*Του Δημήτρη Λιάπη –
Τα τελευταία γεγονότα στη Συρία με την επικράτηση του Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι (HTS) με τις πλάτες Τουρκίας-Ισραήλ-ΗΠΑ μαρτυρούν ότι τα ανοιχτά μέτωπα στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής (Ισραήλ-Γάζα-Λίβανος) αποτελούν κομμάτια του ίδιου παζλ. Η Τουρκία δεν θέλει κουρδικό κράτος στα σύνορά της. Το Ισραήλ επιθυμεί την εξασφάλιση-αναγνώριση των υψιπέδων του Γκολάν και οι ΗΠΑ την αποκοπή της Χεζμπολάχ από το Ιράν μέσα από τον διάδρομο Ιράκ-Συρίας που, παράλληλα, εξυπηρετεί και τον δορυφόρο τους στην Μ. Ανατολή.
Η αλληλουχία των γεγονότων που αναφέρονται παρακάτω, ίσως μας δίνουν μια πιο ξεκάθαρη ματιά για το όποιο μέλλον στην ευρύτερη περιοχή της Μ. Ανατολής.
Στον πόλεμο των 34 ημερών το 2006 μεταξύ Χεζμπολάχ-IDF στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους, δήλωνε: «Η πραγματική αιτία της σύρραξης είναι η Χεζμπολάχ, η οποία καθοδηγείται από τη Συρία και το Ιράν. Η σύρραξη λήγει με μία εύθραυστη εκεχειρία βάσει του ψηφίσματος του ΟΗΕ για κατάπαυση του πυρός.
2011: Ξεσπάει ο συριακός εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων του Άσαντ και του Ισλαμικού Κράτους (ISIS). Όπως δήλωνε στο CNN ο Γουέσλι Κλαρκ (πρώην επικεφαλής του ΝΑΤΟ) επί ημερών του, ο ISIS χρηματοδοτήθηκε και εξοπλίστηκε από το NATO και τους συμμάχους του για να καταπολεμήσει τη Χεζμπολάχ. Οι σύμμαχοι που αναφέρει δεν είναι άλλοι από το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου (Μπαχρέιν, Κουβέιτ, Ομάν, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα).
Ο Μπασάρ Αλ Άσαντ εξασφαλίζει την επιβίωσή του τότε με τη βοήθεια Ρωσίας, Ιράν και Χεζμπολάχ. Η Ρωσία ήθελε να διατηρήσει τις βάσεις της, αεροπορική & ναυτική σε Λατάκια και Ταρτούς αντίστοιχα, με άνοιγμα στην Αν. Μεσόγειο. Το Ιράν και η Χεζμπολάχ ήθελαν να εξασφαλίσουν ανοιχτό τον διάδρομο ανεφοδιασμού.
Κεφάλαιο ISIS-Κρίσιμη ιστορική αναδρομή
Ένα όνομα που ίσως έχουμε λησμονήσει με τα χρόνια, είναι αυτό του Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι, οποίος είχε συλληφθεί και φυλακιστεί το 2004 από τους Αμερικανούς στο Ιράκ. Στη συνέχεια, ο Αλ Μπαγκντάντι υπήρξε ο ηγέτης του Ισλαμικού Κράτους όπου το 2010 αναλαμβάνει τα ηνία της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, μετά το θάνατο του Αμπού Μουσάμπ Αλ Ζαρκάουι.
Το 2011 οι ΗΠΑ κατατάσσουν τον αλ Μπαγκντάντι στη λίστα της διεθνούς τρομοκρατίας και υπόσχονται αμοιβή 10εκ δολαρίων σε όποιον δώσει πληροφορίες. Το 2014, ο αλ Μπαγκντάντι κατακτά ένα μεγάλο μέρος του Ιράκ στα σύνορα με τη Συρία. Εκεί πολέμησε στο πλευρό του ο «ισχυρός άντρας» της Συρίας σήμερα, μετά την πτώση του Άσαντ, ο Αμπού Μοχάμεντ Αλ Τζολάνι. Ο αλ Τζολάνι επίσης συλλαμβάνεται και φυλακίζεται από τους Αμερικανούς για 5 χρόνια. Αργότερα, ο αλ Μπαγκντάντι τον στέλνει στη Συρία δημιουργώντας τον συριακό βραχίονα της Αλ Κάιντα, το Μέτωπο Αλ Νούσρα (ANF). Καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του βορειοδυτικού τμήματος της Συρίας (Ιντλίπ).
