Διονύσης Τεμπονέρας: Οι συνταξιούχοι και το επίδομα της προσωπικής διαφοράς

Ημερομηνία:

Διαφήμιση

Μεγάλη συζήτηση γίνεται τις τελευταίες εβδομάδες, για τις αυξήσεις στις συντάξεις και την λεγόμενη «προσωπική διαφορά» που προέκυψε στους παλαιούς προ του 2016 συνταξιούχους, που οι συντάξεις τους είχαν εκδοθεί, με το προ του «νόμου Κατρούγκαλου» συνταξιοδοτικό καθεστώς.

Η «προσωπική διαφορά» ουσιαστικά αποτελεί την διαφορά, όπως αυτή προκύπτει μετά τον υπολογισμό των παλαιών συντάξεων, που εκδόθηκαν με τον καινούργιο νόμο, από τις 13.5.2016 και μετά.

Είναι αληθές ότι, στην μεγάλη πλειοψηφία τους, λόγω της αλλαγής της δομής της σύνταξης, που προέβλεψε ο νέος νόμος 4387/2016(Εθνική και Ανταποδοτική Σύνταξη) και των χαμηλών ποσοστών αναπλήρωσης, οι νέες συντάξεις μεσοσταθμικά ήταν μικρότερες κατά ένα ποσοστό από 15-20% σε σχέση με το προηγούμενο πλαίσιο.

Αυτό βεβαίως ήταν φυσικό να συμβεί, λόγω της μεγάλης μείωσης των μισθών, που προέκυψε την σκληρή μνημονιακή 5ετία 2010-2014 και λόγω των χρόνιων παθογενειών και ελλειμμάτων του ελληνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.

Δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα, στο οποίο η οικονομία να έχει χάσει το 25% του ΑΕΠ της και ο μέσος μισθός να έχει καταβαραθρωθεί και οι συντάξεις να παραμείνουν μεγαλύτερες από τους μισθούς. Συνεπώς οι ευθύνες για την εξέλιξη αυτή, θα πρέπει να αναζητηθούν στα κόμματα που κυβέρνησαν από το 1974 έως και την χρεωκοπία της χώρας το 2010.

Η κυβέρνηση της ΝΔ προχώρησε σε αύξηση συντάξεων με βάση το «νόμο Κατρούγκαλου» από 1.1.2023 δίνοντας αυξήσεις 7,75% στους νέους, μετά το 2016, συνταξιούχους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, όπως άλλωστε προέβλεπε και ο ν.4387/2016, να αποκλειστούν από τις αυξήσεις οι παλαιοί συνταξιούχοι, που διατήρησαν ακέραιες τις συντάξεις τους, λόγω της προσωπικής διαφοράς. Οι παλαιοί συνταξιούχοι βέβαια θα έκαναν αρκετά χρόνια να λάβουν αυξήσεις, αφού αρκετές κατηγορίες (συνταξιούχοι πρώην ΤΕΒΕ, συνταξιούχοι Δημοσίου κλπ.) διατηρούν σημαντική προσωπική διαφορά και έτσι κρίθηκε σκόπιμο να καταβληθεί σε όσους δεν έλαβαν αυξήσεις ή έλαβαν πολύ μικρές αυξήσεις ελέω προσωπικής διαφοράς, ένα εφάπαξ επίδομα από 200-300 ευρώ, το οποίο αναμένεται να καταβληθεί στις 31.3.2023.

Η εφάπαξ έκτακτη ενίσχυση που είναι κλιμακούμενη σε 3 κλίμακες, εξαρτάται από τρία κριτήρια: την μερική ή και καθόλου αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς, το ύψος της σύνταξης και τις τυχόν άλλες ενισχύσεις που δόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Το επίδομα αυτό είναι ένα εφάπαξ επίδομα, κάτι το οποίο σημαίνει ότι, η λύση αυτή είναι πρόσκαιρη, αφού το ίδιο φετινό πρόβλημα (των μηδενικών ή χαμηλών αυξήσεων) θα προκύψει και τον επόμενο και τον μεθεπόμενο χρόνο κλπ.
Η κυβέρνηση επέλεξε να μην προχωρήσει σε μια μόνιμη ρύθμιση, πρώτον για να αποφύγει μια πολυετή συνταξιοδοτική δαπάνη και δεύτερον φυσικά, λόγω των επικείμενων εκλογών.

Το επίδομα αυτό δεν επαρκεί να καλύψει τις ανάγκες και των παλαιών συνταξιούχων, που βλέπουν και αυτοί (όπως όλοι οι συνταξιούχοι) τα εισοδήματά τους να συρρικνώνονται, λόγω των μεγάλων πληθωριστικών πιέσεων. Συνεπώς, η ανάγκη ενίσχυσης των συντάξεων τους είναι υπαρκτή, άσχετα με το γεγονός ότι «επωφελήθηκαν» από την διατήρηση των συντάξεων τους, στα ίδια επίπεδα τα τελευταία έτη. Η ακρίβεια αγγίζει τους πάντες.

