*Της Αντιγόνης Ζούντα –
Έντονη και άμεση ήταν η αντίδραση των αγορών πετρελαίου και φυσικού αερίου στον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς, που κινήθηκαν ανοδικά στις χθεσινές χρηματιστηριακές συνεδριάσεις, εγείροντας νέους φόβους για πιέσεις στις τιμές και μάλιστα ενόψει χειμώνα.
Οι μεγαλύτερες ανησυχίες αναλυτών και ειδικών εστιάζουν στην πιθανή εμπλοκή γειτονικών χωρών καθώς και στην ενδεχόμενη μακρά διάρκεια των συγκρούσεων, οδηγώντας σε μια ευρύτερη ανάφλεξη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, που μετρά περίπου το 1/3 των παγκόσμιων προμηθειών πετρελαίου. Χθες το πρωί η τιμή του πετρελαίου τύπου brent έφτασε μέχρι τα 89 δολάρια το βαρέλι, αυξημένη κατά περισσότερο από 5% σε σχέση με το κλείσιμο της προηγούμενης εβδομάδας (84,48 δολάρια), αποκλιμάκωση που προσδοκούσαν οι αγορές μετά το ράλι του Σεπτεμβρίου με τιμές που ξεπέρασαν και τα 96 δολάρια. Οι περικοπές στην προσφορά των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του OPEC+, τα μειωμένα αποθέματα και η σταδιακή ενίσχυση της ζήτησης έχουν ήδη εντοπιστεί ως βασικοί παράγοντες για την άνοδο των τιμών του πετρελαίου έως το τέλος του έτους. Όμως μια νέα γεωπολιτική αναταραχή, όπως αυτή που εξελίσσεται στο Ισραήλ, θεωρείται πιθανό να πυροδοτήσει ένα νέο ράλι, ιδίως αν ο πόλεμος επεκταθεί και στις γειτονικές χώρες και εμπλέξει και συμμάχους τους, καθώς οι άμεσα εμπλεκόμενοι δεν είναι μεγάλοι παραγωγοί πετρελαίου. Μια ενδεχόμενη εμπλοκή του πετρελαιοπαραγωγού Ιράν, που ήδη φέρεται ότι είχε ρόλο στην αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς, μπορεί να επιφέρει αυστηρότερους περιορισμούς στις επιβληθείσες, υπό ένα καθεστώς ανοχής, από τις ΗΠΑ κυρώσεις, προκαλώντας άμεσα διαταραχές στις ροές πετρελαίου στις διεθνείς αγορές. Εκτός από τον ρόλο-κλειδί του Ιράν, η προσέγγιση Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ μάλλον απομακρύνεται, όπως και η προσδοκία για πρόωρη χαλάρωση των περικοπών στην παραγωγή πετρελαίου από το Ριάντ.
Η Goldman Sachs, πάντως, επιμένει στην πρόβλεψή της για τιμή πετρελαίου brent στα 100 δολάρια/βαρέλι έως τον προσεχή Ιούνιο, ενώ και μόνο η αύξηση της επισφάλειας και του ρίσκου στην αγορά δίνει ώθηση στις τιμές. Στο μεταξύ, ο OPEC στην έκθεσή του για το 2023 και τις προοπτικές της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου, που δημοσιοποιήθηκε χθες, «βλέπει» αύξηση της ζήτησης κατά 16,5% έως το 2045, συγκριτικά με το 2022, φτάνοντας στα 116 εκατ. βαρέλια ημερησίως (από 109,8 εκατ.).
Φυσικό αέριο
Παράλληλα, αύξηση κοντά στο 10% παρουσίασε χθες και η τιμή του φυσικού αερίου στο ολλανδικό χρηματιστήριο αναφοράς της Ευρώπης (TTF), που «πέταξε» ακόμα και πάνω από τα 43 ευρώ ανά μεγαβατώρα, από τα περίπου 38,2 ευρώ του κλεισίματος της περασμένης Παρασκευής. Οι νέες πιέσεις στις τιμές του αερίου συνδέονται και με την άνοδο του πετρελαίου λόγω των εξελίξεων στο Ισραήλ, αλλά και τη διαρροή σε αγωγό στην περιοχή της Βαλτικής, ενώ επανέρχεται η αβεβαιότητα για την παγκόσμια προμήθεια LNG, με τα συνδικάτα στη μακρινή Αυστραλία να ετοιμάζονται για νέες απεργιακές κινητοποιήσεις στα εργοστάσια LNG της Chevron.
Το Ισραήλ είναι σημαντικός παραγωγός αερίου, που όμως δεν προμηθεύει την Ευρώπη, ενώ σε συναγερμό βρίσκονται οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, όπως η αμερικανική Chevron και η ελληνική Energean που παρακολουθούν τις εξελίξεις.
Ελληνικές αγορές
Οι αιφνίδιες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και οι νέες πιέσεις που δέχεται το αργό πάγωσαν και την ελληνική αγορά, που υποδέχτηκε την αποκλιμάκωση στις τιμές της αμόλυβδης σε επίπεδα κάτω των 2 ευρώ, μετά από εβδομάδες, με πραγματική ανακούφιση, παρά τη διατήρηση ακόμα των υψηλών τιμών στο diesel. Με μόλις τέσσερις μέρες να απομένουν για την πρεμιέρα του πετρελαίου θέρμανσης, μετά τα τελευταία γεγονότα οι προβλέψεις είναι δύσκολες και οι εμπλεκόμενοι παρακολουθούν μέρα με τη μέρα τις διακυμάνσεις του μαύρου χρυσού.
Εξάλλου, ανοδικά κινούνται και οι χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος στην Ευρώπη σήμερα με την ελληνική αγορά σε υψηλά επίπεδα (στην τρίτη θέση) με 138,62 ευρώ/μεγαβατώρα, έναντι 123,27 ευρώ χθες και διψήφιων αριθμών το σαββατοκύριακο.
Πηγή: avgi.gr
