αντιπλημμυρικά έργα.
Καθησυχαστικά μηνύματα πριν την τραγωδία
Η ανευθυνότητα της κυβέρνησης αποτυπώνεται και στα καθησυχαστικά μηνύματα που εξέπεμπε ο Βασίλης Κικίλιας -«Όλοι οι μηχανισμοί είναι σε εγρήγορση»- λίγα 24ωρα πριν την επέλαση της κακοκαιρίας. Όμως, η ηγεσία της Πολιτικής Προστασίας, μόλις τρεις ημέρες πριν την έναρξη της κακοκαιρίας, απέστειλε κατεπείγουσα επιστολή ζητώντας από τις Περιφέρειες και τους δήμους να λάβουν τα αυτονόητα μέτρα πρόληψης για τα πλημμυρικά φαινόμενα, παρότι είχε γνωστοποιηθεί ο χρόνος εκδήλωσης των σφοδρών φαινομένων.
Σήμα στις κατασκευαστικές εταιρείες
Νερό στον μύλο της κοινωνικής οργής ρίχνει και το σήμα προς τα ιδιωτικά συμφέροντα -και δη τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες- που έστειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της σύσκεψης που είχε στην Καρδίτσα με δημάρχους των περιοχών που αφανίστηκαν από τον χάρτη λόγω της επέλασης της κακοκαιρίας. Ο πρωθυπουργός είπε ότι θα πρέπει να επιστρατευτούν όλες οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας ώστε να αναλάβουν τα έργα αποκατάστασης και να τα υλοποιήσουν άμεσα. Υπό αυτό το πρίσμα, προανήγγειλε πάρτι απευθείας αναθέσεων προς τους «εκλεκτούς» του Μαξίμου, χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Ανέδειξε, μάλιστα, ως οδηγό το μοντέλο αποκατάστασης που εφαρμόστηκε μετά την επέλαση του «Ιανού», θεωρώντας ότι «δούλεψε με μια μεγάλη κεντρική εργολαβία, η οποία έκανε παρέμβαση». Σημειώνεται ότι τα έργα αυτά θρυμματίστηκαν από τη μανία της κακοκαιρίας «Daniel».
Καμιά αυτοκριτική
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν προέβη σε αυτοκριτικές αναφορές για την πλήρη απουσία του κρατικού μηχανισμο, έναντι της κακοκαιρίας «Daniel». Φανερά θορυβημένος, εντούτοις, από τα κύματα αντιδράσεων λόγω της επιτελικής αποσύνθεσης, προσπάθησε να πείσει ότι η ελληνική οικονομία είναι αρκετά ισχυρή για να αντέξει μια τέτοια καταστροφή. Ισχυρίστηκε, σε αυτό το πλαίσιο, ότι καταλαβαίνει τον θυμό και την οργή και ότι ο ίδιος δεν κρύφτηκε ποτέ και ότι είναι παρών στα δύσκολα. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι ο πρωθυπουργός έμεινε εκτός του κάδρου των πυρκαγιών επί σειρά ημερών. Συν τοις άλλοις, η αναβολή της επίσκεψης του κ. Μητσοτάκη στη ΔΕΘ ερμηνεύεται ως προσπάθεια αυτοπροστασίας από τα δημοσιογραφικά ερωτήματα (στη συνέντευξη Τύπου) για τα κενά στην Πολιτική Προστασία.
Ανησυχία για τη δημόσια υγεία
Τον πανικό στο Μαξίμου τροφοδοτούν και οι προειδοποιήσεις των επιστημόνων ότι οι πλημμύρες μπορούν να προκαλέσουν κίνδυνο στη δημόσια υγεία, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο οι κάτοικοι των πληγεισών περιοχών να αντιμετωπίσουν προβλήματα γαστρεντερίτιδας, αναπνευστικού, αλλά και ελονοσίας.
Πνίγηκε το δήθεν διαχειριστικό πλεονέκτημα
Πρώην υπουργός της Νέας Δημοκρατίας τονίζει στην ΑΥΓΗ της Κυριακής ότι οι πυρκαγιές, η έκρηξη της Αγχιάλου, η φονική προέλαση των Κροατών νεοναζί με θεατή την αστυνομία και τώρα οι πλημμύρες αφήνουν διάτρητο το αφήγημα της αποτελεσματικότητας και της υψηλής διαχειριστικής ικανότητας που πλασάρει η Ν.Δ. Όπως προβλέπει, μάλιστα, η πολύνεκρη τραγωδία που προκάλεσε η κακοκαιρία «Daniel» ακυρώνει -«μία για πάντα»- τις «χυδαίες κυβερνητικές επικλήσεις για τις τραγωδίες σε Μάτι και Μάνδρα» κάθε φορά που το Μαξίμου δεχόταν την αντιπολιτευτική κριτική για ανεπάρκεια στη διαχείριση των φυσικών φαινομένων.
Χωρίς καλάθι στη ΔΕΘ
Σε αυτό το ζοφερό φόντο, αναπροσαρμόζεται η ομιλία του πρωθυπουργού προς τους παραγωγικούς φορείς στο πλαίσιο των εγκαινίων τη ΔΕΘ. Το, ούτως ή άλλως, μικρό οικονομικό καλάθι που θα κόμιζε για την αντιμετώπιση της ακρίβειας φαίνεται να αποσύρεται μετά τις νέες ανάγκες που δημιουργούν τα έργα αποκατάστασης στις πληγείσες περιοχές. Τα βασικά σημεία της τοποθέτησης του κ. Μητσοτάκη -όπως αναφέρουν γαλάζιοι κύκλοι- θα επικεντρωθούν στην απόλυτη ανάγκη αναβάθμισης των μέτρων για την Πολιτική Προστασία και την πρόληψη φυσικών καταστροφών.
