* Συνέντευξη του Διευθυντή της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Θανάση Θεοχαρόπουλου, στο Newsbomb.gr και τον δημοσιογράφο Α. Γκιόκα. [25/10/2021]
Κύριε Θεοχαρόπουλε, η πανδημία παραμένει παρούσα και μάλιστα όλοι προετοιμάζονται για ένα νέο κύμα. Τι πιστεύετε ότι πήγε λάθος και φέτος, παρά τον εμβολιασμό, έχουμε σχεδόν τα δεκαπλάσια κρούσματα σε σχέση με πέρσι;
Η κυβέρνηση της ΝΔ εδώ και καιρό έχει πετάξει λευκή πετσέτα στην πανδημία και στέλνει στην κοινωνία μήνυμα εφησυχασμού. Στην τελευταία συζήτηση στη Βουλή για την κατάσταση της πανδημίας, ο κ. Μητσοτάκης μας είπε ότι η κυβέρνησή του τα έχει κάνει όλα σωστά, ενώ ο ίδιος το προηγούμενο διάστημα απομάκρυνε από τις θέσεις τους όλους τους αρμόδιους Υπουργούς για τη διαχείριση της πανδημίας, κάτι που αποτελεί σαφέστατη παραδοχή αποτυχίας. Προηγουμένως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είχε δηλώσει ότι με την επίκαιρη ερώτηση που κατέθεσε ο Αλέξης Τσίπρας, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία προσπαθεί να αλλάξει την ατζέντα, λες και δεν είναι η πανδημία το μείζον πρόβλημα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε ως κοινωνία. Τα σχολεία όχι μόνο για ακόμη μία χρονιά άνοιξαν ακριβώς όπως έκλεισαν με 25 και 27 μαθητές ανά τμήμα αλλά επιπλέον αντί η κυβέρνηση να αραιώνει τα τμήματα, τα συγχωνεύει και αυξάνει μέσα στην πανδημία τον αριθμό των μαθητών ανά τμήμα για να κρύψει τα κενά σε εκπαιδευτικούς. Και μέσα σε όλα αυτά εν μέσω πανδημίας η κυβέρνηση μειώνει για το 2022 κατά 900 εκατομμύρια ευρώ τον προϋπολογισμό για την Υγεία. Πρόκειται για επικίνδυνες πολιτικές για τη δημόσια υγεία την ώρα που οι ανθρώπινες απώλειες από τον κορονοϊό έχουν ξεπεράσει τις 15 χιλιάδες, καθημερινά χάνουμε 30 με 40 συμπολίτες μας, οι σκληροί επιδημιολογικοί δείκτες επιδεινώνονται, η επιτροπή των εμπειρογνωμόνων έχει παραγκωνιστεί και οι αποφάσεις λαμβάνονται πλέον μόνο με πολιτικά κριτήρια. Τι γίνεται λάθος και έχουμε τόσο υψηλό αριθμό θανάτων στην χώρα; Τα πάντα, δεν επενδύσαμε αυτά τα δύο χρόνια στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, δεν θωρακίσθηκε αλλά απαξιώνεται το Ε.Σ.Υ., δεν δόθηκε η πρέπουσα σημασία στην φαρμακευτική αντιμετώπιση και δεν τρέχει όπως θα έπρεπε το εμβολιαστικό πρόγραμμα. Ειδικά όσον αφορά το εμβολιαστικό πρόγραμμα, εδώ και καιρό προχωράει με πολύ αργούς ρυθμούς και τα ποσοστά των ανεμβολίαστων συμπολιτών μας στις πλέον ευπαθείς ομάδες είναι ανησυχητικά υψηλά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στις πλέον ευπαθείς ηλικίες των άνω των 80 ετών το ποσοστό των ανεμβολίαστων είναι 25% ενώ στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δεν ξεπερνά το 5%. Αντί για σοβαρή προσπάθεια να πείσει για την ανάγκη εμβολιασμού έχουμε τον Υπουργό Ανάπτυξης της χώρας και αντιπρόεδρο της ΝΔ να δηλώνει στην πιο κρίσιμη φάση της πανδημίας «Κουράστηκα. Δεν θέλεις κύριε να εμβολιαστείς; Μη σώσεις». Διχαστικός λόγος, αλαζονεία και ανευθυνότητα από μία επικίνδυνη κυβέρνηση που αν κουράστηκε ο μόνος δρόμος είναι να φύγει.