Το 2016 ο αλ Τζολάνι έρχεται σε ρήξη με την Αλ Κάιντα και δημιουργεί, μαζί με άλλες ομάδες, τη Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS).
Το 2019 ο Αμπού Μπακρ αλ Μαγκντάντι σκοτώνεται επί συριακού εδάφους, μετά από αμερικανική επιχείρηση, σύμφωνα με τις πληροφορίες που είχαν λάβει από τις ιρακινές μυστικές υπηρεσίες σχετικά με το κρησφύγετό του.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωνε τότε: «Ήταν ο ιδρυτής και ηγέτης του ISIS. Της πιο αδίστακτης και βίαιης τρομοκρατικής ομάδας οπουδήποτε στον κόσμο. Η σύλληψη ή η εξουδετέρωση του αλ Μπαγκντάντι αποτελούσε την νούμερο ένα προτεραιότητα στην ατζέντα εθνικής ασφάλειας της κυβέρνησής μου» ευχαριστώντας παράλληλα τη Ρωσία, την Τουρκία, το Ιράκ και ιδιαίτερα τους Κούρδους της Συρίας που αργότερα πρόδωσε με την αμίμητη δήλωση «Μας αρέσουν οι Κούρδοι αλλά δεν μας βοήθησαν στη Νορμανδία» εγκαταλείποντάς τους στο έλεος του ISIS.
Αυτό, βέβαια, δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα δώρο στον Ερντογάν ο οποίος δεν θέλει να ακούει για Κούρδους, φοβούμενος την ίδρυση κουρδικού κράτους στα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία, εισβάλλοντας παράλληλα στη χώρα για να το διασφαλίσει.
Ωστόσο, η εφημερίδα Washington Post τον Δεκέμβρη του 2019, επικαλούμενη δικές της πηγές, αναφέρει πως ο πληροφοριοδότης είναι υψηλόβαθμος αξιωματούχος στις τάξεις της τζιχαντιστικής οργάνωσης και είχε αναλάβει, μεταξύ άλλων, να οργανώνει τις μετακινήσεις στη Συρία.
Σήμερα, ο αλ Τζολάνι παρουσιάζεται από τα δυτικά ΜΜΕ ως ένας μετριοπαθής ηγέτης που επιθυμεί να φτιάξει ένα θεσμικό κράτος στη Συρία. Για να μην ξεχνιόμαστε, ο συγκεκριμένος ήταν ένας εκ των κουκουλοφόρων του ISIS που παρακολουθούσαμε αποσβολωμένοι στις τηλεοράσεις μας, εκείνον τον καιρό, να αποκεφαλίζει ομήρους. Από το 2017, επί προεδρίας Τραμπ πλέον, ο αλ Τζολάνι είναι επικηρυγμένος έναντι 10 εκ. δολαρίων ως τρομοκράτης, που ισχύει μέχρι και σήμερα.
Δύο ημέρες πριν την κατάρρευση του καθεστώτος του Άσαντ, ο Αμπού Μοχάμεντ Αλ Τζολάνι δήλωνε σε συνέντευξή του στους Times of Israel:
Πρωταρχικός στόχος μας είναι να απελευθερώσουμε και να ανασυγκροτήσουμε τη χώρα μας, αλλά και να διασφαλίσουμε ότι όλες οι εθνοτικές και θρησκευτικές ομάδες θα μπορούν να συνυπάρξουν. Θα επιδιώξουμε πλήρη ειρήνη με το Ισραήλ και θα ζήσουμε δίπλα-δίπλα ως γείτονες. Από το ξέσπασμα του συριακού εμφυλίου πολέμου, δεν έχουμε κάνει ποτέ επικριτικά σχόλια κατά του Ισραήλ, σε αντίθεση με τη Χεζμπολάχ, η οποία δήλωσε ότι στόχος της είναι να απελευθερώσει την Ιερουσαλήμ και τα Υψίπεδα του Γκολάν. Η μόνη μας έγνοια είναι να απαλλαγούμε από τον Άσαντ και τις ιρανικές πολιτοφυλακές. Θα πω μόνο ότι είμαστε ευγνώμονες στο Ισραήλ για τα χτυπήματά του κατά της Χεζμπολάχ και ελπίζουμε ότι μετά την πτώση του Άσαντ, το Ισραήλ θα φυτέψει ένα τριαντάφυλλο στον κήπο της Συρίας και θα υποστηρίξει τον συριακό λαό, προς όφελος της περιοχής. Οι πολίτες της Συρίας είναι αυτοί που θα παραμείνουν στα σύνορα του Ισραήλ. Όχι ο Μπασάρ αλ Άσαντ και οι Ιρανοί.