Από εκεί και πέρα, ο πρωθυπουργός θα δώσει έμφαση στον «πολυδύναμο εκσυγχρονισμό» παραθέτοντας τη μεταρρυθμιστική ατζέντα της κυβέρνησης. Ενδεικτικά, θα επιχειρήσει να πείσει ότι το νέο εργασιακό νομοσχέδιο (βρίσκεται στο στάδιο της διαβούλευσης) κινείται προς φιλεργατική κατεύθυνση, ενώ θα αναφερθεί εκτενώς και στην ενεργοποίηση των διακρατικών συμφωνιών για τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να ορίσει, ξανά, ως στοίχημα την «αναμόρφωση» του ΕΣΥ και να δεσμευτεί για 10.000 προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι, σύμφωνα με το Εθνικό Μητρώο Δημόσιων Υπαλλήλων, την τετραετία 2019-2022 αποχώρησαν 11.980 μόνιμοι υγειονομικοί, λόγω συνταξιοδότησης ή παραίτησης.
Αλληλοκαρφώνονται βάζοντας στο στόχαστρο πρωτίστως τον Κικίλια
H επέκταση του καταλόγου με τις ανθρώπινες απώλειες προκαλεί αναταράξεις στο κυβερνητικό οικοδόμημα. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, στον αέρα ήταν η παραμονή του Βασίλη Κικίλια στον θώκο του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης. Εντός του Μαξίμου, μάλιστα, επικρατούσε η αντίληψη ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει να ανατάξει το κλίμα με μια θεαματική κίνηση πριν από την επίσκεψή του, μεσοβδόμαδα, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Το βαρύ κλίμα για τον Β. Κικίλια αποτύπωσαν οι σαφείς αιχμές του Νίκου Δένδια προς τη μεριά του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας σημείωσε ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις ήταν σε ετοιμότητα για να συνδράμουν από το βράδυ της Τετάρτης, προσθέτοντας με νόημα ότι «ουδεμία καθυστέρηση υπήρξε». Σημειώνεται ότι η συνδρομή του στρατού ζητήθηκε την Πέμπτη, όταν ήδη πολλές περιοχές της Θεσσαλίας ήταν δύσκολο να προσεγγιστούν λόγω πλημμυρών, με εκατοντάδες κατοίκους εγκλωβισμένους.
Παράλληλα, ο Ν. Δένδιας επισήμανε στη δήλωσή του ότι «οι Ένοπλες Δυνάμεις θα συνεχίσουν να προσφέρουν βοήθεια όπου κληθούν από το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο για τη Διαχείριση Κρίσεων από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και σε συνεργασία με τις υπόλοιπες αρμόδιες Αρχές, όπως προβλέπεται από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο», διευκρινίζοντας εμμέσως ότι δεν αποφασίζει ο ίδιος για τον χρόνο και τον τρόπο της συνδρομής. Η τοποθέτηση του Ν. Δένδια πραγματοποιήθηκε στον απόηχο της εκτεταμένης κοινωνικής δυσαρέσκειας για την καθυστέρηση στην ενεργοποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ο Αγοραστός σκέφτεται τις εκλογές και ζητά αναβολή
Παράλληλα, η εξαφάνιση του γαλάζιου περιφερειάρχη Θεσσαλίας από το πλημμυρισμένο τοπίο προκάλεσε αλγεινή εντύπωση εντός και εκτός των γαλάζιων τειχών. Ο Κωνσταντίνος Αγοραστός εμφανίστηκε στη δημόσια σφαίρα για να ζητήσει αναβολή των αυτοδιοικητικών εκλογών όταν αποκρυσταλλώθηκε η διάσταση της τραγωδίας. Μετακύλησε -και εκείνος- τις ευθύνες για το χάος προς τη μεριά του Β. Κικίλια, υποστηρίζοντας πως η ευθύνη των αντιπλημμυρικών έργων ανήκει στην Κεντρική Διοίκηση και στο αρμόδιο υπουργείο.
Προβληματικοί υπουργοί, ανάγκη συντονισμού
Τέλος, ως προτροπές για επαναφορά του Γρηγόρη Δημητριάδη στο Μέγαρο Μαξίμου ερμηνεύονται οι δηλώσεις δημοσιογράφων που θεωρούνται φιλικοί προς την κυβέρνηση για τον ορισμό ενός συντονιστή του κυβερνητικού έργου. «Το νέο σχήμα, πέραν κάποιων προβληματικών υπουργών, έχει και ζήτημα συντονισμού. Και αυτό πλέον, με τα νέα δεδομένα που υπάρχουν από το καλοκαίρι του 2022 στο Μέγαρο Μαξίμου, αφορά τον ίδιο τον πρωθυπουργό» τόνισε μεταξύ άλλων ο Σάκης Μουμτζής. Ως γνωστόν, ο Γ. Δημητριάδης τον Αύγουστο του 2022 είχε απομακρυνθεί από το Μαξίμου λόγω της αποκάλυψης του σκανδάλου των υποκλοπών. Τέλος, ο Άρης Πορτοσάλτε είχε υποστηρίξει πως «κάποιος πρέπει να μαζέψει αυτό το (σ.σ.: κυβερνητικό) χάλι», διευκρινίζοντας ότι δεν εννοούσε ότι πρέπει να παραιτηθεί ο Κ. Μητσοτάκης.
Πηγή: avgi.gr