Δεν υπάρχει, όμως, και το στοιχείο της ατομικής ευθύνης; Πώς, δηλαδή, θα πείσει ο πρωθυπουργός τους πολίτες που δεν το επιθυμούν, να εμβολιαστούν;
Κοιτάξτε, την αντικειμενική ευθύνη της διαχείρισης των δημόσιων ζητημάτων την έχει η κυβέρνηση της χώρας. Οι κοινωνίες δεν είναι ένα άθροισμα ατομικών ευθυνών. Άλλωστε κι εμείς έχουμε πει ότι την επιτυχία στην πρώτη φάση της πανδημίας την πιστώνεται η κυβέρνηση. Όπως πιστώνεται αυτή την επιτυχία, έτσι χρεώνεται και την αποτυχία του δεύτερου, του τρίτου και του τέταρτου κύματος, όπως και το γεγονός ότι εδώ και μήνες υπάρχει στασιμότητα στο ζήτημα του εμβολιασμού. Δεν γίνεται, όταν τα πράγματα πηγαίνουν καλά να οφείλεται στην κυβέρνηση και όταν δεν πηγαίνουν καλά να φταίνε οι πολίτες. Στο ζήτημα του εμβολιασμού, η κυβέρνηση εδώ και μήνες έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια να πείσει περισσότερους πολίτες να εμβολιαστούν. Οι κινητές μονάδες εμβολιασμού μόλις πρόσφατα έχουν εμπλακεί στην εμβολιαστική εκστρατεία. Αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι να υπάρξει ένας επανασχεδιασμός της εμβολιαστικής εκστρατείας με στοχευμένες παρεμβάσεις στην κοινότητα και σε ομάδες του πληθυσμού όπου τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης είναι χαμηλά. Με εμπλοκή της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, με κινητοποίηση υγειονομικών δυνάμεων και επιστημόνων της Δημόσιας Υγείας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, ώστε να υπάρξει τεκμηριωμένη επιστημονική ενημέρωση και άρση τυχόν επιφυλάξεων απέναντι στις επικίνδυνες θεωρίες συνωμοσίας που διακινούν αντιεμβολιαστές και γνωστοί σκοταδιστικοί κύκλοι. Η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού είναι ένα κορυφαίο εγχείρημα Δημόσιας Υγείας και απαιτεί δημόσιες πολιτικές προς αυτή την κατεύθυνση. Δυστυχώς έχουμε μία κυβέρνηση που δεν πιστεύει στα συλλογικά εγχειρήματα και στο δημόσιο χαρακτήρα της Υγείας και μεταθέτει διαρκώς τις ευθύνες της στην κοινωνία.
