Ο ενεργειακός εφοδιασμός της γηραιάς ηπείρου, όχι μόνο δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση αλλά επίσης, δεν είναι και τόσο… «αθώος». Προκειμένου να ικανοποιήσει τις ανάγκες της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, η Ευρώπη «φλερτάρει» ανοιχτά με «σκοτεινά», καθεστώτα και κυβερνήσεις.
Πρόσφατο παράδειγμα η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, με τον Πούτιν να θεωρείται έναν από τους πιο αυταρχικούς αρχηγούς κρατών στον κόσμο και την Ευρώπη να βρίσκεται σε κρίση, προκειμένου να αποκοπεί από τον «ομφάλιο λώρο» της ρωσικής ενέργειας.
Εντωμεταξύ, οι φόβοι για έναν δύσκολο χειμώνα αυξάνονται, των ώρα που η ρωσική Gazprom ανακοίνωσε περεταίρω μείωση στις παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη, μέσω του αγωγού Nord Stream 1.
Οι ανησυχίες για πιθανό έλλειμμα στις ενεργειακές αποθήκες, αυξάνουν τον κίνδυνο χρήση φυσικού αερίου με το δελτίο, σύμφωνα με το Reuters.
Η ΕΕ θέλει να «γυρίσει την πλάτη» στην Ρωσία
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να στραφεί σε πιο αξιόπιστους εταίρους», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μιλώντας με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγιεφ.
Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, φιλοξένησε τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο οποίος κατηγορείται ότι διέταξε τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι.
Παράλληλα, ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, είναι απασχολημένοι με το να προσελκύουν τα κράτη της Βόρειας Αφρικής για υδρογονάνθρακες.
Το 2021, το ρωσικό φυσικό αέριο αντιπροσώπευε το 40% της ζήτησης στην ΕΕ, ενώ το ρωσικό αργό έφτασε στο ένα τέταρτο των εισαγωγών της ΕΕ.
Τα κράτη μέλη του μπλοκ συμφώνησαν τις προηγούμενες ημέρες να υιοθετήσουν το πρόγραμμα REPowerEU, μέσω του οποίου στοχεύεται μια ουσιαστική μείωση αυτής της εξάρτησης, με εξοικονόμηση ενέργειας και νέες προμήθειες.
Παρακάτω, παρουσιάζονται οι ηθικές «αγκυλώσεις» που ανακύπτουν από την εξάρτηση της ΕΕ σε καύσιμα, σε μια λίστα από τη χειρότερη προς την καλύτερη, σύμφωνα με το Blood for Oil Index του Politico:
Ρωσία
Οι σχέσεις με τη Ρωσία είναι άκρως τεταμένες, καθώς ο στρατός του Πούτιν συνεχίζει να σφυροκοπά τις ουκρανικές πόλεις. Η Γερουσία των ΗΠΑ ενέκρινε την Πέμπτη ομόφωνα ψήφισμα που καλεί τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν να ορίσει τη Ρωσία ως «κράτος χορηγό της τρομοκρατίας».
– Δείκτης Ανθρώπινης Ελευθερίας: 126 από 165 (Η κατάταξη δεν έχει συγκριθεί με τα αιματηρά κατορθώματα του Κρεμλίνου στην Ουκρανία).
Σαουδική Αραβία
Υπάρχουν πολλά που οδηγούν στη Σαουδική Αραβία και ο Μπιν Σαλμάν το ξέρει. Ενώ το πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 10% των συνολικών εισαγωγών της Ευρώπης, η χώρα έχει μεγάλο λόγο για το τι κάνει ο ΟΠΕΚ και συνεπώς για την κατάσταση της παγκόσμιας αγοράς.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, έχει ήδη επισκεφθεί τη Μέση Ανατολή αυτόν τον μήνα για να προσπαθήσει να συγκεντρώσει προμήθειες. Δεν είναι όμως είναι μόνο η δολοφονία Κασόγκι στο προσκήνιο.
