*Του Σπύρου Σιδέρη –
Η τρίτη συνάντηση μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών της Τουρκίας και της Αιγύπτου μέσα σε διάστημα 40 ημερών, σηματοδοτεί την ταχεία επαναπροσέγγιση των δυο χωρών, κάτι το οποίο έγινε σαφές αρκετές φορές στην κοινή συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν από την Άγκυρα Τσαβούσογλου και Σούκρι.
Χρειάστηκαν 11 χρόνια για να ανταλλάξουν επίσημες επισκέψεις και να πραγματοποιήσουν συναντήσεις οι επικεφαλής των ΥΠΕΞ των δυο χωρών αλλά μέσα σε ενάμιση μήνα προχώρησαν την διευθέτηση των διμερών τους διαφορών, που δεν ήταν και λίγες.
Όμως αυτές οι διαφορές, φαίνεται ότι μπαίνουν στο περιθώριο και η επαναπροσέγγιση γίνεται με ταχείς ρυθμούς, αφήνοντας προβληματισμένη την Αθήνα που είχε επενδύσει στην Αίγυπτο για τις ελληνοτουρκικές διαφορές.
Τσαβούσογλου και Σούκρι αναφέρθηκαν εκτενώς στα κοινά ζητήματα, όπως η Λιβύη, η Συρία, η Παλαιστίνη αλλά και την ενεργειακή συνεργασία των δυο χωρών, με τον Τσαβούσογλου να τονίζει ότι «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι έχουμε συνεργασία στον τομέα της ενέργειας» προσθέτοντας ότι «η Τουρκία είναι μία από τις χώρες που εισάγει το περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο από την Αίγυπτο. κι έχουν επενδύσεις εδώ».
Όπως είπε ο Τούρκος ΥΠΕΞ «ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι πιθανό να συνεχιστεί, οπότε είναι προφανές ότι υπάρχει ενεργειακή κρίση. Η Τουρκία έχει πλέον ξεπεράσει τον παγκόσμιο μέσο όρο ειδικά στην ηλιακή και αιολική ενέργεια. Αν συνεργαστούμε ως δύο αδελφές χώρες, θα στηρίξουμε ο ένας τον άλλον. Οι εξαγωγές μας θα αναπτυχθούν επίσης».
Αναφορά για το Τουρκολιβυκό Σύμφωνο οριοθέτησης ΑΟΖ δεν έγινε από την πλευρά του Σούκρι, μάλλον αφήνοντας το για τις κατ’ ιδίαν συζητήσεις.
Τα κυρίαρχα θέματα πάντως που συζητήθηκαν ήταν για την Λιβύη, την Συρία και την Παλαιστίνη, στα οποία υπήρχε συμφωνία απόψεων, όπως δήλωσαν οι δυο ΥΠΕΞ, ζητήματα όπως η Λιβύη και η Συρία είχαν φέρει Άγκυρα και Κάιρο σε αντιπαράθεση.
Αυτή η εξομάλυνση στην εξωτερική πολιτική των δυο χωρών εμβαθύνει και τις διμερείς σχέσεις και όπως τόνισε ο Σούκρι «πρέπει να χτίσουμε πάνω σε στέρεα θεμέλια. Υπάρχει ένα ιστορικό παρελθόν που συνδέει τις δύο χώρες. Οι λαοί και των δύο χωρών θα επωφεληθούν από αυτό» προσθέτοντας ότι οι σχέσεις των δυο χωρών αναπτύσσονται με ταχείς ρυθμούς.
Η ανάπτυξη αυτών των σχέσεων έχει ιδιαίτερη σημασία και για την Ελλάδα καθώς διαμορφώνει ένα νέο σκηνικό στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, διαμόρφωσε ένα νέο παγκόσμιο πολιτικό και διπλωματικό πεδίο, που δεν ακολουθεί τα βήματα της Δύσης, αλλά διαμορφώνει ένα νέο πολυπολικό σκηνικό και διαμορφώνει νέες συμμαχίες και επιδιώξεις.
Η Ελλάδα ακολουθώντας, ως πιστή σύμμαχος τα κελεύσματα της Δύσης, βρίσκεται μακριά από τις αλλαγές στην επαναχάραξη των σφαιρών επιρροής και βρίσκεται αντιμέτωπη με δυσμενείς εξελίξεις όπως η επαναπροσέγγιση του Καΐρου με την Άγκυρα.
Ανατολική Μεσόγειος, Λιβύη και Συρία, αποτελούν το πεδίο δράσης τόσο της Αιγύπτου όσο και της Τουρκίας. Οι δυο χώρες με διαφορετικές προσεγγίσεις βρέθηκαν αντιμέτωπες τόσο στη Λιβύη όσο και στην Συρία.