Οι νέοι συνταξιούχοι πήραν μεν τις αυξήσεις που μεστοσταθμικά δεν ξεπερνούν τα 40-50 ευρώ ανά μήνα, αλλά «αντιδρούν» στη χορήγηση του επιδόματος προσωπικής διαφοράς στους παλαιούς, ισχυριζόμενοι ότι εκείνοι έλαβαν μειωμένες συντάξεις από το 2016 και μετά, παίζοντας άθελά τους, ένα παιχνίδια κοινωνικού αυτοματισμού.

Όλοι οι συνταξιούχοι πρέπει να λάβουν αυξήσεις, γιατί όλοι αντιμετωπίζουν την τεράστια ακρίβεια.
Οι ελληνικές συντάξεις είναι πολύ χαμηλές και αρά ως χαμηλοσυνταξιούχοι, οι συνταξιούχοι έχουν ανάγκη στήριξης.

Δεν είναι η πρώτη φορά που το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα διαχωρίζει τους συνταξιούχους σε παλιούς και νέους. Το ίδιο συνέβη και το 1992 με τον «νόμο Σιούφα» (ν.2084/1992) σύμφωνα με τον οποίο υπήρξαν διαφοροποιήσεις και ως προς τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης. Συνεπώς το επιχείρημα για συνταξιούχους «διαφορετικών ταχυτήτων» δεν υφίσταται.

Μια λύση θα μπορούσε να ήταν οι συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά, να λαμβάνουν κατά σταθερό τρόπο, ποσοστό της αύξησης που προβλέπει ο νόμος 4670/2020, ώστε η εξίσωση να γίνει σε βάθος χρόνου και να υπάρξουν έτσι αυξήσεις για όλους τους συνταξιούχους, με μακρύτερη χρονικά εξάλειψη της προσωπικής διαφοράς.
Ακούγεται το επιχείρημα ότι, η δαπάνη στην περίπτωση αυτή θα ήταν μεγάλη, αλλά όταν υπάρχουν δεδομένα όπως η υπέρβαση των στόχων για ΦΠΑ κατά 5 δισεκατομμύρια ευρώ, τα υπερκέρδη των τραπεζών (επιπλέον 1 δισεκατομμύριο υπερ-έσοδα) και τα κέρδη στην ενέργεια που ουσιαστικά κατά ένα μέρος μόνο έχουν φορολογηθεί, κανείς δεν μπορεί να επικαλεστεί πως …«λεφτά δεν υπάρχουν».

Η επιδοματική πολιτική είναι αναποτελεσματική. Οι συνταξιούχοι αδυνατούν να κάνουν ένα στοιχειώδη προγραμματισμό και είναι «όμηροι» συνήθως πενιχρών επιδομάτων που δεν μπορούν να λύσουν το μεγάλο οικονομικό πρόβλημα.

Είναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι, το σύνολο των συνταξιούχων χρήζει ανάγκης ενίσχυσης εισοδήματος, είτε έχει προσωπική διαφορά, είτε δεν έχει. Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι, αυτό θα πρέπει να έχει μόνιμο κα όχι προσωρινό χαρακτήρα. Στην τρέχουσα συγκυρία η μη χορήγηση αυξήσεων σε μέρος των συνταξιούχων, οδηγεί σε μείωση της αγοραστικής δύναμης των συντάξεων τους, άρα σε μείωση συντάξεων. Άλλωστε, όταν ψηφιζόταν ο «νόμος Κατρούγκαλου» δεν υπήρχε πληθωρισμός 10%, συνεπώς μιλάμε για μια τελείως διαφορετική εποχή, με άλλα προβλήματα. Η επαναφορά της 13ης σύνταξης είναι μια τέτοια ενίσχυση, που μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη, αφού το δημοσιονομικό βάρος δεν είναι απαγορευτικό.

Η παρούσα κυβέρνηση θα πέσει στην παγίδα που η ίδια δημιούργησε, αφού επιχείρησε να φορτώσει την μη χορήγηση αυξήσεων σε περισσότερους από 1 εκατομμύριο συνταξιούχους αλλά η κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα την έφερε προ των ευθυνών της.

Το επίδομα προσωπικής διαφοράς, είναι κοινωνικά αναποτελεσματικό. Έχει έρθει η ώρα, να ανοίξει η συζήτηση για την πραγματική ενίσχυση του εισοδήματος των συνταξιούχων με μόνιμο, δίκαιο και σταθερό τρόπο.

*Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος και μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ

Πηγή: ieidiseis.gr

Διαφήμιση

Κοινοποιήστε:

Διαφήμιση

Δημοφιλή

Διαφήμιση

Περισσότερα Νέα

Μέση Ανατολή: Το Ισραήλ βομβαρδίζει τη Τζαμπάλια και το Χαλέπι της Συρίας

Το Ισραήλ επεκτείνει τη «νεκρή ζώνη» στη Γάζα, παράλληλα με...

Βαθιά τραυματισμένος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τίποτα δεν είναι ίδιο πλέον όπως πριν

*Γράφει ο Βασίλης Σκουρής - Ερώτημα είναι πλέον ακόμα...

Η αποτίμηση των κομμάτων της αντιπολίτευσης που συνεργάστηκαν για την πρόταση μομφής

*Του Φοίβου κλαυδιανού - Νέα δεδομένα φαίνεται να δημιουργεί...
Διαφήμιση