Η 18η Δεκεμβρίου έχει ανακηρυχθεί από τα Ηνωμένα Έθνη ως Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών, σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η εκστρατεία του ΟΗΕ για την προστασία του παγκόσμιου μετανάστη. Η επιλογή αυτή της ημερομηνίας σχετίζεται με την υιοθέτηση από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ της «Διεθνούς Συνθήκης για την Προστασία των Δικαιωμάτων όλων των Μεταναστών Εργατών και των μελών των Οικογενειών τους» στις 18 Δεκεμβρίου 1990.
Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι η πανδημία μπορεί να έχει επιβραδύνει την αύξηση του αποθέματος διεθνών μεταναστών κατά περίπου δύο εκατομμύρια έως τα μέσα του 2020, 27% λιγότερο από την αναμενόμενη ανάπτυξη από τα μέσα του 2019, σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Η αύξηση του αριθμού των διεθνών μεταναστών ήταν ισχυρή τις τελευταίες δύο δεκαετίες, φθάνοντας τα 281 εκατομμύρια άτομα που ζουν εκτός της χώρας καταγωγής τους το 2020, από 173 εκατομμύρια το 2000 και 221 εκατομμύρια το 2010. Επί του παρόντος, οι διεθνείς μετανάστες αντιπροσωπεύουν περίπου το 3,6% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Το θέμα της Διεθνούς Ημέρας Μεταναστών για το 2021 αναφέρεται στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ανθρώπινης κινητικότητας.
Οι μετανάστες συμβάλλουν με τις γνώσεις, τα δίκτυα και τις δεξιότητές τους στη δημιουργία ισχυρότερων, πιο ανθεκτικών κοινοτήτων. Το παγκόσμιο κοινωνικό και οικονομικό τοπίο μπορεί να διαμορφωθεί μέσω σημαντικών αποφάσεων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών που παρουσιάζονται από την παγκόσμια κινητικότητα και τους ανθρώπους εν κινήσει.
Το Παγκόσμιο Σύμφωνο για την Ασφαλή, Ομαλή και Τακτική Μετανάστευση προσφέρει την ευκαιρία και καθοδήγηση για την πραγματοποίηση της ανθρώπινης κινητικότητας και την αξιοποίηση των ευκαιριών που παρουσιάζει.
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) έχει βοηθήσει εκατομμύρια μετανάστες από τότε που ιδρύθηκε πριν 70 χρόνια με σκοπό την στήριξη του τεράστιου αριθμού Ευρωπαίων που εκτοπίστηκαν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και συνεχίζει να πρωτοστατεί στην προώθηση μιας ανθρώπινης και εύρυθμης διαχείρισης της μετανάστευσης προς όφελος όλων, συμπεριλαμβανομένων των κοινοτήτων προέλευσης, διέλευσης και προορισμού.
Η Διεθνής Ημέρα Μεταναστών συμπίπτει φέτος με τα 70 χρόνια από τη διάσκεψη των Βρυξελλών που οδήγησε στην ίδρυση της οργάνωσης που, το 1989, μετονομάστηκε σε Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης. Ένα ευρύ φάσμα παραγόντων συνεχίζει να καθορίζει την κίνηση των ανθρώπων. Οι μετακινήσεις αυτές είναι είτε εθελοντικές είτε αναγκαστικές ως αποτέλεσμα του αυξημένου μεγέθους και της συχνότητας των καταστροφών, των οικονομικών προκλήσεων και της ακραίας φτώχειας ή συγκρούσεων. Περίπου 281 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν διεθνείς μετανάστες το 2020, αντιπροσωπεύοντας το 3,6% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Σύμφωνα με τον ΔΟΜ, όλα αυτά θα επηρεάσουν σημαντικά τα χαρακτηριστικά και την κλίμακα της μετανάστευσης στο μέλλον και θα καθορίσουν τις στρατηγικές και τις πολιτικές που πρέπει να αναπτύξουν οι χώρες προκειμένου να αξιοποιήσουν το δυναμικό της μετανάστευσης διασφαλίζοντας παράλληλα την προστασία των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών.
Η έκθεση International Migration 2020 Highlights, από το Τμήμα Πληθυσμού του Τμήματος Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (UN DESA), παρέχει τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις του αριθμού των διεθνών μεταναστών ανά χώρα προορισμού, καταγωγής, ηλικίας και φύλου για όλες τις χώρες και περιοχές του κόσμου.
