*Του Άρη Χατζηγεωργίου
Νέες υποσχέσεις για φορολόγηση των τεράστιων υπερκερδών από τις εταιρείες προμήθειας ηλεκτρισμού χθες από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Σκρέκα, ο οποίος, όμως, ακόμη δεν έχει αποφασίσει να εισπράξει το 90% των υπερκερδών από την παραγωγή, όπως είχε υποσχεθεί στη Βουλή ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης τον περασμένο Μάρτιο.
Την ύπαρξη των νέων αυτών υπερκερδών παραδέχθηκε ο κ. Σκρέκας σε συνέντευξη Τύπου –την πρώτη μετά από έναν ολόκληρο χρόνο– ενώπιον των δημοσιογράφων που ασχολούνται με τα ενεργειακά θέματα. Με τη νέα αυτή κατηγορία υπερκερδών ασχολήθηκε χθες σε άρθρο της η «Εφ.Συν.» («Χαμηλή τάση με… πανύψηλα κέρδη»), φέρνοντας ως παράδειγμα τον Σεπτέμβριο που τελείωσε πριν από λίγες μέρες, κατά τη διάρκεια του οποίου οι εταιρείες προμήθειας στη λιανική εφάρμοσαν πανάκριβα τιμολόγια, με πρώτη και καλύτερη την ΔΕΗ που πλησίασε τα 800 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Απεδείχθη, όμως, εκ των υστέρων, ότι οι ίδιες εταιρείες είχαν κάνει λάθος στις προβλέψεις τους για το πόσο ακριβά θα αγόραζαν την ενέργεια από το Χρηματιστήριο.
Χονδρικά… κέρδη
Οπως αναφέραμε και χθες, η μέση χονδρική τιμή με βάση τα ημερήσια δελτία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας ήταν τον Σεπτέμβριο 416 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Το χάσμα είναι προφανώς τεράστιο ακόμη και αν συνυπολογισθούν κάποια κόστη λειτουργίας και το εύλογο κέρδος. Υπολογίζεται ότι μόνο από τη χαμηλή τάση (νοικοκυριά-μικρές επιχειρήσεις) οι εταιρείες προμήθειας αποκόμισαν τον Σεπτέμβριο 500 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, για να εισπράξουν αυτά τα υπερκέρδη, οι εταιρείες λιανικής αξιοποίησαν μέρος της κρατικής επιδότησης που έφτασε μόνο τον Σεπτέμβριο τα 1,9 δισ. ευρώ.
Το θέμα τέθηκε και ξανατέθηκε χθες στον Κ. Σκρέκα, ο οποίος επαναλάμβανε τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης να στηρίζει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις με τους μηχανισμούς ανάκτησης των υπερεσόδων από τους παραγωγούς.
Το περίπλοκο αυτό σύστημα, όπου εταιρείες είναι ταυτόχρονα παραγωγοί και προμηθευτές ρεύματος, με αποτέλεσμα να μπορούν μέσα από τη μία δραστηριότητα να αποκρύπτουν τα κέρδη της άλλης, ενώ οι τιμές διαμορφώνονται χρηματιστηριακά και δεν γίνονται έλεγχοι αισχροκέρδειας, έχει απασχολήσει πολλές φορές την επικαιρότητα μετά το καλοκαίρι του 2021 και όσο φούντωνε η ενεργειακή κρίση.
Ενα από τα χαρακτηριστικότερα επεισόδια αφορούσε τα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας ειδικά τον περασμένο χειμώνα και πριν εφαρμοστούν τα «πλαφόν» στις τιμές βάσει των οποίων εισπράττουν από τον Ιούλιο. Ειδικοί εμπειρογνώμονες έθεταν το ζήτημα από τον Σεπτέμβριο του 2021, αλλά έφτασε Μάρτιος για να υποσχεθεί στη Βουλή ο Κυρ. Μητσοτάκης ότι τα υπερκέρδη αυτά θα φορολογηθούν με 90%. Λίγο καιρό αργότερα, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) εμφανίστηκε επίσης στη Βουλή και ανακοίνωσε ότι υπολόγισε τα υπερκέρδη αυτά στο ύψος των 927 εκατομμυρίων ευρώ για το εξάμηνο Οκτωβρίου 2021-Μαρτίου 2022.
Ομως, η κυβέρνηση έδωσε εντολή να αφαιρεθούν από τα υπερκέρδη αυτά τα κόστη που είχαν αναλάβει οι εταιρείες από την προμήθεια, δίνοντας π.χ. εκπτώσεις στους πελάτες τους. Στο ίδιο διάστημα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αλέξης Τσίπρας ανέφερε στη Βουλή ότι τα υπερκέρδη βάσει των δικών του υπολογισμών ήταν 1,4 δισ., αναφερόμενος, όμως, στο διάστημα Ιουλίου 2021-Φεβρουαρίου 2022.
Το αποτέλεσμα όλης αυτής της διελκυστίνδας είναι ότι ακόμη και σήμερα δεν έχει καταλογιστεί ούτε ένα ευρώ από υπερκέρδη που μπορεί να έχουν επιτευχθεί έναν ολόκληρο χρόνο πριν. Οταν ρωτήθηκε χθες ο κ. Σκρέκας, παραδέχθηκε ότι υπάρχει καθυστέρηση στα στοιχεία που πρέπει να στείλουν οι εταιρείες. Ανέφερε, μάλιστα, ότι η καθυστέρηση αφορά ειδικότερα τα στοιχεία για το τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου 2022 και όχι το προηγούμενο εξάμηνο. Κατέληξε λέγοντας ότι γίνεται προσπάθεια να καταλήξουν κάπου οι διαδικασίες και να γίνουν οι σχετικοί καταλογισμοί τον ερχόμενο Νοέμβριο.
Οι πηγές…
Το θέμα είναι ότι η ίδια η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί πως ένα μέρος των επιδοτήσεων θα καλύπτονται από τη φορολόγηση των υπερκερδών. Η «Εφ.Συν.» ρώτησε χθες τον κ. Σκρέκα ποιες είναι οι πηγές των 7 δισ. ευρώ που έχουν δοθεί από τις αρχές του 2022 ως κρατική επιδότηση στους λογαριασμούς ρεύματος. Απάντησε ότι το 1,5 δισ. προέρχεται από τον κρατικό προϋπολογισμό (χρήματα των φορολογουμένων) και τα υπόλοιπα 5,5 δισ. από τα δικαιώματα ρύπων, τα υπερέσοδα των παραγωγών κ.λπ.
Είναι ευνόητο ότι, εάν είχαν φτάσει χρήματα από άλλες πηγές (όπως τα υπερκέρδη που αναφέρουμε παραπάνω), θα είχε επιβαρυνθεί λιγότερο ο προϋπολογισμός ή θα είχε επιτευχθεί μεγαλύτερη επιδότηση και ανακούφιση για τους καταναλωτές ρεύματος. Σε εκκρεμότητα παραμένουν και τα υπερκέρδη της ΔΕΠΑ Εμπορίας (326 εκατ. το 2021 έναντι 26 το 2020) για τα οποία ο κ. Σκρέκας είπε ότι θα φορολογηθούν με 33%.
Πηγή: efsyn.gr