Οι παραπάνω δηλώσεις του αλ Τζολάνι αποτελούν ντε φάκτο & ντε γιούρε την αναγνώριση πως τα υψίπεδα του Γκολάν αποτελούν ισραηλινό έδαφος. Οι δε ευχαριστίες του αλ Τζολάνι προς το Ισραήλ για τα χτυπήματα στη Χεζμπολάχ, μαρτυρούν πως τα όσα συνέβαιναν στον Λίβανο με τους βομβαρδισμούς αμάχων και την εξόντωση της ηγεσίας της Χεζμπολάχ (Νασράλα και άλλων), δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένα μέρος τους σχεδίου της Δύσης για όλα όσα θα ακολουθούσαν στη Συρία και την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Με την Χεζμπολάχ κουρασμένη και την ηγετική της ομάδα αποδεκατισμένη από την έντονη σύρραξη και τα εγκλήματα πολέμου του IDF σε Λίβανο & Γάζα, ήταν σχεδόν αδύνατο να στηρίξει και πάλι τον Άσαντ. Επίσης, με τη Ρωσία απασχολημένη στο κρίσιμο για αυτήν μέτωπο στην Ουκρανία, πέραν από κάποιες αεροπορικές επιδρομές κατά των τζιχαντιστών, ήταν και πάλι σχεδόν αδύνατη η επί της ουσίας στήριξη του Άσαντ. Εξάλλου, όπως γνωρίζουμε, χωρίς χερσαίες δυνάμεις επί του πεδίου δεν μπορεί να κερδηθεί κανένας πόλεμος. Κάπως έτσι, το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ ήταν καταδικασμένο να πέσει.
Η επόμενη μέρα που ξημερώνει στη Μέση Ανατολή κανείς δεν ξέρει πού θα οδηγήσει
Ένα πρώτο ασφαλές συμπέρασμα, μετά από όλα αυτά, θα μπορούσε να είναι ότι η επόμενη μέρα για την Παλαιστίνη, δυστυχώς, θα έχει υπαρξιακό χαρακτήρα για να μην πω πως είναι καταδικασμένη.
Ένα δεύτερο συμπέρασμα είναι πως δρόμος για ένα άμεσο πολεμικό μέτωπο με το Ιράν είναι πλέον στρωμένος. Μη λησμονούμε ότι ο Τραμπ είχε δείξει τις προθέσεις του από την πρώτη θητεία του με τη δολοφονία του Ιρανού Στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί. Ο ρόλος Σολεϊμανί στον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών ήταν κομβικής σημασίας και ο οποίος δολοφονήθηκε ύστερα από αμερικανικό στοχευμένο βομβαρδισμό στη Βαγδάτη, όπου είχε μεταβεί για να συναντήσει τον Ιρακινό πρωθυπουργό Αντίλ Αμπντούλ Μαχντί.
Ένα όμως είναι σίγουρο. Η «Δημοκρατία» στη Δύση ξεφτίζει και κινδυνεύουμε άμεσα να μπούμε σε μονοπάτια τόσο σκοτεινά που παρόμοια η ιστορία δεν έχει να μας υποδείξει προκειμένου να πατήσουμε πάνω της και να διδαχτούμε.
*Ο Δημήτρης Λιάπης είναι διεθνολόγος. Υπήρξε μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής ως εκπρόσωπος του ΜέΡΑ25.
ΠΗΓΗ: kosmodromio.gr