Ο κ. Liu Zhenmin, Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ για Οικονομικές και Κοινωνικές Υποθέσεις, δήλωσε:
«Η έκθεση επιβεβαιώνει ότι η μετανάστευση αποτελεί μέρος του σημερινού παγκοσμιοποιημένου κόσμου και δείχνει πώς η πανδημία του COVID-19 έχει επηρεάσει τα μέσα διαβίωσης εκατομμυρίων μεταναστών και των οικογενειών τους και υπονόμευσε την πρόοδο για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης».
Η έκθεση, σύμφωνα με το ΑΠΕ – ΜΠΕ, διαπίστωσε ότι τα δύο τρίτα όλων των διεθνών μεταναστών ζουν σε μόλις 20 χώρες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής παρέμειναν ο μεγαλύτερος προορισμός, φιλοξενώντας 51 εκατ. διεθνείς μετανάστες το 2020, ίσο με το 18% του συνόλου του κόσμου. Η Γερμανία φιλοξένησε τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό μεταναστών παγκοσμίως, με περίπου 16 εκατ., ακολουθούμενη από τη Σαουδική Αραβία (13 εκατ.), τη Ρωσική Ομοσπονδία (12 εκατ.) και το Ηνωμένο Βασίλειο (9 εκατ.).
Η Ινδία βρέθηκε στην κορυφή της λίστας των χωρών με τη μεγαλύτερη διασπορά το 2020, με 18 εκατ. άτομα από την Ινδία να ζουν εκτός της χώρας γέννησής τους.
Άλλες χώρες με μεγάλη διακρατική κοινότητα ήταν το Μεξικό και η Ρωσική Ομοσπονδία (11 εκατ. η καθεμία), η Κίνα (10 εκατ.) και η Συρία (8 εκατ.).
Οι διασπορές συμβάλλουν στην ανάπτυξη των χωρών καταγωγής τους μέσω της προώθησης των ξένων επενδύσεων, του εμπορίου, της πρόσβασης στην τεχνολογία και της χρηματοοικονομικής ένταξης.
Ωστόσο, σύμφωνα με προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, η πανδημία της Covid 19 μπορεί να μειώσει τον όγκο των εμβασμάτων που αποστέλλονται σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος από 548 δισ. δολάρια ΗΠΑ το 2019 σε 470 δισ. δολάρια ΗΠΑ το 2021, μείωση κατά 78 δισ. δολάρια ΗΠΑ ή 14%.
Η απώλεια έχει επηρεάσει τα μέσα διαβίωσης εκατομμυρίων μεταναστών και των οικογενειών τους, εμποδίζοντας την πρόοδο στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης. Θα χρειαστούν εθνικές στρατηγικές και διεθνής συνεργασία για τον μετριασμό των επιπτώσεων αυτής της απώλειας.
Μεταξύ των μεγάλων περιοχών του κόσμου, ο μεγαλύτερος αριθμός διεθνών μεταναστών το 2020 διέμενε στην Ευρώπη, με συνολικά 87 εκατ.. Η Βόρεια Αμερική φιλοξένησε τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό μεταναστών, με σχεδόν 59 εκατομμύρια. Ακολούθησαν η Βόρεια Αφρική και η Δυτική Ασία με συνολικά σχεδόν 50 εκατομμύρια.
Το 2020, σχεδόν οι μισοί από τους διεθνείς μετανάστες διέμεναν στην περιοχή από την οποία προέρχονται, με την Ευρώπη να αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μερίδιο της ενδοπεριφερειακής μετανάστευσης: το 70% των μεταναστών που γεννήθηκαν στην Ευρώπη κατοικούν σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Το μερίδιο της ενδοπεριφερειακής μετανάστευσης μεταξύ των μεταναστών που προέρχονται από την υποσαχάρια Αφρική ήταν 63%. Στο άλλο άκρο του φάσματος, η Κεντρική και Νότια Ασία είχαν το μεγαλύτερο μερίδιο της διασποράς της που κατοικούσε εκτός της περιοχής, ακολουθούμενη από τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική και τη Βόρεια Αμερική.