Ένας συνασπισμός υπό τη Σαουδική Αραβία συνεχίζει έναν αιματηρό πόλεμο στην Υεμένη, που μετρά χιλιάδες νεκρούς. Οι αρχές της Σαουδικής Αραβίας καταπιέζουν τους αντιφρονούντες και τους ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
– Δείκτης ανθρώπινης ελευθερίας: 155 από 165.
Ιράν
Το Ιράν έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, αλλά η αξιοποίηση αυτού για τα ευρωπαϊκά εργοστάσια και νοικοκυριά περιπλέκεται σε πολλές πολιτικές, καθώς οι κυρώσεις που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν εμποδίζουν κάθε νόμιμη αποστολή πετρελαίου ή φυσικού αερίου.
Εκτός από το πυρηνικό ζήτημα, το Ιράν – με επικεφαλής τον ανώτατο ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ – συνεχίζει να καταπιέζει τον λαό του, με τις υπηρεσίες ασφαλείας να κατηγορούνται για κατά συρροή παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις δυνάμεις του Ιράν να εμπλέκονται βαθιά στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.
– Δείκτης ανθρώπινης ελευθερίας: 160 από 165.
Αίγυπτος
Ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, πέρασε τις ημέρες του πρόσφατου καύσωνα της Ευρώπης στο Βερολίνο, συμφωνώντας να στείλει ακόμα περισσότερο αέριο στη Γερμανία, μαζί με υδρογόνο, ως μέρος μιας συμφωνίας συνεργασίας.
Βρέθηκε επίσης στο Παρίσι για να μιλήσει για την ενέργεια με τον πρόεδρο Μακρόν. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε μια συμφωνία τον Ιούνιο, για να μεταφέρει περισσότερο αέριο από την Αίγυπτο και το Ισραήλ στην Ευρώπη.
Αλλά το αυταρχικό καθεστώς του αλ Σίσι διαθέτει μεγάλα προβλήματα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Δεκάδες χιλιάδες επικριτές της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, παραμένουν φυλακισμένοι με πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες», σημείωσε η οργάνωση Human Rights Watch.
– Δείκτης ανθρώπινης ελευθερίας: 161 από 165.
Κατάρ
Το Κατάρ, που κυβερνάται από τον Σεΐχη Ταμίμ μπιν Χαμάντ Αλ Θάνι, μπορεί να είναι μικροσκοπικό, αλλά διαθέτει δύο πολύ σημαντικά πράγματα φέτος: Από τη μία γήπεδα ποδοσφαίρου, δεδομένου του χειμερινού τουρνουά Παγκοσμίου Κυπέλλου FIFA – ένα γεγονός που ανάγκασε τη χώρα να προσπαθήσει να λύσει τα μακροχρόνια προβλήματά της με την κακομεταχείριση των μεταναστών – και από την άλλη την ξαφνική ζήτηση από την Ευρώπη για τον πλούτο του σε φυσικό αέριο.
– Δείκτης ανθρώπινης ελευθερίας: 128 από 165.
Αζερμπαϊτζάν
Το Αζερμπαϊτζάν έχει συζητηθεί εδώ και καιρό ως εναλλακτική «σωτηρία» ενέργειας και η χώρα συνδέεται με την ΕΕ μέσω των αγωγών φυσικού αερίου Trans-Anatolian και Trans Adriatic Pipeline.
Σε ένα ταξίδι στο Μπακού νωρίτερα αυτό το μήνα, η φον ντερ Λάιεν υπέγραψε συμφωνία για την αύξηση των παραδόσεων κατά 50% στα 12 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) και στη συνέχεια έως και 20 δισ. κυβικά μέτρα «σε λίγα χρόνια».
Αλλά το Αζερμπαϊτζάν έχει και αυτό τα προβλήματά του. Υπάρχει για παράδειγμα ο πόλεμος του 2020 στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ με την Αρμενία.
Ο Αλίεφ, ο κληρονομικός ηγέτης της χώρας, έχει επίσης δεχθεί κριτική για ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παράλληλα, υπάρχουν αναφορές για εκλογική νοθεία, περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου και συλλήψεις και ξυλοδαρμούς ακτιβιστών της αντιπολίτευσης.
