Αν στις ευρωεκλογές επιβεβαιωθούν τα «μικρά εκλογικά οχυρά» των κομμάτων της προοδευτικής αντιπολίτευσης, τότε το στοίχημα της επόμενης μέρας θα είναι η επανίδρυση της μεγάλης προοδευτικής παράταξης, μέσα από τη συνένωση και τη σύμπραξη δυνάμεων όλου του προοδευτικού τόξου, δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της άλλης Αριστεράς, της οικολογίας και του πολιτικού φιλελευθερισμού.
Περίεργη και μελαγχολική εποχή.
Οι παλιές βεβαιότητες τελείωσαν. Ένας κόσμος δυσανάγνωστος και γεμάτος κινδύνους προβάλλει. Για τον πλανήτη, την Ευρώπη και ειδικότερα για τη χώρα μας. Ένας κόσμος δημιούργημα της «εξτρεμιστικής» παγκοσμιοποίησης, της ταπείνωσης του ανθρώπινου και της αποθέωσης του αγοραίου, του διασυνδεδεμένου σε πλανητική κλίμακα ατομικού καταναλωτικού προτύπου, της ανέλεγκτης πληροφορίας και της απολίτικης «καινοτομίας», μακριά από θεσμικούς ελέγχους.
Μέσα σε αυτό το γενικότερο πλαίσιο, μπορεί κάποιος να διακρίνει τις δύσμορφες όψεις που αναδύονται στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της πατρίδας μας.
Η αποδιάρθρωση της κοινωνικής συνοχής εντείνεται καθημερινά, καθώς η αύξηση της φτώχειας και των οικονομικών ανισοτήτων δεν επιτρέπουν να αναπνεύσει μεγάλος αριθμός πολιτών, μετά από μακρά περίοδο κρίσεων, δημοσιονομικής, επιδημιολογικής και ενεργειακής. Στην ίδια κατεύθυνση συμβάλλει η καταστροφική έλλειψη ενός συνεκτικού συστήματος αξιών, που καθοδηγεί την κοινωνική συμπεριφορά των ανθρώπων, η έλλειψη μιας μικρής βίβλου πίστης σε αρχές, που ανυψώνουν τον άνθρωπο από την τυραννία της απελπισμένης μοναξιάς στο ύψος της λυτρωτικής ελπίδας και της συμμετοχής σε συλλογικούς σκοπούς. Όσο ξεθωριάζει ο ρόλος της οικογένειας και του σχολείου στην αναπαραγωγή των πιο ευγενικών στιγμών της ιστορικής μνήμης, των πιο ανθρωπιστικών παραδόσεων ενός έθνους, όσο απουσιάζουν από τη διαμόρφωση σύγχρονης αξιακής ταυτότητας, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες κοινωνικής παραζάλης. Ας δούμε μόνον την αύξηση της γενικότερης βίας, της έμφυλης βίας, της βίας των ανηλίκων και σε βάρος των ανηλίκων.
Η δεύτερη δύσμορφη όψη είναι η οικονομική δυστοπία. Μια χώρα χωρίς αναπτυξιακό παραγωγικό μοντέλο, εγκλωβισμένη για μεγάλα χρονικά διαστήματα της νεότερης ιστορίας της ανάμεσα σε χρεοκοπίες και οικονομικές εξαρτήσεις, εγκλωβισμένη σε ένα δράμα με δύο πρωταγωνιστές : την συνήθη πολιτική παράταξη που είναι υπαίτια των χρεοκοπιών και της εξάρτησης και τη δημοκρατική παράταξη που καλείται κάθε φορά να διασώσει και συχνά γίνεται παρανάλωμα του εκλογικού πυρός. Δεν έχουμε παρά να διαβάσουμε προσεκτικά την ιστορία των οικονομικών περιπετειών μας από τον Χαρίλαο Τρικούπη μέχρι και την πρόσφατη δημοσιονομική κρίση. Μια χώρα, που το 2024, έχει συνολικό δημόσιο χρέος 406 δις ευρώ από 334 δις ευρώ το 2018, που έχει ιδιωτικό χρέος 371 δις ευρώ και που θα κληθεί πιθανότατα σε νέες δημοσιονομικές προσαρμογές, όταν σύντομα τεθούν σε ισχύ οι νέοι αυστηροί κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά τη λήξη της ρήτρας διαφυγής.
Το χειρότερο όλων, η αποδιάρθρωση της κοινωνικής συνοχής και η οικονομική δυστοπία συνοδεύονται από την αποκαθήλωση της πολιτικής, από την καταβαράθρωση της εμπιστοσύνης των πολιτών στο πολιτικό σύστημα και στους κρατικούς θεσμούς. Αν δεν υπάρχει κάποιος να τον πιστέψεις, κατακρημνίζεσαι στην αδιαφορία του περιθωρίου και της αποχής. Σε αυτήν την κατάσταση συμβάλλει τα μέγιστα η κυβέρνηση της Δεξιάς. Διευρύνει τις ανισότητες, με την αναδιανομή του πλούτου υπέρ των λίγων ισχυρών, με την αύξηση της ανασφάλειας των πολλών, με την μετατροπή της κοινωνίας σε κοινωνία πενιχρών έκτακτων βοηθημάτων, τα οποία αποδέχεται αναγκαστικά ένας λαός απορφανισμένος από κάθε ίχνος πίστης και αισιοδοξίας. Στους συγκαιρινούς μας θα ηχούσαν περίεργα τα λόγια του Πλάτωνα ότι η πιο ευχάριστη ασχολία για τον καθένα θα ήταν να διευθετεί τις υποθέσεις του χωρίς αδικία. Κυρίως, όμως, αυτή η κυβέρνηση ανήγαγε σε επιστήμη την αδιαφάνεια, την έλλειψη λογοδοσίας, την υπονόμευση ατομικών δικαιωμάτων, την περιγραφή του Συντάγματος, την συγκάλυψη της αλήθειας, τη ματαίωση του κράτους δικαίου. Κραυγάζουν όλα τα παραδείγματα. Από τις υποκλοπές, μέχρι την τραγωδία των Τεμπών. Από την μεταχείριση Ανεξαρτήτων Αρχών, μέχρι το γιάγμα των προσωπικών δεδομένων εκλογέων.