Σχεδόν τα δύο τρίτα όλων των διεθνών μεταναστών ζουν σε χώρες υψηλού εισοδήματος, σε αντίθεση με μόλις 31% στις χώρες μεσαίου εισοδήματος και περίπου 4% σε χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Από την άλλη πλευρά, οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος φιλοξένησαν το 80% των προσφύγων στον κόσμο το 2020. Οι πρόσφυγες αποτελούν περίπου το 3% του συνόλου των διεθνών μεταναστών σε χώρες υψηλού εισοδήματος, σε σύγκριση με το 25% στις χώρες μεσαίου εισοδήματος και 50% σε χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Το 2020, οι πρόσφυγες αντιπροσώπευαν το 12% όλων των διεθνών μεταναστών , από 9,5% το 2000, καθώς οι αναγκαστικές εκτοπίσεις εκτός των εθνικών συνόρων συνέχισαν να αυξάνονται ταχύτερα από την εθελούσια μετανάστευση. Μεταξύ 2000 και 2020, ο αριθμός που είχαν διαφύγει από συγκρούσεις, κρίσεις, διώξεις, βία ή παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διπλασιάστηκε από 17 σε 34 εκατομμύρια.
Οι μετανάστριες είναι καταλύτες αλλαγής, προωθώντας θετικούς κοινωνικούς, πολιτιστικούς και πολιτικούς κανόνες μέσα στα σπίτια τους και σε όλες τις κοινότητές τους . Σχεδόν οι μισοί από τους διεθνείς μετανάστες παγκοσμίως ήταν γυναίκες ή κορίτσια.
Το 2020, ο αριθμός των γυναικών μεταναστών ξεπέρασε ελαφρώς τους άνδρες μετανάστες στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Ωκεανία, εν μέρει λόγω του υψηλότερου προσδόκιμου ζωής των γυναικών έναντι των ανδρών. Στην υποσαχάρια Αφρική και τη Δυτική Ασία, τα αρσενικά τείνουν να υπερβαίνουν σημαντικά τον αριθμό των θηλυκών, γεγονός που αποδίδεται στην προσωρινή μετανάστευση εργατικού δυναμικού.
Οι διεθνείς μετανάστες συχνά αποτελούν μεγαλύτερο ποσοστό ατόμων σε ηλικία εργασίας σε σύγκριση με τον εθνικό πληθυσμό . Το 2020, το 73% όλων των διεθνών μεταναστών ήταν μεταξύ 20 και 64 ετών, σε σύγκριση με το 57% για τον συνολικό πληθυσμό. Ελλείψει διεθνών μεταναστών, η αναλογία ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω ανά 100 άτομα ηλικίας 20 έως 64 ετών ή η αναλογία εξάρτησης ηλικιωμένων στις χώρες υψηλού εισοδήματος θα ήταν σχεδόν 3 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερη το 2020.
Με την έγκριση των συμφωνιών ορόσημων από τη Γενική Συνέλευση, συμπεριλαμβανομένης της Ατζέντας 2030 για την Αειφόρο Ανάπτυξη, της Διακήρυξης της Νέας Υόρκης για τους Πρόσφυγες και τους Μετανάστες και το Παγκόσμιο Σύμφωνο για την Ασφαλή, Ομαλή και Τακτική Μετανάστευση, οι χώρες άρχισαν να υιοθετούν μέτρα για τη διευκόλυνση της ασφαλούς, ομαλής και τακτική μετανάστευση.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 54% από τις 111 κυβερνήσεις που απάντησαν σε μια πρόσφατη έρευνα ανέφεραν ότι έχουν τέτοιες πολιτικές.
Η έκθεση του ΔΟΜ για την παγκόσμια μετανάστευση
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) παρουσίασε την 1η Δεκεμβρίου 2021 την Έκθεση Παγκόσμιας Μετανάστευσης για το 2022, η οποία αποκαλύπτει μια δραματική αύξηση του εσωτερικού εκτοπισμού λόγω καταστροφών, συγκρούσεων και βίας σε μια εποχή που η παγκόσμια κινητικότητα έχει σταματήσει λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών του COVID-19 .
«Βρισκόμαστε μάρτυρες μιας πρωτόγνωρης συνθήκης που δεν έχουμε ξαναδεί στην ανθρώπινη ιστορία», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του ΔΟΜ Αντόνιο Βιτορίνο. «Ενώ δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν ουσιαστικά καθηλωθεί από τον COVID-19, δεκάδες εκατομμύρια άλλοι έχουν εκτοπιστεί στις χώρες τους».
Ο αριθμός των αεροπορικών επιβατών παγκοσμίως μειώθηκε κατά 60% το 2020 σε 1,8 δισεκατομμύρια (από 4,5 δισεκατομμύρια το 2019) ενώ την ίδια στιγμή ο εσωτερικός εκτοπισμός λόγω καταστροφών, συγκρούσεων και βίας αυξήθηκε στα 40,5 εκατομμύρια (από 31,5 εκατομμύρια το 2019).
