*Του Κωστή Παπαϊωάννου
Η Ιταλία δίνει σήμερα σε όλους μας πολύτιμα και επώδυνα μαθήματα. Προσπάθησα να κωδικοποιήσω μερικά, σίγουρα υπάρχουν κι άλλα εξίσου σημαντικά. Είναι ώρα αναστοχασμού για όλους και όλες μας. Το μήνυμα είναι ηχηρό και τρομάζει.
- Όταν μπορεί να πάρει την εξουσία, η δεξιά δεν έχει κανένα πρόβλημα να συμπορευτεί με τους μεταφασίστες. Ένα μέρος του «κέντρου» θα πάει μαζί τους. Αυτοί που όταν τους δείχνεις τον ακροδεξιό κίνδυνο κοιτάνε το (αριστερό) δάχτυλο.
- History will teach us nothing. Να μιλάμε για φιλελεύθερη δημοκρατία και Ευρώπη δε φτάνει. Ο φασιστικός κίνδυνος δε φοβίζει όπως παλιά. Στη Γαλλία οι σημερινοί 40άρηδες μεγάλωσαν με τον τελετουργικά επαναλαμβανόμενο φόβο εκλογής του Λεπέν και της Λεπέν. Πλέον δεν τους φοβίζει.
- Όσο η αριστερά αποχρωματίζεται και αποϊδεολογικοποιείται, η ακροδεξιά διεκδικεί να εκπροσωπεί την «αντισυστημική» κοινωνική αντιπολίτευση. Μπορεί να μιλάει για ελευθερία και δικαιοσύνη και να την ακούνε τα λαϊκά στρώματα.
- Οι διάφορες εκδοχές υπερκομματικής και «απολιτικής» τεχνοκρατικής διαχείρισης των αρίστων στρώνουν τον δρόμο στην αμφισβήτηση της δημοκρατίας. Κουνάνε το δάχτυλο στις μάζες που πάνε ακροδεξιά αλλά έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την απονομιμοποίηση των θεσμών εκπροσώπησης και την ενοχοποίηση κάθε λαϊκής διεκδίκησης.
- Η αριστερά δεν κερδίζει αν εγκαταλείπει τις αιχμές της και γίνεται άχρωμη. Δεν μπορεί να απευθύνεται εξίσου σε όλους. Πρέπει να αποδείξει στους αδύναμους κι αποκλεισμένους, στα εξαθλιωμένα μεσοστρώματα ότι έχει σχέδιο. Ότι το συμφέρον και η επιβίωσή τους περιλαμβάνονται στο σχέδιο αυτό. Αν δεν τους δώσει η αριστερά δρόμο να βαδίσουν, θα πάνε ακροδεξιά.
- H ακροδεξιά δίνει και κερδίζει μάχες στους πολέμους της κουλτούρας. Πρέπει να πολεμήσουμε στις μάχες αυτές αλλά και να ξαναδώσουμε στους πολέμους αυτούς την ταξική τους διάσταση. Από την άμβλωση στη μετανάστευση και από την έμφυλη ισότητα στα δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ. Αν πολεμάμε σαν «φιλελεύθερες ελίτ» η ακροδεξιά επελαύνει κραδαίνοντας ταυτοτικές σημαίες. Ποτέ να μην υποτιμάμε τους φόβους των πολλών.
- Η αριστερά πρέπει να δηλώσει με κάθε τρόπο ότι δε νοείται συζήτηση και συνύπαρξη με καμιά εκδοχή ακροδεξιάς. Αυτό περιλαμβάνει και αυτοκριτική για το πρόσφατο παρελθόν. Ο ακροδεξιός εχθρός του δεξιού αντιπάλου μου δεν είναι φίλος μου.
- Η αποχή των νέων είναι ο μεγάλος εχθρός. Η αριστερά στην Ελλάδα πρέπει να βάλει πρώτο στόχο να πάνε οι νέοι στις κάλπες. Να συνδέσει τους δικούς τους αγώνες με την εκλογική συμμετοχή.
- Στην Ευρώπη αλλού τα δεξιά κόμματα διολισθαίνουν στην ακροδεξιά, αλλού συνεργάζονται με κόμματα της ακροδεξιάς. Στην Ουγγαρία είναι ο πρώτος δρόμος, στην Ιταλία ο δεύτερος. Στην Ελλάδα, αν δεν υπάρξει ανάχωμα, ο πρώτος διεκδικεί να οδηγήσει πάλι στον δεύτερο.
- Στην Ιταλία δεν θέλησαν ή δε μπόρεσαν να συγκροτήσουν ενιαίο μέτωπο απέναντι στη συμμαχία δεξιάς – ακροδεξιάς. Το μεγαλύτερο μάθημα είναι αυτό. Να ανοιχτούμε τώρα με θάρρος στη συζήτηση για το ενιαίο δημοκρατικό μέτωπο. Ο χειμώνας που έρχεται θα το καταστήσει απόλυτη ανάγκη.
* Ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι εκπαιδευτικός, ιστορικός και πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας την περίοδο 1996-2003. Από το 2006 ώς το 2015 εκλεγόταν πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (2015-2016).
*Άρθρο στο news247.gr