Την ίδια στιγμή, η ακρίβεια καλπάζει. Τι πρέπει, κατά τη γνώμη σας, να είχε κάνει η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα, που δεν είναι μόνο ελληνικό;
Αρχικά να το αναγνωρίσει ως πρόβλημα και να μην υποτιμάει διαρκώς την έκτασή του και τις συνέπειές του στο εισόδημα και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Γιατί όλο αυτό το διάστημα βλέπουμε μία κυβέρνηση να παίρνει με καθυστέρηση κάποια αναποτελεσματικά μέτρα, στη συνέχεια να τα αναθεωρεί τρέχοντας πίσω από τις εξελίξεις και να αντιμετωπίζει μοιρολατρικά ένα πρόβλημα το οποίο προφανώς έχει και διεθνή διάσταση. Θυμίζω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία έχει αναδείξει το ζήτημα από τον περασμένο Ιούνιο. Συνεπώς, κανείς από την κυβέρνηση δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν ήξερε. Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στην χώρες της Ε.Ε. ένα πακέτο προτάσεων που αφορούν στοχευμένες φοροελαφρύνσεις και στήριξη του εισοδήματος των πολιτών, ενώ ήδη υπάρχουν χώρες, όπως η Ισπανία, που έχουν μειώσει τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα καύσιμα και αυξάνουν τον κατώτατο μισθό. Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία για την αντιμετώπιση της ακρίβειας κινούνται σε τρεις κατευθύνσεις. Πρώτον, στην προσωρινή μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα με βάση τους ελάχιστους συντελεστές της Ε.Ε., στη βενζίνη, στο πετρέλαιο κίνησης, στο πετρέλαιο θέρμανσης και στο φυσικό αέριο. Μάλιστα, για το συγκεκριμένο ζήτημα ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κατέθεσε και σχετική τροπολογία στη Βουλή η οποία όμως απορρίφθηκε, επιβεβαιώνοντας την παντελή έλλειψης πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης Μητσοτάκη να ανακουφίσει τους πολίτες. Δεύτερον, στην αύξηση του βασικού μισθού στα 800 ευρώ, προκειμένου να ενισχυθεί το εισόδημα των χαμηλόμισθων εργαζομένων, ώστε να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες τιμές, αλλά και να τονωθεί η κατανάλωση. Την ίδια ώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιμένει να κρατά ουσιαστικά καθηλωμένο τον κατώτατο μισθό, αφήνοντας το πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών να συρρικνώνεται. Τρίτον, στην ουσιαστική παρέμβαση στην αγορά ενέργειας με στόχο την αντιμετώπιση φαινομένων αισχροκέρδειας και χειραγώγησης τιμών, με ουσιαστική συμβολή της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Και φυσικά, με την ακύρωση των σχεδίων για ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ώστε να μην στερηθεί η χώρα ένα κρίσιμο εργαλείο άσκησης ενεργειακής πολιτικής σε μια περίοδο ενεργειακής μετάβασης και ενεργειακής κρίσης.
Πιστεύετε ότι όντως υπάρχουν στοιχεία που οδηγούν σε απόπειρα χειραγώγησης της κοινής γνώμης;
Αδιάσειστα στοιχεία. Άλλωστε, για τη λίστα Πέτσα έχει διαβιβαστεί στη Βουλή και σχετική δικογραφία. Η έλλειψη πολυφωνίας στην ενημέρωση τα τελευταία δύο χρόνια είναι πρωτοφανής από τη μεταπολίτευση και μετά με αποτέλεσμα η χώρα μας να έχει κατρακυλήσει στις τελευταίες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ελευθερία του Τύπου. Πρόκειται για ένα ζήτημα που αφορά την ποιότητα της Δημοκρατίας στη χώρα και αυτό το αντιλαμβάνεται η πλειοψηφία των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κατέθεσε πρόταση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής για πολύ συγκεκριμένα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης. Πρώτον, για τη λίστα Πέτσα μέσω της οποίας μοιράστηκε δημόσιο χρήμα σε μέσα ενημέρωσης χωρίς αντικειμενικά κριτήρια δημοφιλίας, επισκεψιμότητας, αναγνωσιμότητας του μέσου. Ενώ μοιράστηκε δημόσιο χρήμα μέχρι και σε μέσα ενημέρωσης της περιφέρειας που αναπαρήγαγαν συστηματικά επικίνδυνες θεωρίες συνωμοσίας αρνητών του κορονοϊού και αντιεμβολιαστών. Δεύτερον, για μία συγκεκριμένη δημοσκοπική εταιρία, η οποία φέρεται να είναι συνδεδεμένη με άλλη εταιρία που πήρε απευθείας ανάθεση από το κράτος. Στην Αυστρία ο Σεμπάστιαν Κουρτς αναγκάστηκε σε παραίτηση από τη θέση του καγκελάριου γιατί έδωσε ένα εκατομμύριο ευρώ δημόσιου χρήματος, προκειμένου να χειραγωγήσει την κοινή γνώμη μέσω δημοσκοπήσεων και δημοσιευμάτων. Δεν είναι δυνατόν στην Ελλάδα, ο κ. Μητσοτάκης να έχει μοιράσει περισσότερα από 40 εκατομμύρια δημόσιου χρήματος σε μέσα ενημέρωσης με αδιαφανείς διαδικασίες για να φιλοτεχνούν το προφίλ του και να αποσιωπούν τις ολιγωρίες της κυβέρνησής του και να κάνουμε πως δεν συμβαίνει τίποτα. Είναι ζήτημα Δημοκρατίας.