Η αποκαρδιωτική εικόνα ολοκληρώνεται από την ύπαρξη μιας αντιπολίτευσης, κατώτερης των περιστάσεων και των αναγκών ενός έθνους. Η προοδευτική αντιπολίτευση, κατακερματισμένη σε μικρά εκλογικά οχυρά, αδυνατεί να εμφανισθεί ως αξιόπιστη, εναλλακτική κυβερνητική λύση. Φθόγγους γνωρίζει, δεν γνωρίζει να συντάξει συνεκτικό πρόγραμμα για ένα ελπιδοφόρο μέλλον του τόπου και του λαού μας. Αλλά, για να κυβερνήσεις πρέπει να ξαναγίνεις μεγάλος, φορτωμένος με πειστικές ιδέες για το πώς μπορεί να αλλάξει η μοίρα των πολιτών προς το καλύτερο.
Αν στις ευρωεκλογές επιβεβαιωθούν τα «μικρά εκλογικά οχυρά» των κομμάτων της προοδευτικής αντιπολίτευσης, τότε το στοίχημα της επόμενης μέρας θα είναι η επανίδρυση της μεγάλης προοδευτικής παράταξης, μέσα από τη συνένωση και τη σύμπραξη δυνάμεων όλου του προοδευτικού τόξου, δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της άλλης Αριστεράς, της οικολογίας και του πολιτικού φιλελευθερισμού. Η χώρα δεν μπορεί να παραμείνει δέσμια μιας πραγματικότητας, ίδιας με αυτήν που φιλοτέχνησε ο Μονταίνιος στο δοκίμιό του περί ματαιότητας από το βάθος του 16ου αιώνα: «Σε μια εποχή όπου το να κάνεις κακό είναι τόσο κοινό, είναι σχεδόν αξιέπαινο να κάνεις κάτι άχρηστο». Με υψηλό αίσθημα ευθύνης θα αρνηθούμε και το κακό και το άχρηστο. Οφείλουμε να αναζητήσουμε τη μεγάλη δημοκρατική και πατριωτική παράταξη που μπορεί να σαλπίσει την αναγγελία μιας νέας, δίκαιης εποχής.
Πριν από λίγα χρόνια, σε ένα άρθρο μου με τίτλο « Το χρονικό διάσελο της Κεντροαριστεράς» σημείωνα τα ακόλουθα:
« Η χώρα βρίσκεται σε χρονικό διάσελο, για να χρησιμοποιήσω την επιτυχή έκφραση του Ράϊνχαρντ Κοζέλεκ. Δηλαδή, βρίσκεται σε ένα ξέφωτο ανάμεσα στην παλαιά εποχή και τη νέα εποχή, ανάμεσα στον ορίζοντα του βιωμένου παρελθόντος και στον ορίζοντα του μέλλοντος που πρέπει να διαμορφωθεί, έναν ορίζοντα σχετικά άγνωστο της επερχόμενης εποχής, για την οποία η μόνη βεβαιότητά μας είναι ότι, όταν εγκατασταθεί, θα έχουν ανατραπεί οι πνευματικοί, πολιτικοί και διανοητικοί κώδικές μας.
Η Κεντροαριστερά βρίσκεται στο δικό της χρονικό διάσελο. Από την ικανότητά της να κατανοήσει τις αναγκαιότητες και να ορίσει έναν ορίζοντα βάσιμων προσδοκιών για την προοπτική της χώρας και των πολιτών, θα εξαρτηθεί όχι μόνον η δική της επιτυχία, αλλά και η επιτυχία της εθνικής μας πορείας προς το μέλλον».
Επαναλαμβάνω και σήμερα, λέξη προς λέξη, ακριβώς τα ίδια.
Απευθύνομαι στο σύνολο των προοδευτικών δυνάμεων και τις καλώ να σκεφτούν την αγωνιώδη προσδοκία της μεγάλης πλειοψηφίας των Ελλήνων πολιτών για περισσότερη αξιοπρέπεια, δικαιοσύνη και Δημοκρατία. Τις καλώ να σκεφτούν ότι μόνο μια μεγάλη δημοκρατική παράταξη μπορεί να απαντήσει, με συμμαχίες στα όρια της Ευρώπης, στον οικονομικό “εξτρεμισμό” της παγκοσμιοποίησης. Μόνο μια μεγάλη δημοκρατική παράταξη μπορεί να επιχειρήσει εκ νέου τη “διόρθωση” των αγορών προς τις ανάγκες της Δημοκρατίας και της κοινωνίας, να μετατρέψει το πρωτείο της οικονομίας σε πρωτείο της πολιτικής, μέσω του δημοκρατικού επανελέγχου των εθνικών αποφάσεων.
Να μη διστάσει κανείς μπροστά στην απόφαση και την ευθύνη. Όσοι θελήσουν να παραμείνουν μικροτιτλούχοι και αρχηγοί μηχανισμών, ας αρκεστούν στο σχόλιο του Οβιδίου :
« Γέλασα βλέποντας ότι οι πονηριές μπορούσαν να αποτύχουν».
(Ο Χάρης Καστανίδης είναι πρώην υπουργός)
Πηγή: dnews.gr