– Δείκτης ανθρώπινης ελευθερίας: 127 από 165.
Αλγερία
Ο Ντράγκι εξασφάλισε νέες προμήθειες φυσικού αερίου από την Αλγερία, μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Abdelmadjid Tebboune. Με βάση μια συμφωνία που ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο, η κρατική ενεργειακή εταιρεία της Αλγερίας Sonatrach και η ιταλική Eni θα αναπτύξουν ένα κοίτασμα πετρελαίου και θα εμπορεύονται επιπλέον 9 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου έως το 2024. Αυτό αναμένεται να θέσει την Αλγερία πάνω από τη Ρωσία, ως τον Νο. 1 προμηθευτή φυσικού αερίου της Ιταλίας.
Η Αλγερία υποστηρίζει το κίνημα ανεξαρτησίας της Δυτικής Σαχάρας και βρίσκεται σε μακροχρόνια διπλωματική αντιπαράθεση με το Μαρόκο, το οποίο διεκδικεί τον έλεγχο της επικράτειας. Αυτό έχει ήδη οδηγήσει την Αλγερία να ακυρώσει μια συμφωνία συνεργασίας με την Ισπανία (η οποία υποστηρίζει το Μαρόκο). Η κυβέρνηση διαθέτει επίσης αρνητικό ιστορικό καταστολής της πολιτικής αντιπολίτευσης και περιορισμού της ελευθερίας του λόγου.
– Δείκτης ανθρώπινης ελευθερίας: 154 από 165.
Ηνωμένες Πολιτείες
Οι ΗΠΑ δεν θα είναι σε θέση να καλύψουν το μερίδιο φυσικού αερίου της Ρωσίας από μόνες τους, επομένως ο Λευκός Οίκος έχει δεσμευτεί να χρησιμοποιήσει τη διπλωματική του επιρροή για να βοηθήσει στη μεταφορά φορτίων από άλλα μέρη στην Ευρώπη.
Ενώ οι ΗΠΑ είναι μια ισχυρή δημοκρατία, υπήρξαν τα θλιβερά επεισόδια στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου και, κανείς δεν ξέρει ποια κατεύθυνση θα πάρει η χώρα μέχρι τις επόμενες προεδρικές εκλογές.
– Δείκτης ανθρώπινης ελευθερίας: 15 από 165.
Νορβηγία
Η Νορβηγία έχει ήδη έναν μακροχρόνιο ρόλο ως κύριος προμηθευτής ορυκτών καυσίμων στις χώρες της ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 1/10 των εισαγωγών πετρελαίου του μπλοκ και περίπου το 1/4 των προμηθειών της σε φυσικό αέριο.
Μια συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Όσλο τον Ιούνιο, σημαίνει ότι περισσότερο νορβηγικό αέριο θα «πλημμυρίσει» τώρα στην Ευρώπη.
Αν και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τα δημοκρατικά διαπιστευτήρια της Νορβηγίας, οι καλόπιστοι για το κλίμα της είναι πιο ασταθείς – κερδίζοντας τεράστια ποσά από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, την ώρα που πιέζει για την πράσινη οικονομία παντού, από υδροηλεκτρική ενέργεια έως ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
– Δείκτης ανθρώπινης ελευθερίας: 13 από 165.
Ολλανδία
Η Ολλανδία είναι μια ισχυρή δημοκρατία και ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου της ΕΕ. Όμως το τεράστιο κοίτασμα φυσικού αερίου του Χρόνινγκεν πρόκειται να τεθεί εκτός λειτουργίας το 2023, καθώς προκαλεί σεισμούς.
Εκτιμάται ωστόσο, ότι απομένουν περίπου 450 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα για να αξιοποιηθούν, αλλά η ολλανδική κυβέρνηση έχει ήδη πει ότι η εκμετάλλευση του Χρόνινγκεν θα ήταν η «έσχατη λύση».
– Δείκτης ανθρώπινης ελευθερίας: 11 από 165.
Πηγή: ieidiseis.gr