Πώς κρίνετε την «αντιπρόταση» της κυβέρνησης για διεύρυνση της περιόδου διερεύνησης, μέσω της Εξεταστικής Επιτροπής που θα προτείνετε να συσταθεί;
Πρόταση αντιπερισπασμού ενδεικτική του πανικού της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αλλά και της πολιτικής απομόνωσης στην οποία βρίσκεται μετά τη θετική στάση όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης στη πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Το Σύνταγμα με το άρθρο 68 παράγραφος 2 για το δικαίωμα σύστασης εξεταστικής επιτροπής από την αντιπολίτευση είναι σαφέστατο, καθώς ορίζει ότι η αντιπολίτευση δικαιούται να καταθέσει πρόταση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής για τα πεπραγμένα της παρούσας κυβέρνησης, η οποία και συστήνεται αν λάβει 120 ψήφους. Ως εκ τούτου ο κ. Μητσοτάκης έχει δύο επιλογές. Είτε θα σεβαστεί το Σύνταγμα και δεν θα προσπαθήσει να παρέμβει, να αλλοιώσει και εν τέλει να στερήσει το δικαίωμα της αντιπολίτευσης να ελέγξει μέσω της πρότασής της για εξεταστική επιτροπή τα πεπραγμένα της κυβέρνησης. Είτε θα επιχειρήσει να παραβιάσει ωμά το Σύνταγμα, παρεμβαίνοντας στη διαδικασία και προτείνοντας άλλη εξεταστική επιτροπή, με παρεμφερές θέμα, πέραν της διαδικασίας που ορίζει το Σύνταγμα. Αν το θέμα της κυβέρνησης είναι η διεύρυνση του χρονικού πλαισίου για τα προς εξέταση θέματα της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, μπορεί απλά να το ζητήσει μετά τη συγκρότηση της Επιτροπής, όπου και την πλειοψηφία θα διαθέτει και εμείς συμφωνούμε και κανείς δεν το αρνείται.
Και αφού ασχοληθήκαμε με τις δημοσκοπήσεις, πείτε μου, εκτιμάτε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να ανατρέψει το δημοσκοπικό σκηνικό και να είναι πρώτο κόμμα στις επόμενες εκλογές;
Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη έχει μπει σε ένα κύκλο φθοράς. Η αποτυχημένη διαχείριση της πανδημίας, η συστηματική επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων, η φτωχοποίηση των μικροσμεσαίων, η υποβάθμιση των δημόσιων αγαθών της Υγείας και της Παιδείας, η στοχοποίηση της νεολαίας, αλλά και η αλαζονεία στο ύφος της διακυβέρνησης δημιουργούν συνθήκες συσσωρευμένης απογοήτευσης και οργής σε μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας. Το στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία είναι να καταφέρει να διοχετεύσει σε μια αριστερή, προοδευτική και δημοκρατική κατεύθυνση το όλο και διογκούμενο ρεύμα ανασφάλειας και απογοήτευσης στην ελληνική κοινωνία. Άλλωστε, έχουμε τα προγραμματικά εργαλεία για τα κομβικά ζητήματα της εποχής μας, όπως είναι η κλιματική κρίση, οι ανισότητες, η δημοκρατία. Το ζητούμενο είναι να γίνουν και αντικείμενο διαλόγου στην κοινωνία, να εμπεδωθούν ως ένα συνολικό εναλλακτικό σχέδιο προοδευτικής διακυβέρνησης που θα δώσει προοπτική στους πολίτες. Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη δεν θα πέσει σαν το “ώριμο φρούτο”. Για το λόγο αυτό, εμείς, το αμέσως επόμενο διάστημα και ενόψει του συνεδρίου μας οφείλουμε με γρήγορα βήματα να ανοίξουμε αυτό τον διάλογο τόσο εντός του κόμματος όσο και με τις οργανωμένες δυνάμεις της κοινωνίας και παράλληλα να επιμείνουμε στο διακηρυγμένο στόχο μας για διεύρυνση και μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία σε ένα σύγχρονο, μαζικό και ανοιχτό κόμμα της αριστερής προοδευτικής παράταξης. Με άνοιγμα στην κοινωνία, εγγραφή νέων μελών και ειδικά νέων ανθρώπων, ώστε να υπάρξει αντιστοίχηση κόμματος και κοινωνίας και να βρουν έκφραση όλες οι κοινωνικές δυνάμεις, ρεύματα και παραδόσεις του προοδευτικού χώρου που συναντήθηκαν τα τελευταία χρόνια στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Με αυτόν τον τρόπο θα είμαστε έτοιμοι να διεκδικήσουμε και τη διακυβέρνηση της χώρας όποια στιγμή κι αν επιχειρήσει ο κ. Μητσοτάκης να δραπετεύσει από τα αδιέξοδα της πολιτικής του με προσφυγή σε εκλογές.
Καταλαβαίνω ότι δεν θα θέλατε να εκφραστείτε δημόσια για την εσωκομματική εκλογική διαδικασία στο Κίνημα Αλλαγής. Ωστόσο, δεν μπορώ να μην σας ρωτήσω για το αν θεωρείτε ρεαλιστικό στόχο τον σχηματισμό μίας προοδευτικής κυβέρνησης.
Τον καθιστούν ρεαλιστικό στόχο οι συνθήκες που αντιμετωπίζει η κοινωνική πλειοψηφία από την συντηρητική και νεοφιλελεύθερη πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Κοιτάξτε, οι επόμενες εκλογές, όποτε αυτές κι αν γίνουν, θα γίνουν με την απλή αναλογική. Συνεπώς υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο ώστε να προκύψει μία προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας. Βέβαια, την τελευταία λέξη θα την έχει ο ελληνικός λαός, ο οποίος με την ψήφο του θα κρίνει και τους πολιτικούς συσχετισμούς. Πρώτη προϋπόθεση για να υπάρξει προοδευτική κυβέρνηση είναι ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία να είναι πρώτο κόμμα στις επόμενες εκλογές. Σε αυτόν τον στόχο οφείλουμε να κατευθύνουμε τις δυνάμεις μας την δεδομένη στιγμή. Στην περίπτωση αυτή, θα επιδιώξουμε να υπάρξει προοδευτική διακυβέρνηση για τον τόπο στη βάση μιας προγραμματικής συμφωνίας. Βέβαια και πριν τις εκλογές θα πρέπει να διαμορφωθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, με κοινές δράσεις και πρωτοβουλίες τόσο στην κοινωνία όσο και στη Βουλή, να αρθούν τυχόν επιφυλάξεις και να αποκατασταθούν σχέσεις εμπιστοσύνης. Άλλωστε, η πανδημία και οι οικονομικές της συνέπειες έχουν αναδείξει την επικαιρότητα των ιδεών της Αριστεράς και της Σοσιαλδημοκρατίας για ισχυρά κράτη πρόνοιας, στήριξη της εργασίας και παρεμβάσεις στην αγορά. Προς αυτή την κατεύθυνση έχουν αρχίσει να κινούνται τα πράγματα και σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία. Οι ανάγκες και οι προσδοκίες της κοινωνικής πλειοψηφίας δεν μπορούν να περιμένουν και οι προοδευτικές δυνάμεις και στην Ελλάδα οφείλουν να σταθούν στο ύψος των απαιτήσεων αυτής της ιστορικής συγκυρίας.