Το κοινοβούλιο της Πολωνίας ψήφισε την Πέμπτη νομοσχέδιο που αποσκοπεί στη νομιμοποίηση των επαναπροωθήσεων μεταναστών από τα σύνορά της, παραβιάζοντας τις δεσμεύσεις της χώρας για το Διεθνές Δίκαιο.
Η Πολωνία, η Λιθουανία και η Λετονία δέχονται αυξημένες ροές μεταναστών από χώρες όπως το Αφγανιστάν και το Ιράκ που προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορά τους από τη Λευκορωσία.
ΜΚΟ και ομάδες δικαιωμάτων έχουν επικρίνει την εθνικιστική κυβέρνηση της Πολωνίας για τη μεταχείριση των μεταναστών στα σύνορα, με κατηγορίες για πολλαπλές παράνομες επαναπροωθήσεις. Έξι άνθρωποι έχουν βρεθεί νεκροί κοντά στα σύνορα από τότε που σημειώθηκε το κύμα των μεταναστών.
Ο Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ δήλωσε ότι οι χώρες της ΕΕ πρέπει να προστατεύουν τα εξωτερικά σύνορα του ευρωπαϊκού μπλοκ, αλλά θα πρέπει επίσης να προασπίζουν το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Οι συνοριοφύλακες υποστηρίζουν ότι ενεργούν σύμφωνα με τους κανονισμούς που έθεσε η ακροδεξιά κυβέρνηση, οι οποίοι τροποποιήθηκαν τον Αύγουστο και έχουν πλέον καταγραφεί σε νόμο. Ο νόμος ωστόσο θα πρέπει να υπογραφεί από τον πρόεδρο Αντρέι Ντούντα, σύμμαχο της ακροδεξιάς κυβέρνησης, για να τεθεί σε ισχύ.
Οι τροποποιήσεις περιλαμβάνουν μια διαδικασία σύμφωνα με την οποία ένα άτομο που συλλαμβάνεται να διασχίζει παράνομα τα σύνορα μπορεί να διαταχθεί να εγκαταλείψει το πολωνικό έδαφος βάσει απόφασης του τοπικού επικεφαλής της συνοριοφυλακής. Η διαταγή μπορεί να προσβληθεί στον διοικητή της Συνοριοφυλακής, αλλά αυτό δεν αναστέλλει την εκτέλεσή της.
Παράλληλα ο νόμος που ψηφίστηκε επιτρέπει στον επικεφαλής της Υπηρεσίας Αλλοδαπών να μην λάβει υπόψη του αίτηση διεθνούς προστασίας από αλλοδαπό που συλλαμβάνεται αμέσως μετά την παράνομη διέλευση των συνόρων.
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οι μετανάστες έχουν δικαίωμα να ζητήσουν άσυλο και απαγορεύεται να στέλνονται οι δυνητικοί αιτούντες άσυλο πίσω σε μέρη όπου η ζωή ή η ευημερία τους μπορεί να κινδυνεύει.
Επικριτές όπως ο Πολωνός Διαμεσολαβητής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) τονίζουν ότι ο νέος νόμος δεν εγγυάται αποτελεσματική προσφυγή για τους ανθρώπους -μετανάστες ή πρόσφυγες- που ζητούν διεθνή προστασία.
«Εάν υπάρχουν άνθρωποι που έχουν νόμιμο αίτημα να ζητήσουν άσυλο, θα πρέπει να υπάρχει τρόπος να επιτραπεί αυτό να συμβεί», δήλωσε στο Reuters ο διευθυντής του ODIHR Matteo Mecacci.
«Καταλαβαίνω ότι υπάρχουν επίσης ανησυχίες για την ασφάλεια… αλλά οι ανησυχίες για την ασφάλεια δεν μπορούν να παραγκωνίσουν εντελώς την ανάγκη για διεθνή προστασία» σημείωσε.