Η Ελλάδα από την άλλη πλευρά στη Συρία έμεινε αδρανής, ενώ στη Λιβύη ακολούθησε τις επιταγές της Αιγύπτου από τη μια πλευρά και των ΗΠΑ από την άλλη. Και στις δυο περιπτώσεις, επένδυσε στη στήριξη των χωρών αυτών, οι οποίες όμως «δούλευαν» για τα δικά τους συμφέροντα κι όχι για τα ελληνικά.
Σαν να μην έφτανε αυτό, η διπλωματική παρουσία της Ελλάδας σε Λιβύη και Συρία ήταν μηδαμινή. Στη δε Λιβύη, τα λάθη της ελληνικής διπλωματίας ήταν τραγικά, προκαλώντας διπλωματικά επεισόδια, τα οποία όχι μόνο ήταν αχρείαστα αλλά και καταστροφικά.
Η χωρίς σχεδιασμό αρνητική εμπλοκή της Ελλάδας στα εσωτερικά της Λιβύης με την στήριξη Χάφταρ, την απέλαση του Λίβυου Πρέσβη που στη συνέχεια έγινε Πρόεδρος της χώρας και η διπλωματική γκάφα με την μη αποβίβαση του Νίκου Δένδια στο αεροδρόμιο της Τρίπολης γιατί τον υποδέχτηκε η ομόλογος του, έκλεισαν οριστικά τις Ελληνο-λιβυκές σχέσεις. Το ότι δεν υπάρχει διπλωματική αποστολή στην Λιβύη τα λέει όλα.
Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος από την άλλη ενίσχυσε την Τουρκία στη Λιβύη, καθώς οι Ρώσοι αποχώρησαν και οι Τούρκοι ήταν οι μόνοι που παρέμειναν εκεί, κάνοντας το δικό τους παιχνίδι. Έτσι οι Αιγύπτιοι, που έχουν άμεσα συμφέροντα στη Λιβύη και στην εξέλιξη του εκεί εμφυλίου, έπρεπε να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις τους με την Τουρκία για να μην έχουν διπλό μέτωπο στην Αφρικανική χώρα.
Φυσικά είχε προνοήσει η Αίγυπτος να μην κάνει το χατίρι της Ελληνικής Κυβέρνησης στην μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ, που τόσο εσπευσμένα υπέγραψε, αφήνοντας απ’ έξω όλες τις τουρκικές αξιώσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ακόμα κι όταν μονομερώς οριοθέτησε η Αίγυπτος τα θαλάσσια σύνορα της με την Λιβύη, δεν άγγιξε τα τουρκικά συμφέροντα στο τουρκολιβυκό σύμφωνο, παρά μόνο μια μικρή περιοχή που ανήκει στη Λιβύη.
Η Αίγυπτος το ίδιο είχε πράξει και με την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Κύπρο, αφήνοντας απ’ έξω μια αμφισβητούμενη περιοχή από την Τουρκία.
Φυσικά αυτά ήταν ψιλά γράμματα για την ελληνική διπλωματία, που τώρα βλέπει ο τουρκικός κλοιός να σφίγγει γύρω της, καθώς ο έτερος σύμμαχος το Ισραήλ του Νετανιάχου, βρίσκεται σε πολιτική κρίση με απρόβλεπτες συνέπειες, κι έχει συσπειρώσει τον Μουσουλμανικό και Αραβικό κόσμο εναντίον του. Σ’ αυτούς ανήκουν Τουρκία και Αίγυπτος και το Παλαιστινιακό είναι σημαία τους.
Μια σημαία που στην Ελλάδα έχει υποσταλεί από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό να μην έχει επισκεφθεί την Ραμάλα και την Παλαιστινιακή Αρχή, σε κανένα από τα ταξίδια του στο Ισραήλ.
Όπως είναι προφανές τα όσα συνδέουν το Κάιρο με την Άγκυρα είναι πολλά περισσότερα, απ΄ όσα το Κάιρο με την Αθήνα. Εξάλλου η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν βοήθησε καθόλου στην προσέγγιση της Αιγύπτου με την ΕΕ, κάτι που είχε γίνει με την προηγούμενη κυβέρνηση.
Σ’ όλες τις τριμερείς συναντήσεις Ελλάδας, Αιγύπτου και Κύπρου, ένα από τα κύρια θέματα των συζητήσεων ήταν η ενίσχυση των σχέσεων του Καΐρου με τις Βρυξέλλες.
Πριν από αρκετές βδομάδες ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, είχε ανακοινώσει ότι θα πραγματοποιούσε ταξίδι στην Αίγυπτο, το οποίο ήλπιζε ότι θα απέφερε κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα.
Τελικά στην Αθήνα ήρθε ο Σαμέχ Σούκρι, προφανώς για να «ενημερώσει» αν όχι να διασκεδάσει την επίσκεψη του στην Άγκυρα. Μπαίνουμε σε μια νέα φάση διπλωματικών κινήσεων και μοιάζει η Ελλάδα να είναι εκτός κλίματος.
Πηγή: ieidiseis.gr
Φωτογραφία: AP Photo/Burhan Ozbilici