Η έκθεση, η ενδέκατη στη σειρά Έκθεση Παγκόσμιας Μετανάστευσης του ΔΟΜ, βασίζεται στα πιο πρόσφατα δεδομένα από όλο τον κόσμο για να εξηγήσει τις βασικές μεταναστευτικές τάσεις καθώς και ζητήματα που αναδύονται στον ορίζοντα της μεταναστευτικής πολιτικής.
«Αυτή η έκθεση δεν μοιάζει με καμία άλλη έκδοση της Έκθεσης Παγκόσμιας Μετανάστευσης», είπε η συντάκτρια της έκθεσης του ΔΟΜ, Μαρί Μακόλιφ.
«Έχουν συμβεί τόσα πολλά στη μετανάστευση και την κινητικότητα τα τελευταία δύο χρόνια και σε αυτήν την έκθεση συγκεντρώνουμε βασικά δεδομένα, έρευνες και αναλύσεις για να δείξουμε πώς οι μακροπρόθεσμες τάσεις έχουν αλλάξει λόγω της COVID-19 και πώς έχουν επηρεαστεί οι μετανάστες σε όλο τον κόσμο».
Σύμφωνα με την έκθεση, ο αριθμός των μεταναστών σε διεθνές επίπεδο έχει αυξηθεί από 84 εκατομμύρια παγκοσμίως το 1970 σε 281 εκατομμύρια το 2020. Λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη την αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, το ποσοστό των μεταναστών έχει αυξηθεί από 2,3% σε 3,6% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι περισσότεροι άνθρωποι παγκοσμίως (96,4 τοις εκατό) κατοικούν στη χώρα στην οποία γεννήθηκαν. Ο αριθμός των μεταναστών για το 2020 ήταν χαμηλότερος, κατά περίπου 2 εκατομμύρια, από ό,τι διαφορετικά θα ήταν λόγω της COVID-19.
Η Έκθεση Παγκόσμιας Μετανάστευσης έχει μια διευρυμένη σειρά υλικού αναφοράς για την ψηφιακή εποχή που διανύουμε. Η διαδικτυακή διαδραστική πλατφόρμα επιτρέπει στους χρήστες να εξερευνούν και να αλληλεπιδρούν με βασικά δεδομένα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η έκδοση του 2020 κέρδισε φέτος το χρυσό βραβείο στα Διεθνή Βραβεία Σχεδιασμού Ετήσιας Έκθεσης 2021.
Επιπλέον αναπτύχθηκε η ηλεκτρονική εργαλειοθήκη των εκπαιδευτικών με στόχο να υποστηρίξει τους δασκάλους σε όλο τον κόσμο, καθώς επιδιώκουν να παρέχουν ισορροπημένο, ακριβές και ενδιαφέρον εκπαιδευτικό υλικό για τις βασικές αρχές της μετανάστευσης και των μεταναστών σε εφήβους και νέους ενήλικες.
Η Έκθεση Παγκόσμιας Μετανάστευσης αποτελεί μια βασική πηγή διασταύρωσης γεγονότων, βοηθώντας στη διάψευση ψευδών ειδήσεων σχετικά με τη μετανάστευση σε πολλές περιοχές ανά τον κόσμο. Η έκδοση του 2022 διαθέτει τώρα μια νέα και απλή εργαλειοθήκη ελέγχου στοιχείων για να βοηθήσει στην εξάλειψη βασικών μύθων για τη μετανάστευση.
Εκτός από την ανάλυση δεδομένων, η έκθεση καλύπτει συγκεκριμένες θεματικές για τους αναγνώστες που επιθυμούν πιο αναλυτικό περιεχόμενο. Τα θέματα που καλύπτονται περιλαμβάνουν τη μετανάστευση και την κλιματική αλλαγή, την ειρήνη και την ανάπτυξη, την εμπορία ανθρώπων σε διόδους μετανάστευσης, τις επιπτώσεις της COVID-19, την παραπληροφόρηση σχετικά με τη μετανάστευση, τις συνεισφορές των μεταναστών σε μια εποχή παραπληροφόρησης, και την τεχνητή νοημοσύνη και τη μετανάστευση, θέματα επίκαιρα και σχετικά για το εξειδικευμένο και για γενικό κοινό.
Πληροφορίες από το left.gr