«Η μαμά έφυγε» έγραψε ο γιος της στο instagram, κοινοποιώντας τον θάνατό της. Ναι, η μαμά του έφυγε από τη ζωή. Ναι, μια αγαπημένη τραγουδίστρια, σύμβολο για κάποιους από εμάς της γαλλικής κομψότητας και ελευθερίας. Ναι, η Φρανσουάζ Αρντί πέθανε την Τρίτη 11/6, στα 80 της χρόνια, ενώ για πολλά χρόνια υπέφερε από καρκίνο των λεμφαδένων.
Οσο μεγάλωνε τόσο ομόρφαινε αυτή η γυναίκα. Μέσα κι έξω. Μοναδική και τόσο Γαλλίδα – κι ας ακούγεται στερεοτυπικό. Η Φρανσουάζ Αρντί κατόρθωσε από την πρώτη κιόλας εμφάνιση στη γαλλική τηλεόραση το 1962 (φορώντας ένα πράσινο πουλόβερ με λαιμόκοψη V, αντεστραμμένο) να ξεφύγει από κάθε στερεότυπο, καταθέτοντας ταυτόχρονα μια διαχρονικότητα στην ιδιαιτερότητά της. Και, ναι, αυτό είναι απολύτως θηλυκό και απολύτως φεμινιστικό. Το χαρακτηριστικό κούρεμά της, τα γκρι μάτια της, τα statement πανωφόρια και οι μίνι φούστες της, η καθαρότητα της φωνής της, όλα ήταν τόσο εύθραυστα, τρυφερά και δυναμικά παράλληλα, που η ίδια κέρδισε από πολύ νωρίς τόσο το μουσικό στερέωμα όσο και αυτό της μόδας. Καμία επιτήδευση, ούτε στο στιλ ούτε στους στίχους των τραγουδιών της: η απλότητα, η άνεση και η κομψότητα, σε ένα επίπεδο πάνω από το κατεστημένο των ίδιων των χαρακτηρισμών αυτών, τη συνόδεψαν για όλη της τη ζωή. Η οποία τελείωσε χθες…
Εύθραυστη και δυναμική ώς το τέλος: ενώ αντιμετώπιζε για χρόνια σοβαρά προβλήματα με τον καρκίνο, έχοντας σχεδόν χάσει τη φωνή της, με έντονους πόνους, δεν δίστασε να δηλώσει το 2021 πως η Γαλλία «είναι μια απάνθρωπη χώρα», με αφορμή την απαγόρευση της ευθανασίας από το γαλλικό κράτος. Φυσικά, τίποτα δεν είναι τυχαίο: το φαινομενικά αυτό αθώο και πανέμορφο κορίτσι γεννήθηκε αγωνίστρια. Ηρθε στη ζωή κατά τη διάρκεια μιας αεροπορικής επιδρομής στο κατεχόμενο από τους ναζί Παρίσι το 1944 και μεγάλωσε μαζί με τη μητέρα της. Σε ηλικία 16 ετών έλαβε την πρώτη της κιθάρα ως δώρο και άρχισε να γράφει τα δικά της τραγούδια. Το 1961 υπέγραψε με την Disques Vogue.
Επηρεασμένη από τις κλασικές γαλλικές «ελαφρές» μπαλάντες, αλλά και από τα τότε αναδυόμενα, πιο αιχμηρά στιλ της ποπ και του ροκ εν ρολ, η Αρντί έγινε η κύρια εκπρόσωπος της yé-yé στη Γαλλία (ονομάστηκε έτσι εξαιτίας του «yeah» που φώναζαν τα αγγλόφωνα συγκροτήματα). Το τραγούδι της «Tous les garçons et les filles», το οποίο πούλησε περισσότερα από 2,5 εκατ. αντίτυπα, μέσα σε μια νύχτα την καθιέρωσε ως το απόλυτο είδωλο της yé-yé μουσικής. Ακολούθησαν τα «Je Suis D’Accord» και «Le Temps de L’Amour», ενώ η ίδια ηχογράφησε και σε άλλες γλώσσες. Η καθαρότητα του στιλ της την έκανε μούσα σχεδιαστών όπως ο Ιβ Σεν Λοράν και ο Πάκο Ραμπάν, όπως και διάσημων φωτογράφων (Ρίτσαρντ Αβεντον, Ντέιβιντ Μπέιλι, Ουίλιαμ Κλέιν).
Αργότερα, η σχεδιάστρια Ρέι Καβακούμπο θα ονόμαζε τη μάρκα της Comme des Garçons από έναν στίχο σε ένα τραγούδι της Αρντί. Ηταν αντικείμενο θαυμασμού αστέρων όπως οι Rolling Stones και ο David Bowie. Ο Bob Dylan έγραψε ένα ποίημα για αυτήν στις σημειώσεις του άλμπουμ του 1964 «Another Side of Bob Dylan», που αρχίζει: «Για τη Françoise Hardy, στην άκρη του Σηκουάνα, όπου μια τεράστια σκιά της Notre Dame προσπαθεί να αρπάξει το πόδι μου…». Επίσης συνεργάστηκε με σημαντικούς σκηνοθέτες (Γκοντάρ, Βαντίμ, Φρανκενχάιμερ κ.ά.).
Κάποια στιγμή τη ρώτησαν αν είχε μετανιώσει για κάτι στη ζωή της. Και η Αρντί απάντησε: «Η ζωή είναι μια σχολή μύησης όπου μαθαίνουμε μέσα από λάθη και δοκιμασίες που προσπαθούν να μας κάνουν να καταλάβουμε καλύτερα όσα δεν είχαμε καταλάβει μέχρι τότε. Οι στιγμές που συμπεριφέρθηκα άσχημα οφείλονταν σε ασυνειδησία, άγνοια, εγωισμό. Ωστόσο γίνομαι καλύτερη, γιατί υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που ξεπερνούν τις δυσκολίες δίχως κακία και μίσος. Από αυτούς παραδειγματίζομαι».
*n.ralli@efsyn.gr (Νόρα Ράλλη)
Πηγή: efsyn.gr
